Menntamál - 01.05.1944, Blaðsíða 16

114
MENNTAMÁL
tveimur árum síðar, 1791, var skólinn gerður að ríkis-
skóla, og er það fyrsti málleysingjaskólinn kostaður af
opinberu fé, og fengu inntöku í hann jafnt fátækir sem
ríkir.
Árið 1776 gaf de L’Epée út bók um kennsluaðferð sína.
í formála hennar segir hann, að þegar hann byrjaði kennsl-
una, hafi hann enga hugmynd haft um það, hvernig hann
ætti að kenna og að hann hafi þá aldrei séð bækur um
þetta efni, né vitað að mögulegt væri að kenna mállaus-
um að tala. De L’Epée lagði mikla áherzlu á að láta nem-
endur sína hugsa sem skýrast og rökréttast. í þeim til-
gangi bjó hann til merkjakerfi, samansett eftir vissum
reglum, sem svöruðu til málfræði í rituðu og töluðu máli.
Kennsluna byrjaði hann með því að kenna fingramál og
þá jafnframt að skrifa, síðan nöfn algengra hluta og
verknaða og útskýrði meiningu þeirra án þess að hugsa
nokkuð um málfræðilega samansetningu setninga. Hann
kenndi nemendunum að tala, en taldi ekki eiga að nota
það talmál, sem þeir lærðu, við að kenna þeim annað,
heldur ætti þá að nota fingramál og bendingar, og bjó
hann í þeim tilgangi til kerfisbundið bendingamál. Um
daga L’Epée og allmörg ár eftir dauða hans var kennslu-
aðferð hans tekin upp hjá flestum eða öllum í Frakklandi
og nágrannalöndum, sem fengust við málleysingjakennslu.
í Þýzkalandi var fyrsti almenni skólinn stofnaður í
Leipzig 1778, og er þar ennþá stærsti málleysingjaskóli
landsins. Fyrsti skólastjóri hans var Samuel Heinicke.
Hann fordæmir kennsluaðferð de L’Epée og bendinga- og
fingramál hans, en leggur alla áherzluna á að kenna nem-
endunum að tala. Heinicke hélt kennsluaðferð sinni strang-
lega leyndri, og er lítið vitað um hana annað en það, sem
nemendur hans hafa sagt, og svo úr bréfum, sem hann
og de L’Epée höfðu skipzt á. Heinicke taldi, að það væri
því aðeins mögulegt að kenna heyrnarlausum börnum að
tala, að annað skilningarvit gæti tekið við störfum heyrn-