Bjarmi - 01.09.1922, Blaðsíða 9

BJARMI
161
sonar miðils, t. d. þegar handleggur-
inn hvarf af honum! — Sömuleiðis
er sagt frá kenningum spírilismans
og afstöðu þeirra gagnvart krislin-
dómi. Höf. vísar því alveg á bug
með mörgum rökum, að spíritisminn
sje í raun rjettri sannur kristindómur
og að Nýja-lestamentið sje »spíritist-
isk bók«. í því sambandi kennir hann
einn kallann við Harald Níelsson og
hrekur ýmsar fullyrðingar lians þar
að lútandi, því að »enginn hefir, svo
jeg viti, hjer á Norðurlöndum þókst
með meiri ákafa og annari eins
blindni (»med större Energe og i
dypere Forblindelse«) gelað fullyrt
þetta en Haraldur Níelsson«, segir
M.-L. (I. 158). Fyrra bindið sýnir
að höf. er vel heima i tjölda bókum
með og móti spíritisma, og margt er
þar vel mælt. En síðara bindið flyt-
ur þó mikið meira af efni, sem ís-
lendingum, margfróðum um gamla
og nýja andatrú, er nýtt. Mikill hluti
þess bindis er eftir fyrv. formann
spíritista í Hróarskeldu, var hann
sjálfur miðill alllengi, er gagnkunn-
ugur Einari Nielsen, iniðlinum, sem
mesl hefir verið talað um undanfar-
ið, og áhugasamur um sálarrann-
sóknir, — og hann kann frá mörgu
að segja og því ófögru. Fað er að
sumu leyti sama sagan, en miklu ná-
kvæmar sögð, og saga miðilsins i
siðasta blaði. í*eir ættu að lesa frá-
sögn hans með gaumgæfni, sem telja
miðilshæfileika eftirsóknarverðan. —
Hann er eins og Martcn-Larsen þeirr-
ar skoðunar, að þótt sumt sje visvitandi
blekking, margt stali frá undirmeðund
og persónuklofningi, ])á sje sumt frá
öndurn, sem leiki sjer að því að
blekkja fólk, tali fagurt, segi margt
satt í fyrstu og þykisl vera framliðn-
ir vinir, meðan traustið er að vakna
en flylja síðan óþverra og lygar og
leiki sjer að miðlunum sem köttur
með mús, — en góðir andar komi
þar hvergi nærri.
Preslafjelagsritið L ár, er nýútkom-
ið og flytur 16 ritgerðir auk ritdóma.
HofTmeyer skrifar um kirkju-samein-
ingarstarfsemi, Hannes Porsteinsson
um Pál frá Selárdal, Freysteinn Gunn-
arsson um siðbótar-minningargjöf
Svía, 4260000 kr. gefnar til kristi-
legrar starfsemi, fróðleg ritgerð og
og þörf hugvekja fyrir oss, scm ekk-
ert gerðum. Ritstjórinn S. P. Sivert-
sen skrifar um bjartsýni krislindóms-
ins. t*að er eiginlega góð ritgerð,
þótt sumstaðar sjáist stefnuleysið bak
við. Reyndar sakna jeg þess, að hann
skuli ekki íinna að þvi, sem næst er,
þunglyndis-sálmunum íslensku eldri
og yngri. Þeir eru æðimargir »mót-
lætis- og krossskóla«-sálmarnir í sam-
anburði við hina sárfáu, þai sem
trúargleði og trúarvissa kemur greini-
lega í ljós. Auðvitað er það ávöxtur
óþroskaðrar trúar og trúvakningar-
skorts, en ekki hefir það lyft feðrum
vorum nje oss sjálfum frá sorg nje
basli, að þylja harmatölur um »eymd-
arról í lífsins táradal«, þegar vjer
sækjum kirkju. — Iíirkjugöngurnar
sjálfar verða hálfgert »eymdarról«
með því móti, og meiri þörf að finna
að því í þessu sambandi, en ein-
hverju svartsýni út í löndum, sem
ekkert snertir oss. — En þrátt fyrir
þessa gleymsku er margl í lima tal-
að, og óskandi væri að nýguðfræðin
gerði menn elcki jafnhikandi nm
safnaðarlífsframkvæmdir, eins og í
guðfræðilegum efnum. lleynslan hefir
hingað til samt verið sú, að hana
hefir brostið bjartsýna trúarþrekið,
sem þær frainkvæmdir heimta. —
Ritgerðin um starfrækslu kirkjugarða
eftir Felix Guðmundsson, erþörfhug-
vekja. Mörgnm erlendum mönnum
finst að meðferð kirkjugarða vorra