Vikan - 20.10.1949, Blaðsíða 4
4
VIKAN, nr. 42, 1949
Hvor þeirra hafði réttari lífsskoðun?
Smásaga eftir JÓHÖNNU.
Ég stóð fyrir framan hvítmálað lítið
hús, með rauðu þaki. Það var ekki um að
villast, þetta var húsið, sem ég var að
leita að.
Þarna stóð talan, tuttugu og sjö. Ég
fékk hjartslátt af tilhugsuninni, að bráð-
um mundi ég standa andspænis henni.
Hvað ætti ég að segja? Áður en ég vissi,
var ég komin að dyrunum og þrýsti á
dyrahnappinn eins og í leiðslu. Ég var ekki
nema rétt búin að taka að mér höndina,
er dyrnar opnuðust snögglega.
Fyrir framan mig stóð stúlka. Hún var
í meðallagi há, þykkleit. Hárið stutt,
hrafnsvart, skift í miðju og féll slétt nið-
ur með vöngunum. Andlitið var stórgert,
en myndarlegt. Athyglisverðast voru aug-
un. Þau voru stór, með dökkgrábláan lit.
Augnaráðið var þunglyndislegt, með fjar-
rænu bliki. Þetta var stúlkan, sem ég ætl-
aði að hitta. Ég þekkti hana strax af
myndum, sem oft birtust af henni í blöð-
um og tímaritum. Við horfðum hvor á
aðra litla stund.
„Mig langar að tala við yður,“ gat ég
loks sagt* „Nafn mitt er Dóra Eydal.“
„Nú þér mimið vera konan hans Héð-
ins,“ sagði hún rólega.
„Gerið svo vel og komið inn.“
Ég gekk á eftir henfii inn í mjög
skemmtilega stofu. Þar var allt með græn-
um blæ. Bólstraðir stólar, gluggatjöld og
gólfteppi, allt 1 grænum lit.
Hún bauð mér sæti og settist sjálf á
stól andspænis mér.
Framkoma hennar var örugg og frjáls-
mannleg. Ég var enn í vandræðum með,
hvernig ég ætti að koma orðum að erindi
mínu. Það var hún, sem hjálpaði mér.
„Ég stóð við stofugluggann og sá þeg-
ar þér genguð að húsinu. Þá um leið var
eins og hvíslað að mér, að þetta myndi
vera konan hans Héðins.“
Hún beygði sig í áttina til mín.
„Þér hafið heyrt, að Héðinn venji kom-
ur sínar hingað og langar nú til að vita
erindi hans. Hafið þér ekki spurt hann
sjálfan?“
Hún rétti úr sér og horfði á mig með
hálfluktum augum.
Svipur hennar var kaldhæðnislegur.
Mér rann í skap. Hvaða leyfi hafði hún til
þess að horfa þannig á mig? Ekki var
það ég, heldur hún, sem hlaut að hafa ó-
hreina samvizku.
„Nei, ég hef einskis spurt hann. Ég hef
beðið eftir, að hann segði mér allt af létta,
af eigin geðþótta. Það hefur ekki undrað
mig, þótt hann fari oft út á kvöldin. Hann
á marga kunningja. Ég hef aldrei haft
ástæðu að vera hrædd um hann. Það er
langt síðan ég frétti, að hann legði leið
sína hingað, en ég hirði lítið um allan
söguburð.“
„Þér hafið samt trúað því, fyrst þér
komið hingað.“
Rödd hennar var hæðnisleg.
„1 gærkvöldi kom hann heim með seinna
móti. Hann gaf mér enga skýringu á
fjarveru sinni. Þá fyrst hvarflaði að mér,
að önnur stúlka væri að reyna að taka
hann frá mér.“
„Taka hann frá yður.“
Hún át orðin hægt upp eftir mér.
„Getur það ekki verið, að hann sé orð-
inn leiður á yður.“
Orðin smugu sem hnífstunga í gegmnn
mig. Leiður á mér!
„Nei, það getur ekki verið,“ stundi ég
upp.
Hún hórfði fast á mig.
„Nú skal ég gefa yður svar. Héð-
inn hefur oft komið hingað. Hér í
þessari stofu höfum við átt margar á-
nægjulegar stundir."
Þar fékk ég sannleikann. Mér næstum
sortnaði fyrir augum. Héðinn, hvernig
getur þú bakað mér þessa sorg? Er þér
hætt að þykja vænt um mig og litlu dreng-
ina okkar ? Tekurðu þessa stúlku fram yf-
ir ást okkar?
Sem í fjarska heyrði ég rödd hennar.
„Ég sé, að yður hefur brugðið."
Hún stóð snögglega upp, gekk að glugg-
anum og horfði út.
