Bjarmi - 01.11.1977, Page 1

Kirkju-
turncrr
Háteigs-
lcirkju,
Laugarnes
kirkju
og
Fríkirkj-
unnar
í
Reykja-
vík.
MAGNÚS GUÐMUNDSSON,
fv. sóknarprestur í Grundarfirði:
SUNNUDAGURINN
Er sunnudagurinn gjöf eða lagaboð?
Eru kristnir menn bundnir af fyrirmæíum Gamia
testamentisins um hvíldardag Gyðinga?
Má rekja helgihald sunnudagsins til frumkirkjunnar?
Hvað kenna postular og siðbótarmenn um þessi mál?
Um þetta er fjallað í grein þeirri, sem hér fer á eftir.
1. Hver dagur hátíð
Þegar við skyggnumst til baka
til frumkirkjunnar, þá var þar
framan af hvorki að finna sérstaka
helgidaga né stórhátíðir, heldur
var hver dagur í rauninni hátíðis-
dagur.
í Postulasögunni (2,46) er frá
því greint, að frumsöfnuðurinn í
Jerúsalem hafi daglega haldið há-
tíð með guðsþjónustu og brotningu
brauðsins. Þótt hluti þessarar guðs-
þjónustu færi fram í helgidómin-
um, musterinu í Jerúsalem, á hin-
um daglegu bænastundum í sam-
ræmi við gyðinglega hefð, þá var
áreiðanlega hámark hátíðarinnar
brotning brauðsins í heimahúsum,
þegar kristnir menn söfnuðust
saman til kvöldmáltíðarinnar sam-
kvæmt boði Drottins. í birtunni
af hinum upprisna Kristi var til-
veran öll gerbreytt, þeir litu heim-
inn öðrum augum en áður, já, allt
var öðruvísi, og því var hver dag-
ur íagnaðar- og gleðidagur. Við
kvöldmáltíðarborðið urðu ljóslif-
andi þeir atburðir, sem þeir höfðu
lifað, en þeir voru ekki að halda
minningu hins liðna. Nálægð Drott-
ins var þeim veruleiki á hverjum
degi, og þeir horfðu fram, væntu
endurkomu hans og voru reiðu-
búnir að ganga á hans fund. Þeir
vissu, að það er vilji Guðs, að
kirkjan sé ávallt á öllum tímum
viðbúin komu Drottins.
2. Sérstakir hátíðisdagar
Sú skipan mála, að hver dagur
væri hátíðisdagur, gat að sjálf-
sögðu ekki haldizt til frambúðar.
Sá siður hefur e.t.v. aðeins tíðkazt
hjá hinum fyrsta kristna söfnuði
í Jerúsalem. Kristnum mönnum
fannst fljótlega nauðsyn bera til
þess að hafa sérstaka daga, sem
þeir héldu í sameiningu hátíðlega.
Þegar á öndverðum dögum postul-
anna var farið að halda fyrsta dag
vikunnar hátíðlegan, upprisudag
Krists (sbr. Post. 20,7 og I. Kor.
16,2), og nefndu þeir hann Drott-
ins dag (Op. Jóh. 1,10). Síðar var
hann nefndur sunnudagur. Kristnir
Gyðingar héldu jafnframt hátíð-
legan sjöunda dag vikunnar, sabb-
atsdaginn (laugardaginn), í sam-
ræmi við 3. boðorðið.
FRAMH. á bls. 12.
1