Bjarmi - 01.09.1982, Blaðsíða 17

iel |»« honum
sinn, eina barnið, sem eftirlifandi
var. Þar dó Paul Gerhardt 7. júní
1676.
Þegar Gerhardt fann dauðann
nálgast, gaf hann syni sínum, sem
þá var 14 ára, m. a. þessar ráð-
leggingar að skilnaði:
„Iðkaðu bænastarfið af kost-
gæfni, stundaðu námið samvisku-
samlega, lifðu friðsömu lífi, þión-
aðu með trúmennsku og haltu fast
við trú þína og játninsru, þá muntu
einnig síðar geta dáið, yfirgefið
þennan heim með fúsu geði, glaður
og sæll.“ Gerhardt vildi, að sonur-
inn læsi guðfræði.
Á dauðastundinni hafði Gerhardt
yfir einn hinna fögru sálma, sem
hann hafði ort og orðið höfðu
mörgum til huggunar og trúar-
styrkingar í erfiðleikum lífsins, en
alls orti Paul Gerhardt 123 sálma,
og eru margir þeirra meðal bestu
sálma, sem sungnir eru í kirkju
Krists. Sálmamir vitna um mikla
trúarreynslu, gleði og sigurvissu
höfundar í samfélagi við frelsar-
ans. Grunntónninn í sálmunum er
boðskapur Lúthers um réttlætingu
af trú.
Sagt hefur verið, að sálmurinn,
Á hendur fel þú honum, „sé mesti
hughreystingarsálmur allra þeirra
sálma, sem ómað hafa frá hinni
gullnu hörpu Paul Gerhardts."
Kynslóð eftir kynslóð hefur sálm-
urinn ekki aðeins verið uppáhalds-
sálmur í kirkjum Þýskalands og
Norðurlanda, heldur einnig meðal
hinna enskumælandi þjóða.
I frumtexta sálmsins eru alls 12
erindi, og mynda fyrstu orðin í
hverju erindi eina heild: Befiel
Dem Herren Dein Weg Und Hoff
Auf Ihn, Er Wird’s Wohl Mach
End. Þessi orð eru úr Davíðssálmi
37, 5: „Fel Drottni vegu þína og
treyst honum, hann mun vel fyrir
sjá“.
V
Sumir hafa talið, að sálmurinn,
Á hendur fel þú honum, hafi orðið
til á þennan hátt:
Þegar Paul Gerhardt var sviptur
embætti í Berlín, varð hann að
flýja til Saxlands með fjölskyldu
sína. Á leiðinni komu þau við í
gistihúsi nokkru. Þar varð Anna
María, kona Gerhardts, mjög á-
hyggjufull út af framtíðarhag fjöl-
skyldunnar. Allar leiðir virtust
gjörsamlega lokaðar. Ekki var ann-
að fyrirsjáanlegt en margvísleg
neyð, hungur og harðrétti biði f jöl-
skyldunnar, og Anna María bugað-
ist næstum algjörlega.
Þá var það dag nokkurn, þegar
hún sat inni í gistihúsinu og grét,
að Gerhardt gekk út í garðinn og
orti sálminn fræga, Á hendur fel
þú honum.
Gekk Gerhardt því næst inn til
konu sinnar og las sálminn fyrir
hana, henni til hughreystingar.
Hjálp Drottins barst skömmu síðar.
Um kvöldið komu tveir ókunnir
menn inn í gistihúsið. Þeir þekktu
ekki Paul Gerhardt, en gáfu sig á
tal við hann. í samtalinu skýrðu
þeir frá því, að þeir hefðu verið
sendir til Berlinar til að bjóða
presti að nafni Paul Gerhardt, sem
nýlega hafði verið sviptur embætti,
að koma til Merselburg.
I sendibréfi Kristjáns hertoga,
sem þeir afhentu honum, var hon-
um lofað árlegri fjárupphæð, þar
til hann fengi hið nýja embætti.
Þegar kjörfurstinn, Friðrik Wil-
helm, las síðar sálminn, Á hendur
fel þú honum, spurði hann, hver
væri höfundur þessa fagra sálms.
Þá fékk hann þetta svar: „Sálminn
orti Paul Gerhardt, sem þér, yðar
hátign, sviptuð prestsembætti."
Séra Björn Halldórsson, prófast •
ur frá Laufási, sneri sálminum á
íslensku, en á þessu ári eru liðin
eitt hundrað ár frá andláti hans.
..... ...
ALDRAÐIR
Trúfesti Guðs
Sjötug kona skrifar:
„Ég er orðin æ háðari orði
Guðs. Þar eigum við líka allt,
sem við þörfnumst til þessa lífs
og hins komandi. Það er stór-
kostlegt, hvílík trúfesti Guðs er:
Það, sem hann lofaði mér, er ég
var ung að aldri, varir alla æv-
ina.
Þegar ég var 15 ára gömul,
fékk ég að reyna áþreifanlega,
að „blóð Jesú, sonar Guðs,
hreinsar oss af allri synd“. Og
þetta er líka í fullu gildi núna,
nærri 55 árum síðar. Það er trú-
festi Guðs og Jesú Krists, sem
mér finnst svo voldug og undur-
samleg. Trúr er hann í öllum að-
stæðum lífsins og tryggur allt
til æviloka.
Og hann er líka réttlátur og
gefur okkur réttlæti sitt, og það
gerir okkur réttlát fyrir Guði.
Lof sé Guði!“
V
17