Bjarmi - 01.03.1985, Blaðsíða 15

Og dýpst skoðað er baráttan ekki við
menn, heldur við miklu voldugri öfl
og hún er linnulaus. Hvert fótmál
kristins lærisveins er áhætta.
Á það bera að líta sem staðreynd,
aö „kristið þjóðfélag“ er hvergi til í
raun og veru — og hefur naumast
verið nokkurn tíma, heldur einungis
mismikil áhrif kristinnar hugsunar og
Slðgæðisvitundar, sem oftast kemur
einkum fram sem einhvers konar
venjugeymd eða sjálfgefið viðhorf,
Sem hugsunarlítið er síðan tekið mið
af, oftast nær sárasjaldan þó.
Sú tilfinning hefur horfið með
stjórnvöldum, að þau séu að þjóna
Huði. Sú hugsun virðist víðsfjarri, að
menn séu „ráðsmenn skaparans“.
f’vert á móti. Almenningur er líka á
Sama máli.
Kristin sjónarmið eru alls ekki
sJálfsögð, miklu oftar gleymd og
annað hvort hunsuð eða þeim and-
mælt í flestum málum.
Þetta er allt í réttu hlutfalli við
vaxandi vanþekkingu um kristinn
dóm. Naumast er hægt að ræða af viti
v>ð fólk um margt, er slíka hluti
snertir, fæstir skilja um hvað talið
Snýst (sbr. vanþekkingu og klaufsku
fréttamanna í viðtölum um kirkjumál
°g trú).
Breytingarnar í hugsanalífi þjóðar
ern ótrúlega örar. Öldin okkar dýrkar
tjekni og verkvísindi, þangað beinist
dsjálfrátt trúarþáttur sálarlífsins. En
mannúð hrakar, siðgæði einnig, því
að allflestum „fræðingum“ okkar vill
S'eymast, að siðgæði — siðferði og
s>ðfræði — er ekki til, nema í beinum
tengslum við lífsskoðun og trú.
*
Á
T“ •^^■þessum áratug eru umhverfis-
ahrif orðin miklu flóknari og fyrir-
erðarmeiri en nokkru sinni fyrr.
Heimurinn okkar hefur skroppið
Saman að vissu leyti, en rúmar þó allt
Sem áður. Samskipta- og samgöngu-
heknin veldur því, að fjarlæg lönd og
Þjóðir færast nær og þar með menn-
mgaráhrif og siðir.
Lífsmynstrið verðurflóknara. Sam-
elagið er fjöldahyggjusamfélag og líf
einstaklinga því ofið fleiri og flóknari
Þáttum en fyrr. Áhrif berast úr
^ðrgum áttum í senn, taka þarf
afstöðu til ólíkra atriða, vega og meta
nær samtímis. Þá gengur oft illa að
velja og hafna og hætt við, að margt
geti blandast saman.
Fjölhyggjusjónarmiðið blandar oft
í reynd saman hugmyndakerfum.
Nægir að minna á, að úr sér genginn
marx-hegelismi hefur einatt síast inn
í flestöll kerfi og stofnanir þjóðfé-
lagsins og mótað út frá því hugs-
unarhátt, sem hvorki er heill ná hálfur
— almenningur hugsar hvorki sósí-
alsk né kapítalskt um þjóðmál, bland-
an verður óskapnaður.
Sömuleiðis hafa langsóttar hug-
myndir úr framandi trúarbrögðum
fjarlægra þjóða fest hér rætur. Fólk
sem gleymt hefur sínum kristilega
arfi, tekur þetta stundum sem jafn-
gildi kristindóms, af því það „veit
ekki betur“. — Þetta eru aðeins tvö
dæmi af mörgum, sem sýna þessa
furðulegu blöndunartækni. En þetta
snertir alla þætti daglegs lífs og bendir
til, hversu vandratað er.
Annar vandinn — og tengdur fjöl-
hyggjunni — er sífellt tímahrak á
öllum sviðum. Vaxandi tækni og
fljótvirkni með aðstoð hennar hefur
aukið hraðakröfurnar til mannlegra
vera. I raun og veru er þar um falskt
mat á lífinu sjálfu að ræða.
Saga er til um vestrænan mann, er
hrósaði hraðatækni nútímans í sam-
göngum við Austurlandabúa með því
að segja m.a., að nú tæki það hann
hálftíma skemmri tíma að fljúga yfir
Atlantshafið en fyrir einu ári. Asíu-
maðurinn varð hugsi, en sagði svo:
„Og til hvers notarðu svo þennan
hálftíma?"
Þetta mikla tímaleysi og streita er
gervihugsun, sem hefur illar afleið-
ingar einar.
WLM
JH. vers vegna eru kristnir menn
orðnir svo mörgum ávana nútímans
að bráð? Ungt fólk segir: Allir hegða
sér svona. Þetta getur ekki skipt svo
miklu máli. Þeir eldri eru löngu
orðnir samdauna „öld þessari“ í einu
og öllu. Þeir kristnu skera sig hvergi
úr að neinu marki.
Auðvitað eru umhverfisáhrifin
mögnuð. En annað veldur meira.
Langmestu veldur slappt og hugsun-
arlítið trúarlíf, vanræktar bænastund-
ir, afræksla Orðsins. Kirkjuganga er
stopul, heilög kvöldmáltíð vanrækt.
Allt þetta var okkur þó í hendur
fengið til þess að uppbyggjast, varð-
veitast, vaxa og styrkjast.
Þú lifir ekki án samfélagsins við
Drottin og þá, sem honum tilheyra.