Heima er bezt - 01.06.1964, Page 6

Aftari röð frá vinstri: Ingibjörg, Eggert, Guðjón, Rósa og Þórhildur. Fremri röð frá vinstri: Hallgrimur, Sigurlaug, Steingrim-
og Auðun. — Myndin er tekin árið 1951.
ust mjög þessa ráðabreytni mína, því að Marðarnúpur
var miklu lakari jörð en Hvammur. Margir sögðu, að
ég mundi aldrei ráða við þetta, og að það mundi verða
mér til ófarnaðar. En mér fannst sem einhver hulin
hönd væri hér að verki og benti mér að gera þetta. Mér
fannst ég alls ekki einráður í þessu efni. Ég hef í ýms-
um öðrum tilfellum haft þessa sömu tilfinningu, að yfir
mér væri vakað. Um þetta get ég nefnt þér tvö dæmi.
Arið 1912 átti faðir minn hross í vöktun uppi í Litla-
Dal hjá hreppstjóranum, sem þá var Jónas Bjarnason.
Þetta var seint í nóvember. Ég fór stytztu leið þvert
yfir fjallið. Dimmviðri var og sá lítt til leiðar, enda fór
svo, að ég steyptist fram af brúnum Svínadalsfjalls og
hrapaði allt niður á láglendi, hefði þetta ferðalag eflaust
dugað mörgum til aldurtila, en mig sakaði hvergi. Oðru
sinni var ég inni á Stórasandi í glórulausri hríð. Þakka
ég það alls ekki ratvísi minni, að ég þá komst heill til
byggða.
Þegar ég flutti að Marðamúpi höfðum við hjónin
eignazt 7 börn. Ég vildi því umfram allt vera einn og
öðram óháður með fjölskyldu mína og heimilisháttu,
en það getur maður aldrei í fjölbýli, enda þótt sam-
komulagið sé gott. A Marðarnúpi voru möguleikar til
vatnsvirkjunar, en ég hef alltaf þráð að hafa rafmagn.
Þegar ég hafði gjört þessi jarðarkaup, voru skuldir
mínar ekki meir en það, að ég taldi mér vel viðráðan-
legar að öllu óbreyttu. En þá kom þetta ógurlega verð-
hrun. Til dæmis fóru lömbin úr 25 krónum niður í 8
krónur. Þetta stóð því ákaflega illa fyrir mér, vegna
þess líka, að ég vildi ekki selja eignarhlut minn í
Hvammi, ef vera kynni að hann kæmi síðar að notum
einhverju barna minna. Alltaf tókst mér þó að standa
í skilum með mínar skuldbindingar. Ég fékk kreppu-
lán, án þess þó að fá nokkrar eftirgjafir, en svo lenti
ég í ábyrgðum, sem féllu á mig, en þó merkilegt megi
virðast, þá hafði ég aldrei skaða af því, þótt á mig félli
ábyrgð. Skal ég nefna þér dæmi því til sönnunar.
Einu sinni kom til mín maður á engjarnar og bað
mig að skrifa á víxil fyrir sig. Það var nú engin stór
upphæð. Ég gerði þetta, en sunnudaginn næstan á eftir
frétti ég að maðurinn hefði gefið sig upp sem gjald-
þrota. Nú — einhvern veginn varð ég að ná þessu upp,
minn fjárhagur þoldi ekki stórfellt tap. Um haustið voru
seld á uppboði hross, sem maður þessi átti. Þá keypti ég
8 eða 10 þeirra og á þeim varð það mikill hagnaður að
meiru nam en tapinu. — Annar maður, sem ég gekk í
ábyrgð fyrir og lét hana falla á mig, varð mér reiður
í nokkur ár, vegna þess að ég skammaði hann fyrir til-
tækið. Seinna sagði ég við hann, að við skyldum taka
upp betri kunningsskap, „eða getur þú ekki selt mér
neitt?“ Jú, hann gat selt mér kvígu, og hana fékk ég á
150 kr. Þetta varð afbragðs kýr, svo að hér fékk ég líka
allt tapið uppborið. — Já — þetta voru erfið ár. Þó ég
hefði 400 fjár og 5 kýr, þá voru tekjurnar af búinu ekki
nema kr. 4000.00. Af þeirri upphæð mátti ég láta 1700
krónur í afborgun og vexti af lánum, svo það var ekki
210 Heima er bezt