Bjarmi - 01.09.1922, Blaðsíða 4
156
BJARMÍ
fjelagsrjettindi og hætti að iáta em-
bættismenn og aðalsmenn hugsa fyrir
sig og fara með öll opinber störf. —
Og hvar sem trúarvakningar verða,
þá taka trúaráhugamennirnir, vfgðir
og óvígðir, að sinna trúmálum og
efla þau alveg eins og aðrir áhuga-
menn vinna sem sjálfboðaliðar að
öðrum þjóðfjelagsmálefnum. Auknar
samgöngur verða og til þess að trú-
arhreyfingar berast fljótar land úr
landi, og verður þess einkum vart,
að enskumælandi þjóðir hafa mikil
trúaráhrif á aðrar evangeliskar þjóð-
ir. Frá Englandi og Bandarfkjunum
kemur hvert kristilega alþjóðafjelag-
ið á fætur öðru, seinni liluta síðustu
aldar, eins og t. d. K. F. U. M. og
K., sunnudagskólasamband, Kristileg
viðleitni (»Christian Endeavor«), Ev-
angeliskt bandalag, Kristilegt slúdenta-
fjelag o. s. frv.
En jafnhliða, og enda fyr, eru fram-
komnar innlendar trúarvakningar í
öllum lúterskum löndum öðrum en
voru landi, og tekur þá áhugafólkið
við alþjóðafjelagsdeildunum og færir
þær í innlendan búning eftir slað-
háttum og þjóðerniseinkennum.
Alt þetta kristilega sjálfboðastarf
áhugasamra presta og leikmanna, er
á vorum dögum oftast nefnl einu
nafni »/nnrí mission«, sje starfið rekið
innan viðkomandi kirkjufjelags. F*að
er svo nefnt lil aðgreiningar frá »ytri
missíón«, trúboðsstarfi út á við, og
þá sjerstaklega kristniboði í heiðn-
um löndum. »Missión« þýöir á frum-
málinu »sendiför«, en snemma á öld-
um var farið að nota orðið sjerstak-
lega um ferðalög í kristniboðserind-
um og síðan um kristniboðið sjálft,
en flytjendur boðskaparins kallaðir
»missiónerar« (þ. e, sendiboðar). —
Fegar t. d. kaþólsk kirkja sendir
presta til að starfa í löndum próte-
stanta, eru þeir nefndir missiónar-
prestar, og starf þeirra ytri missión,
og alveg eins trúboð reformertra í
lúterskum löndum.
Nafnið »innri inissíón« er miklu
yngra, kom upp á Þýskalandi um
miðja fyrri öld, og íar þá notað um
líknar- og björgunarstarf, sem dr.
Wichern i Hamborg geksl fyrir.
Prjedikunarstarf leikmanna og sjálf-
boðastarf presta var þá byrjað fyrir
nokkru i Norvegi og Finnlandi og
var aö byrja i Svíþjóð og Dansnörku,
og tók það sjer þetta nafn. En eftir-
tektarverl er og sýnir áhrif ytri at-
vika, að þær hreyfingar og fjelags-
skapur meðal Þjóðverja, sem er al-
veg hliðstæður »innri missión« Norð-
urlanda, vill ekki láta kenna sig við
það nafn. Blankenborgar- og Gnad-
auer-samböndin og píetistar í Wúrt-
enberg eru ekki annað en »innri
missión« að málvenju Norðurlanda-
búa, en spyrji maður fólkið i þessum
fjelögum sjálfum livort það sje »innri
missiónar«-fólk, svarar það hiklaust:
»Nei«, við erum »samfjelags-fóik«
(»Gemeinschafts-fólk«) en ekki »stofn-
anafólk«. — Sá fjelagsskapur, sem
nefndur er »innri inissión« í þýska-
landi starfar sem sje langmest að
ýmsum liknarslofnunum, er strang-
kirkjulegur, nolar harla lítið leik-
menn tii að prjedika nema helst i
stórborgum og er alveg stjórnað af
prestum.
»Samfjelags-fólkinu« þykir þessi
»innri missión« hugsa all of lítið um
vakningaslarf og þvi sje þar oflítið
um lifandi trú.
í þýskum fræðiritum er »innri-
missión« skift i 5 aðalflokka:
1. Orða- og bóka-missión (prjedik-
un, sálusorg, bóka- og hlaða-út-
gáfa).
2. Starfið meðal barna og unglinga.
(vöggustofur, barnaguðsþjónust-
ur, vinnustofur unglinga, ungl-