Bjarmi - 01.12.1985, Blaðsíða 18

Guðlaugur Gunnarsson:
Heiðnir fjötrar
Hér í Eþíópíu er mikill munur
gerður á hlutverkum kynjanna strax á
unga aldri. Foreldrar eru ávallt mjög
stoltir yfir fæðingu sonar og er þá
mikill fögnuður meðal ættingja og
vina og árnaðaróskir margar. Fæðist
hins vegar dóttir er gleðin lítil og
foreldrunum jafnvel ekki óskað til
hamingju, einkum ef þeir eiga aðeins
dætur fyrir.
Sonur betri en dóttir
I uppvextinum er einnig gerður
mikill munur á piltum og stúlkum.
Telpurnar eru ekki nema nokkurra
ára er þær eru látnar fara að hjálpa til
við heimilisstörfin, s.s. að sækja vatn
úr ánni, safna eldiviði og bera heim
eða að gæta yngri systkina og bera
þau á bakinu. Þeim er lítið hlíft við
erfiðisvinnu og vöndurinn bíður
þeirra ef þær færast undan eða
óhlýðnast. Drengirnir fá hins vegar
að leika sér og hjálpa lítið til við
heimilisstörfin. Það er ekki fyrr en
þeir verða eldri að þeir byrja að
hjálpa til á akrinum með föður sínum.
Sveitafólk, sem flest er bændur,
hefur ekki enn komið auga á gagnsemi
mikillar skólagöngu. Það er því oft að
foreldrar vilja enga aðstoð veita börn-
um sínum til að þau geti gengið í
skóla; miklu vitlegra sé að vinna í stað
þess að eyða unglingsárunum í að
rýna í einhverjar bækur alla tíð. Það
eru því helst piltarnir sem fá að ganga
í skóla, fái einhver það á annað borð.
Stúlkurnar eiga hins vegar að gifta sig
snemma.
Stúlkan er réttlaus
Þegar unglingarnir komast á kyn-
þroskaskeiðið komast margir í gifting-
arhugleiðingar, kannski ekki síður
foreldrarnir en unglingarnir! Oft fá
stúlkurnar litlu um ráðið hverjum þær
eru gefnar. Biðji þeirra einhver vei-
stæður maður, sem getur greitt vel
fyrir þær, er oft lítið spurt um vilja
eða óskir stúlknanna.
Unglingsárin eru því oft óttabland-
in hjá stúlkunum. Húshjálpin okkar
hefur t.d. sagt okkur frá því að hún
geti átt það á hættu að faðir hennar
selji hana einhverjum gamlingja eða
skúnki í fylleríi fyrir nokkra aura, eða
hann gefi hana einhverjum sem aðra
eða þriðju konu af sömu ástæðu.
Það er þó ekki þetta sem þær óttast
mest. Verst af öllu er að vera rænd.
Sumir piltar í leit að kvonfangi renna
gjarnan augunum til kristnu unglings-
stúlknanna. Þær eru yfirleitt betur til
fara og snyrtilegri en aðrar. Eygi þeir
litla von um að fá jáyrði hjá stúlkunni
og foreldrum hennar bregða þeir á
það Gúdji-ráð að ræna henni.
Safnar þá piltur liði hraustra karl-
manna. Þeir koma að nóttu til í hús
stúlkunnar öllum að óvörum og hafa
hana á brott með sér ellegar sitja fyrir
henni þar sem hún er ein á ferli í
skóginum. Eftir að hafa nauðgað
stúlkunni hverfur svo piltur í felur
með hana nokkurn tíma áður en hann
sendir öldunga á fund foreldra hennar
til að ræða um „verðið“ og til að
sættast við þá.
Foreldrunum er þá oftast nær orðið
sama um stúlkuna. Hún er ekki
lengur hrein mey, en það er fyrir öllu
að þeirra mati og skilyrði fyrir að
einhver vilji giftast henni. Það fer því
oftast svo að sættir takast, enda „best
fyrir stúlkuna"!
Syndin afsökuð
Það er talið með alvarlegri hlutum
ef upp kemst á brúðkaupsnóttunni að
nýgift stúlka er ekki hrein mey. Öll
athygli brúðkaupsgesta beinist að því *
að fá boð um það morguninn eftir
hvort stúlkan hafi verið hrein mey eða
ekki. Reynist hún það hlýtur hún
ýmsar gjafir. Reynist hún það ekki
lemur eiginmaður hennar hana misk-
unnarlaust og krefur hana sagna um
hver hafi framið þetta óhæfuverk.
Síðan hæðast menn að henni, gefa
henni engar gjafir og fara hneykslaðir
heim.
Hins vegar varðar engan um það
hvort piltur hafi lifað með einhverjum
stúlkum áður en hann giftir sig! Það
er nánast litið á það sem sjálfsagðan
hlut; rétt eins og menn fá sér að
drekka þegar þá þyrstir eða borða er
þá hungrar, þá sé það ekki nema
eðlilegt að svala kynþörf sinni. Þessi
hugsunarháttur er svo rótgróinn í
menningu Gúdjimanna að margir
kristnir unglingar hafa fallið í synd af
þessum sökum. ^
Kristnir unglingar eiga á margan
hátt erfitt. Þeir hafa líka margir
hverjir litla þekkingu á Guðs orði og
á kristilegu líferni og láta því oft
undan þrýstingi skólafélaga eða ann-
arra og falla í freistni. Þannig leiðast
margir út í ýmiss konar óheiðarleika
eða drykkjuskap eða láta undan kyn-
hvötinni. Við höfum jafnvel heyrt
orðróm um að boðskapur Biblíunnar
sé viljandi rangtúlkaður eða nýjar
Heiðnin á djúpar rætur í hjörtunum og skilningur margra á boðskap kristindómsins er
lítill. Margir unglingar verða fyrir freistingum og standast ekki. Þvi er mikil þörf á fyrirbæn,
uppfræðslu og stuðninai.
18