Vikan - 24.04.1947, Blaðsíða 4

4
VTKAN, nr. 17, 1947
STRALMROF -
Smásaga eftir George Surrey
lyrORMAN Swanston hraðaði sér upp
1' tröppurnar og hringdi dyrabjöllimni
meðan bæklaði maðurinn, sem opnað hafði
vagndymar fyrir honum — fyrrverandi
liðþjálfi William Roper — horfði bálreið-
ur á eftir honum.
„Harrn bað um nafn mitt og heimilis-
fang,“ muldraði hann, „en gaf mér ekkert
— ekki svo mikið sem eitt penny! Það er
skrítið — “
1 sjö ár hafði Roper barizt áfram í fá-
tækt við sívaxandi heilsuleýsi. En þótt
hann ætti fyrir konu og fjórum bömum
að sjá hafði hann staðizt allar freisting-
ar og gætt heiðarleikans í hvívetna. Svo
gat þessi náungi, Swanston höfuðsmaður,
sem hann hafði einu sinni forðað frá bráð-
xnn dauða í Flandern, gengið fram hjá
honum án þess að fleygja í hann kopar-
peningi, þegar hann opnaði vagnhurðina.
Þótt Murrey og kona hans tækju á móti
Swanston með mestu vinsemd, var hann
samt í slæmu skapi eftir að hafa mætt
fyrrverandi liðþjálfa sínum. Það minnti
hann á það að hann hefði ekki átt að
þiggja þetta boð.
Hann hafði af tilviljun rekizt á Murrey
ofursta í Knightbridge tveimur dögum
áður og Murrey, sem verið hafði yfir her-
fylki hans í stríðinu og þá allkuimugur
honum, bauð honum þá í þessa matar-
veizlu.
Swanston hafði þegið boðið — hann
stóðst ekki freistinguna að fá góðan mat
og vín og vera aftur með jafningjum sín-
rnn. Seinna — já, það var nógur tími til
að ákveða það —
En þar sem hann stóð þarna í stóru,
glæsilegu setustofunni innan um veizlu-
klædda gestina, fann hann sárt til þess,
hversu kjólföt hans hlutu að sýnast snjáð
og fátækleg í þessu umhverfi, ef hann
gætti þess ekki vel að láta sem minnst á
sér bera.
Meðan hann beið óþolinmóður þess að
setzt yrði að borðum reyndi hann að halda
uppi vandræðalegum samræðum við unga
stúlku — ungfrú Dunbar — sem frú
Murrey hafði kynnt fyrir honum og hann
átti að leiða til borðs.
Unga stúlkan sagði honum hverjir hinir
ýmsu gestir voru — en Swanston virtist fá
mestan áhuga á lafði Stella Bumeley. Þó
var það hvorki fegurð hennar né glæsileg-
ur búningur, sem vakti svo mjög athygli
hans, heldur menið, sem hékk um hvítan
háls hennar — ljómandi fallegur skart-
gripur úr smarögðum og demöntum,
greiptum í platínu. Jafnvel hann, sem
hafði ekki mikið vit á slíkum hlutum, sá
að þetta hlaut að vera mjög verðmætur
gripur. Hann starði frá sér numinn á men-
ið — handsterkur maður gæti áreiðan-
lega rifið sundur keðjuna á meninu á einu
augabragði.
Að lokum voru dymar inn í borðstof-
una opnaðar og gestimir komu sér fyrir
við matborðið.
Það var ekki fyrr en búið var með fisk-
réttinn að Swanston mundi að hann hafði
algjörlega vanrækt borðdömu sína og
sneri sér því að henni og brosti afsakandi.
„Þér verðið að fyrirgefa mér, ungfrú
Dunbar — yður finnst ég sennilega mjög
svo ókurteis, en sannleikurinn er sá, að ég
er óhemju svangur.“
Unga stúlkan brosti til hans.
„Góð matarlyst ber vott um heilbrigði,
segja læknarnir,“ sagði hún hlæjandi.
„Alveg rétt — svo framarlega sem hægt
er að fullnægja henni. Ef menn eiga að
ganga með óseðjandi matarlyst dag eftir
dag — og svo að svelta —“ hann þagnaði
skyndilega og það komu undarlegir hörku-
drættir í kringum þunnar varir hans. Rödd
hans var svo bitur að Mary Dunbar leit
forviða á hann.