„Ég og Héðinn kynntumst í skóla, fyrir
fimmtán árum. Við urðum hrifin hvort
af öðru, en skoðanir okkar áttu ekki sam-
an. Hann vildi kvænast, eignast heimili
og börn. Það vildi ég ekki. Það höfðu
alltaf verið framtíðardraumar mínir að
^miiiiiiiimiiimiiimiimbbiimiiiiiiimiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiihiiiiuhimmiiuhiiimii
! VEIZTU -?
1. Hvar er Bulovaúrin framleidd, og hvað |
er maðurinn á myndinni að gera í f
sambandi við þau ?
2. Hvert er hið norræna heiti Rouen?
3. Hvar eru upptök Nílar?
4. Hvað hét orrustuskipið, sem sökkt var |
af þýzkum kafbáti á Scapa Plow 14 |
okt. 1939.
5. Hvenær gáfust Þjóðverjar upp í Dan- jj
mörku ?
6. Hvenær stóð búnaðarskóli á Eiðum?
7. Hver var fyrsti formaður Eimskipa- \
fél. Islands ?
8. Hvert er suðumark tins?
9. Hver er harka blýs?
10. Hvar og hvenær fæddist Jakob skáld |
Thorarensen ? I
Sjá svör á bls. 14. =
'''■imii,,,,,,,,,,„m,„h,„„,i„i„„,,,,„,,„„„„,,,„,,,,,,,,„h,i„„iimH^
verða rithöfundur. Við deildum mikið um
þetta. Þegar skólanum lauk, fórum við sitt
í hvora áttina, Fjórum árum seinna las ég
í blaði einu, að hann væri kvæntur. Þá
voru farnar að koma út sögur eftir mig
og höfðu fengið góða dóma. Takmark mitt
var frægð. Eftir því sem ég varð frægari,
var samt eitthvað að. Eitthvað, sem
skyggði á gleði mína. Ég minntist líka oft
orða Héðins, síðast er við áttum tal sam-
an. Nina, nú er það aðeins þín einasta ósk,
að verða rithöfundur. Þegar þú nærð því,
mun samt eitthvað vanta, til þess að full-
komna hamingju þína. Þér mun ekki nægja
aðdáun fólksins eins og þú heldur. Það er
til annað mikilvægara í lífinu. Það er ást-
in.
Þú hlærð hæðnislega að þessu. Veiztu,
hvaða ást ég er að tala um? Það er móð-
urástin.
I henni finnur konan þá mestu ham-
ingju, sem til er.
Ég man, hvað mér þótti þetta hlægilegt.
Hvað gat jafnast á við að vera dáð, virt,
þekkt.
Hún þagnaði augnablik. Er hún tók til
máls aftur' var rödd hennar dapurleg.
„Orð Héðins urðu að sannleika. Fyrst
naut ég þess, hvað mér gekk vel. Nafn
mitt var á allra vörum. Sögur mínar þóttu
frábærlega góðar. En svo fór tómleikatil-
finning að gera vart við sig. Var það
þetta, sem ég hafði sótzt eftir, frá því að
ég var barn. Hrós og fagurmæli. Mér
fanst ég vera einmana----------“.
Hún þagnaði aftur alllanga stund.
Dauðakyrrð hvíldi yfir öllu. öðru hvoru
heyrðist í bíl þjóta eftir götunni. Því sat
ég kyr. Mér fannst ég ekki geta staðið
upp. Það var eins og einhver héldi mér
fastri. Hún hlaut að segja eitthvað meira.
Ég varð að komast að einhverri niður-
stöðu.
Tíminn leið. Það virtist sem hún hefði
gleymt mér. Ég hrökk við, er hún tók til
máls aftur. Svo sterk hafði þögnin verið.
„Bráðum eru þrír mánuðir síðan ég
flutti hingað í bæinn. Ég hitti Héðinn af
tilviljun. Hafði enga hugmynd um að hann
bjó héma. Mér varð mikið um að sjá
hann. I raun og veru þótti mér vænt um
hann og hef aldrei gleymt honum. Hann
hefur haft gaman að koma hingað, tala
um gamla skólavini, bækurnar mínar,
lofa mér að heyra skoðanir sínar. Á milli
okkar hefur ekkert verið, sem getur skert
hann fyrir yður. Hann er glaður yfir að
ég náði takmarki mínu, og hann er ánægð-
ur með sitt. Þær hafa bæði glatt mig og
sært þessar heimsóknir hans.“
Hún sneri sér við og gekk hægt til mín.
„Héðinn hefur viljað kynna mig yður,
en ég vildi það ekki. Ég veit ekki hvers-
vegna. Vitið þér, að ég hef fundið til af-
brýðisemi, þegar hann hefur talað um yð-
ur. Það er auðheyrt á öllu hans tali að
honum þykir vænt um yður og drengjun-
um sínum ann hann heitar en nokkru öðru.
Stundum hef ég ímyndað mér að þetta
Pramhald á bls. 7.