Vikan - 25.07.1991, Side 37

hana þangað til á afmælisdaginn yðar en það
er best að þér fáið hana strax ...
Næst þegar Harry bauð mér í mat kom ég á
undan honum. Frú Anderson opnaði fyrir mér
og fylgdi mér inn í stofuna. Skálin, með mynd-
inni af Soff íu sálugu, stóð ennþá á arinhillunni,
milli frönsku dýrgripanna.
- Ég kem til með að sakna yðar, ungfrú
Borg, sagði frú Anderson.
- Sakna mín?
- Hefur herrann ekkí sagt yður það? Frú
Anderson var kafrjóð. - Nei, ég hefði átt að
skilja það. Hann er ekki vanur að segja frá
góðverkum sínum, hann vill ekki heldurtaka á
móti þakklæti... Hann er að hugsa um að
kauþa handa mér lítið hús úti í sveit. í
Sörmland, æskustöðvum mínum. Honum
finnst að ég eigi að setjast í helgan stein áður
en ég verð orðin of gömul til að njóta þess.
Hugsið yður, ungfrú, - augu hennar flóðu í
tárum, - lítið hús og ellilífeyrir! Ég veit ekki
hvað ég hef gert til að verðskulda slíkt...
Hún snökkti hástöfum og ég fór líka að
vatna músum. Ég hefði aldrei getað trúað að
Harry sýndi svo mikla hugsunarsemi og
góðvild.
Þegar ég fór að tala um þetta við hann suss-
aði hann á mig og breytti um umræðuefni.
Hálfu ári síðar flutti frú Anderson í drauma-
húsið sitt í Sörmland. Og á einhvern hátt hafði
Harry fengið nýja ráðskonu. Hún kom hálftíma
eftir að frú Anderson yfirgaf íbúðina. Hún hét
frú Lindström.
- Hún er mjög snyrtileg og dugleg, sagði
Harry þegar ég spurði hvernig hún reyndist.
- Getur hún líka búið til mat? spurði ég.
Harry vildi að gestir hans væru hrifnir af
matnum, enda veitti hann óspart.
- Komdu og borðaðu hjá mér á fimmtudag-
inn, þá getur þú sjálf dæmt um það. Mér fannst
hann mjög ánægður.
Þennan fimmtudag var afmælisdagur
Harrys. Hann hefur venjulega boðið mér út að
borða þennan dag og við höfum oft fengið stór-
kostlegan mat. En ekkert gat jafnast á við mat-
inn sem frú Lindström bjó til.
- Þvílík matreiðslukona, sagði ég og söng
henni lof. Þvílík súpa! Þvílíkur búðingur! Hún
bjó til ennþá betri mat en frú Anderson. En eftir
á að hyggja, hvað var orðið af skálinni með
Soffíu sálugu drottningu?
- Hún er horfin, sagði Harry stuttaralega.
Hann leit í arineldinn með sorgarsvip eins og
óþægilegar minningar leituðu á hann. - Sakn-
ar þú hennar.
- Já, f og með. Ég sakna þess sem hún
stóð fyrir. Mér þótti vænt um frú Anderson.
- Það þótti mér líka. En það verður ekki á
allt kosið. Hann stundi þungan. - Ég varð að
velja. Það var annaðhvort um þær báðar að
ræða eða hvoruga. Skilurðu það ekki?
- Harry! Þú átt þó ekki við að þú hafir keypt
húsið handa frú Anderson til að losna við skál-
ina...
Ég þagnaði við það að frú Lindström kom í
dyrnar.
- Ég er búin að ganga frá í eldhúsinu,
herra, sagði hún. - Osturinn og portvínið er á
teborðinu. Og, bætti hún við feimnislega - á
eldhúsborðinu er smápakki til yðar. Mig langar
til að óska yður innilega til hamingju með af-
mælisdaginn. Þetta er svolítið til heimilis-
ins ... □
Áður en ég gat sagt orð var hann búinn að
leggja á.
Ég var viss um að Harry var orðinn eitthvað
skrítinn, kannski geggjaður. Frú Anderson var
hin heittelskaða heimilishjálp hans og alger-
lega ómissandi í piparsveinsíbúð hans. Hún
hélt íbúðinni tandurhreinni og bjó til frábæran
mat handa gestum hans. Hún hafði verið hjá
honum í áraraðir, stundað hann þegar hann
fékk gigtarköst, lungnakvef og hálsbólgu. Hún
hafði nuddað hann með kamfóruáburði, þveg-
ið sokkana hans og hún þekkti hann út og inn
og hún tilbað hann. Það var alveg ótrúlegt að
eitthvað hefði komið fyrir í hans háttbundna líf-
erni sem frú Anderson mátti ekki heyra. Nema
þá að hann væri kominn á hættulega aldurinn
og hefði falið nakta stúlku í klæðaskápnum.
