Heima er bezt - 01.06.1965, Blaðsíða 11

unni. Húsið var að ummáli 30x50 fet, vegghæðin 10 fet,
og var á skúrþak, timburspónlagt. Að innan var húsið
ófrágengið að öðru en bekkjum og leiksviði, sem var 10
feta breitt frá gafli og jafnlangt húsbreiddinni, svo að
eftir var 40 feta rúm fyrir dansfólk og áharfendur. Við
þessa framkvæmd — svo og margar aðrar — var bersýni-
legur félagsandi. Svo að segja hver maður bauð aðstoð
sína og lét þá eklti sinn hlut eftir liggja, heldur vann
við bygginguna með áhuga. Þannig varð samkomuhús-
ið sýnilegur veruleiki á skömmum tíma og tilbúið til
notkunar.
Byggingarnefndin varð bæði sigurglöð og stórhuga,
gerði sér nú starfsáætlun og efndi til skemmtisamkoma,
dansleikja, happdrætta og bögglauppboða, til að safna
fé upp í efnisskuldina, með þeim árangri, að eftir 6 mán-
uði var skuldin þvínær fullgreidd. Mót þessi sótti all-
margt fólk langar ieiðir að, svo sem frá Gladstone og
jafnvel frá Portage la Prairie, og átti það ekki lítinn þátt
í því, að drýgja ágóðann. Að sjálfsögðu kom vinnan við
þetta mjög á herðar nefndarinnar, og hún reyndar lagði
sig fram af alefli, enda útkoman hin ánægjulegasta.
Byggðarbúar voru himinlifandi að hafa nú viðunandi
húsnæði fyrir almennar samkomur og hverskonar fundi,
svo og guðsþjónustur.
Það er satt bezt sagt, að í Marshland safnaði enginn
auðæfum, en öllum tókst að hafa ofan af fyrir sér og
sínum með búskapnum, og með því, að gera einstaka
útrásir til fanga í nærliggjandi byggðarlög, eins og Glad-
stone og Portage, fara í uppskeruvinnu, og drýgja þann-
ig tekjurnar. Kaupið var lágt, — dollar á dag, 14—16
klukkutíma, eða tveir og hálfur dollar fyrir mann og
sameyki.
Flutningsferðir.
Helgi Einarsson, sem fyrr er getið, starfaði í mörg ár
við fiskútveginn á Manitóbavatni. Hann var fiskkaup-
maður, en auk þess gerði hann út fiskimenn í ýmsum
verstöðvum við vatnið. Fjölskylduheimilið var í Narr-
ows uppi með vatninu, og þar hirtu foreldrar hans, bróð-
ir hans og systir, um búféð og önnuðust verzlun, sem
Helgi rak og var búðin skammt frá íbúðarhúsinu.*
Helgi var löngum á ferðalögum í fiskverzlunarerind-
um og heimsótti þá sölustöðvar sínar, en þær voru a. m.
k. fimm, sú nyrsta norður við Dauphin ána á vestur-
strönd Winnipegvatns.
Nú barst sú frétt, að Helgi væri staddur í Westbourne
og væri að svipast um eftir mönnum og ökutækjum til
að taka að sér vöruflutning til norðurlandsins. Þarna
virtist gott tækifæri til að innvinna sér nokkra dollara,
*) Helgi Einarsson hefir átt fjölskrúðuga ævi, og hefir hann
ritað bók á íslenzku um margt það, er á dagana dreif. Bókin
er gefin út á íslandi. Hann er enn á lífi (1960) og á heima
úti við vatnið, nálægt Fairford. — Útgef.
svo að ég brá mér til Westbourne og hitti Helga. Fékk
ég þá atvinnu, að flytja búðarvarning norður og fisk til
baka. Frétti ég, að vinur minn, Marsi Johnson, væri ráð-
inn til sama starfa, og hugði ég gott til þess, að fundum
okkar bæri þannig saman.
Gerði ég nú ráðstafanir viðvíkjandi hirðingu búfjár
míns, og að því búnu lögðum við Marsi af stað, 1. febr.
1904, með tvístóra ökukassa á fjórmeiðasleðum, sem
hlaðnir voru allskonar vörum. Helgi húsbóndi okkar var
með í förinni. Stefndum við nú norður þjóðveginn og
náðum síðdegis til Kínósóta, Hudson Bay-stöðvarinnar,
en þar skyldi hverfa af landleiðinni og aka á ísnum til
Narrows, og hugðum við að við mundum komast þang-
að um kvöldið. Tveir aðrir sleðar, sem einnig voru á
norðurleið að sækja fisk, höfðu slegizt í förina.
í áningarstað, skammt frá Hudson Bay-stöðinni,
hvíldum við hestana og gáfum þeim. Þar borðuðum við
kvöldverð. Sleðafæri hafði verið gott um daginn, —
engin umbrot, þótt snjórinn væri all-djúpur. Nú héld-
um við okkur á slóð eftir sleða, sem fyrr um daginn
hafði farið fram úr okkur, og gátum við, þótt á glær-
um ís væri, rakið förin eftir hvöss skaflajárnin. Rökkv-
að var þegar við ókum út frá ströndinni, og létum við
mann ganga á undan til að rekja hófförin. Brátt varð
koldimmt. Frostþám lá yfir vatninu, svo að ekki sást
til stjarna. Nú kallar leiðsögumaðurinn og skipar að
nema staðar, því að hann sé búinn að týna slóðinni, og
dreifum við okkur þá í allar áttir í leit að sleðaförum
eða hófsporum, en finnum hvorugt. Við vissum, að
hættulegt var að halda áfram í blindni, því að við gátum
lent yfir á merskissvæðin við austurströndina, en þar
var ís jafnan ótryggur. Stungið var upp á að snúa við,
en sú hugmynd geðjaðist engum, og lagði ég þá til, að
við biðum þess, að tunglið kæmi upp, því að þótt minnk-
andi væri, mundi það gera okkur fært að ná áttum. Við
hnipruðum okkur saman upp við sleðana, vöfðum okk-
ur í sængurföt, og biðum í hálfa aðra klukkustund, unz
greina mátti daufan bjarma við sjónbaug. Von bráðar
sáum við móta fyrir skóginum á austurströndinni, náð-
um þá áttum og héldum af stað, en gættum þess vand-
lega, að koma ekki of nálægt merskissvæðunum. Við
komum til Narrows seint um nóttina, og fegnir vorum
við að fá heita máltíð. Hestar okkar fengu líka gott
húsaskjól og vel á stallinn.
Sleðamönnunum tveimur, sem okkur höfðu orðið
samferða, buðust þarna fiskhlöss og fóru þeir ekM
lengra. Við Marsi vorum því einir okkar liðs, er við að
morgni hófum ferð okkar út í hina norðlægu auðn. Ég
kom þar grænn til leiks, en Marsi var öllum hnútum
kunnugur, því að hann hafði verið í norðurferð áður
og vissi vel um þá erfiðleika, sem við kynnum að rata í.
Verzlunarbúð Helga í Narrows var stór bygging.
Máttarviðirnir voru grófir, óheflaðir plankar, 2x4 t.
Ytri klæðning var allvönduð, en innri klæðning engin.
Þar virtust vera nægar birgðir af venjulegum vörum,
en ekki um margar tegundir að velja.
Heima er bezt 207