Heima er bezt - 01.07.1962, Side 17
ÞATTUR ÆSKUNNAR
NAMSTJ
RITSTJORI
HVAÐ UNGUR NEMUR
Vegabréfih
Snemma í júnímánuði í sumar var ég staddur á
lögreglustöðinni í Reykjavík. Erindi mitt jiang-
að var að fá endurnýjað ökuskírteinið mitt.
Það var orðið 5 ára gamalt, en samkvæmt ís-
lenzkum lögum verða allir bifreiðarstjórar að fá öku-
skírteini sín endurnýjuð á fimm ára fresti. En til jiess
að á skírteini endurnýjuð verða rnenn að leggja fram
með beiðninni tvö vottorð. Annað frá einhverjum
augnlækni um jiað, að sjónin sé góð, en hitt frá sak-
sóknara ríkisins, og er jrað nefnt sakavottorð. Er jiað
vottorð um jrað, að viðkomandi bifreiðarstjóri hafi
ekki gerzt þannig brotlegur við lög landsins, að jiað
hindri hann frá jrví að mega stýra bifreið. Þessi vott-
orð eiga að tryggja það, að enginn óhæfur bifreiðar-
stjóri setjist undir stýri á bifreið.
Við hlið mér við afgreiðsluborðið á lögreglustöðinni
stóð maður, sem ekki var að endurnýja ökuskírteini,
heldur vegabréf til útlanda. Hann jmrfti líka að leggja
fram ýmiss konar vottorð og á vegabréfið var skráður
aldur mannsins og heimilisfang, hæð og augna- og
háralitur. Á vegabréfið var svo límd mynd af mann-
inum og sarna var líka gert á ökuskírteini mitt. Við
gcngum svo báðir samtímis út úr lögreglustöðinni, —
annar með skírteini um að mega stýra bifreið og er jrað
nefnt ökuskírteini, en hinn með skírteini um j>að að
mega óhindraður ferðast til útlanda, en jiað skírteini
er nefnt vegabréf. Við vorum báðir fullorðnir menn,
sem oft höfðum fengið endurnýjuð og útgefin slík
skírteini, en j>ó býst ég við, að við höfum báðir glaðzt
yfir því í huganum að hafa átt fullan rétt og krtífu til
sh'kra skírteina, jrví að glata þeim rétti er glötun á al-
mennum mannréttindum, og á bak við slíkan missi rétt-
inda, liggur venjulega sorgarsaga.
En í sambandi við þessi skírteini eða vegabréf, vil ég
rifja hér upp stutta sögu:
Þar sem þjóðlönd liggja saman, og hvorki höf eða
stórfljót aðskilja löndin, eru landamæri. — Þessi landa-
mæri eru mörkuð á landabréfin og víða eru víggirð-
ingar á landamærunr og landamæraverðir. — Þegar
styrjöld geisar, eða stríðshætta er yfirvofandi eru víg-
girðingar auknar og eftirlitið hert.
Eg hef aðeins einu sinni staðið á merkilegum landa-
mærum. Það var vorið 1923 á landamærum Danmerkur
og Þýzkalands.
Þá voru liðin nær því fimm ár frá því fyrri heims-
styrjöldin endaði, sem stóð árin 1914—1918. Eftir þá
heimsstyrjöld voru landamæri víða ákveðin eftir þjóð-
aratkvæðagreiðsiu. Var þá landamærafólkið látið greiða
atkvæði um það hvoru landinu það vildi fylgja og eftir
úrslitum í atkvæðagreiðslunni voru svo landamærin
lögð.
Eg kom að iandamærunum um hádegisbilið með
danskri járnbrautarlest. Fólkið var látið fara út úr
lestarvögnunum og svo gekk það í gegnum stórt hús,
sem byggt var á sjálfri landamæralínunni. Þar voru
vegabréfin athuguð og farangur tollskoðaður og far-
þegurn svo leyft að ganga í gegnum húsið og út Þýzka-
landsmegin. Mitt vegabréf gilti aðeins fyrir Norður-
lönd, svo að ég átti ekki rétt á að fara inn í Þýzkaland.
* M I fPRi ' " IH’ I ^ F::
■■ - I í,' > '* yA’'11 B \ /y ** B V ' .. 't.j b 1 4 /* WfM