„Það er satt,“ játaði hún, „það hlýtur
að vera hræðilegt að líða skort.“
„Það em miklu fleiri sem líða skort en
við höfum hugmynd um.“
Maður að nafni Munro, sem sat við hinn
borðsendann, blandaði sér í samræðumar
og sagði frá atburðum, sem hann hafði
lifað 1 Yukon, þegar hungursneyð geisaði
þar. „Já, guð hjálpi þeim sem svelta.“
jjimiHMIItllHMIHHMMMIIIUIMWHIHNimWWIIIIHIMUHIlHmMIIHtWWIIIIHIIHIWil^
| VEIZTU —?
\ 1. Sóltímmn segir til um snúning jarðar- 1
innar með tilliti til sólarinnar. Hver er e
munurinn á sóltíma og meðaltíma?
\ 2. Hvort er laxinn vatnafiskur eða sjó- =
f iskur ? i
É 3. Hvort er harðara hrossabein eða uxa- |
bein?
\ 4. Hver rak Márana frá Granada á i
É Spáni ?
É 5. Hvað var Mozart gamall, þegar hann |
lék fyrst fyrir hirðina í Vín?
É 6. Hver var Fanny Hensel? =
É 7. Oliver Cromwell hafði einhvem hinn =
stærsta heila, sem sögur fara af. Hvað é
vó heilinn í honum mikið? É
É 8. Hvað heitir frægasta málverkið eftir i
Botticelli ?
É 9. Hver fann upp spunavélina?
i 10. Eftir hvem er „Ivar hlújám"?
Sjá svör á bls. 14.
„Guð hjálpi þeim, sem hjálpa sér sjálf-
ir!“ sagði hljómfögur rödd við hliðina á
Swanston — það var konan, sem sat við
vinstri hönd honum, lafði Stella Bumeley
með smaragðamenið.
„Trúið þér því í rauninni?“ spurði
Swanston.
„Já, gerið þér það ekki? Ég veit bara að
ekki myndi ég svelta meðan brauðsölu- og
kjötbúðir væru til...“
„Væri það nú ekki að syndga gagnvart
kaupmönnunum, ‘ ‘ spurði ungur maður
hlæjandi.
Fleiri tóku þátt í samræðunum, en lafði
Stella Burneley varði skoðanir sínar með
mikilli mælsku.
„Hún veit líklega, hvað það er að svelta
og halda í við sig,“ hvíslaði Swanston að
ungfrú Dunbar. „Þessi eigandi hálsmens,
sem er metið á —“
Hann þagnaði skyndilega, því að ljósin
í stofunni slokknuðu óvænt og inni varð
kolsvarta myrkur.
„Straumrof!“ hrópaði einhver. Stólum
var velt og þeir dregnir til, menn kveiktu
á eldspýtum og borðbjöllu var hringt hátt
og hvellt. Þjónustustúlka kom þjótandi
inn með kertaljós.
Tveim mínútum síðar voru ljósin kom-
in í samt lag aftur, og hver hrópaði upp
í annan og hló, þar til skerandi óp kom
öllmn til að þagna.
Lafði Burneley var staðin upp náföl og
með óttaslegin augu.
„Hálsmenið mitt! Hálsmenið mitt er
horfið!“ hrópaði hún. „Ég man að ég var
með það þegar ljósin slokknuðu — ég fann
að það hvíldi á hálsinum á mér.“
Það var leitað á borðinu og undir því
— en það kom fyrir ekki. Enginn mælti
orð frá munni. Gestimir forðuðust að líta
á hvem annan. Að lokum stóð Munro upp
og mælti.
„Ég mælist til að sérhver snúi við vös-
um sínum. Hálsmenið hlýtur að vera í stof-
unni. Hverju svarið þið? Þar sem ég kom
með tillöguna skal ég fúslega byrja á sjálf-
um mér.“
Enginn mótmælti og Murno leitaði í öll-
um sínum vösum og setti alla hina mis-
munandi hluti úr þeim á borðið fyrir fram-
an sig. Hinir karlmennimir fylgdu dæmi
hans.
„Drottinn minn!“ Það hljómaði eins og
lág stuna, en Mary Dunbar heyrði það
samt. Hún varðist að líta á Swanston.
Nú var röðin komin að Swanston. Allra
augu beindust að homun, en hann gerði
sig ekki líklegan til að stinga höndunum
í vasana. Andlit hans var náfölt, varirnar
samanherptar og svitadropar stóðu á
breiðu enni hans.
Svo þaut blóðið fram í kinnar hans og
hann stóð snöggt upp.
„Þá það,“ sagði hann hörkulega, „ég
skal ekki skorast undan!“
Á nokkmm sekúndum hafði hann snú-
ið við vösum sínum — þeir voru tómir,
Framhald á bls. 14.