- Nei, það gat ekki verið, ég þekkti Harry of
vel til þess.
- Ég reyndi eftir mætti að dylja forvitni mína
þegar ég kom til Harrys næsta kvöld. En ég
hefði ekki þurft að dylja hana því Harry var
eins og í öðrum heimi. Ég hefði getað komið í
herklæðum með brugðið sverð án þess að
hann tæki eftir því.
Ég heyrði einhvern hávaða frá eldhúsinu og
vissi því að frú Anderson var þar.
- Komdu inn í dagstofuna, hvíslaði Harry
og lokaði dyrunum varlega á eftir okkur.
- Sjáðu! sagði hann með dularfullri rödd og
benti á skrautlega barokborðið. - Frú Ander-
son gaf mér gjöf.
Bak við vasa fullan af blómum stóð einhver
hlutur, einna líkastur skál, eins og mammút að
lögun, með geysistórum eyrum. Á framhliðinni
á þessu samblandi af vasa og skál var mynd af
Óskari II Svíakóngi innrömmuð í sænska og
norska fánann. Þetta var einhver sá Ijótasti
minjagripur frá dögum samningsslitanna sem
ég hafði nokkrum sinnum augum litið.
- Hvað í dauðanum á ég að gera, tautaði
Harry með brostinni rödd.
Mér datt í hug álfkonan frá Svante og allt
sem Harry hafði sagt um hana svo ég stappaði
í mig stálinu.
- Þú verður auðvitað að finna henni virðu-
legan stað. Þetta er mjög fallega hugsað af frú
Anderson. Þetta ætti, sagði ég og hefnigirnin
sauð í mér, aö standa á miðri arinhillunni. Ég
lyfti skálinn upp og setti hana með miklum til-
burðum á arinhilluna á milli tveggja uppáhalds
skrautmuna hans, sem voru úr bláu Sévrés-
postulíni.
Ef ég hefði ekki skemmt mér svona konung-
lega hefði ég kennt í brjósti um Harry. Hann
stóð grafkyrr og virti fyrir sér skálina, náfölur í
framan. Hann lokaði augunum eins og hann
væri í ýtrustu neyð.
- Guð minn góður! stundi hann, teygði sig
eftir viskíflöskunni og skenkti sér þann sterk-
asta sjúss sem ég hef augum litið.
Harry er mjög varkár við drykkju, eins og allt
annað, svo hegðun hans þetta kvöld var mér
alger ráðgáta.
Hann rétti höndina aftur og aftur eftir viskí-
flöskunni, skuggalega ákveðinn á svipinn.
Þegar fyrstu gestirnir komu var hann orðinn
þvoglumæltur og rambaði til á hælunum á vel
burstuðum skónum.
Klukkan hálfátta tók hann sér stöðu við arin-
inn og hélt langa óskiljanlega tölu fyrir sjálfum
sér. Hann studdi sig við arinhilluna. Mild
ásjóna Óskars II leit á hann af framhlið skálar-
innar. Hálsbindi hans var snúið og hárið hékk
fram yfir augun. Ég starði á hann furðu lostin.
Svo sá ég skyndilega að það birti yfir svip
hans og hann varð stöðugur á fótunum. Mjög
hægt mjakaði hann höndinni í áttina að skál-
inni... Hann hreyfði sig snöggt og rétt í því lá
Óskar sálugi á gólfinu í þúsund molum.
Harry rak upp óp. Hann glennti upp augun
og hann gerði fyrir sér krossmark. Þetta var
Ijómandi vel leikið ...
Það varð dauðaþögn í stofunni. Löng þögn,
eins og venjulega kemur á eftir slysförum. Það
varð frú Anderson sem rauf þögnina.
- Þér megið ekki taka þetta svo nærri yður,
sagði hún. - Þetta gerir ekkert til. Ég keypti
reyndar tvær samstæður, hin er með mynd af
Soffíu sálugu drottningu. Ég ætlaði að geyma
15. TBL 1991 VIKAN 37