Heima er bezt - 01.04.1978, Side 21

GÍSLI HÖGNASON, LÆK, HRAUNGERÐISHREPPI:
Bodö — Tromsey
FRAMHALD
Þar sem starfsdegi er lokið sýnir Solvang gestum búið
og getur um starfsemi þess. Búið tók á móti 23.630.073.74
kíló mjólkur, þar af geitamjólk 7.6 milljón kg. (tölur frá
1976). 130 bændur með 1565 kýr skipta við búið en hefur
fækkað um 5 á árinu. 26 eru geitabændur með 1319 geitur,
fjölgaði um 10 á árinu. Svona til gamans skal þess getið
hér, af því að á íslandi er talað um norskan smábúskap, að
af þessum 156 bændum leggja 46 þeirra inn meir en 52
þús. kg mjólkur. Stærsti kúabóndinn er með 316.241 kg en
stærsti geitabóndinn, Sólveig Westerbotn, 57.285 kíló;
frúin sú þarf ekkert að fyrirverða sig. Er Helge Solvang
hafði lokið fræðslu sinni og gengið var út gaf hann hverj-
um gesti Vikg. af geitarosti. Sagan er þó ekki búin öll, því
mjólkurbúið er einnig sölufélag. Hér geta bændur fengið,
og fá allar rekstrarvörur sínar, áburð mél eða fóðurvörur,
stórvirkar vélar allt til handverkfæra t.d. eru þeir búnir að
selja 800 dráttarvélar á fáum árum, allar sömu tegundar
Joh. Dyer, hann er vinsæll hér. Fyrst var byrjað smátt,
reistur stór söluskáli, en brátt varð hann alltof lítill og
öðrum bætt við ennþá stærri, en það er bara ekki nóg því
nú skal hefja stórframkvæmdir. Enn einn geymsluskála
skal byggja og stóran mélsíló fyrir laust fóður. Svo koma
stór skip sunnan úr landi með laust fóður og dæla því í
turninn, og því svo ekið til bænda á tankbílum. Það er
reisn yfir bændunum hér. Þeir eru ekki haldnir neinni
minnimáttarkennd gagnvart framtíðinni.
Nú er boðið upp á kaffisopa (Kaffepause) í fundarsa!
mjólkurbúsins, sem rúmar vel um 120 manns við mat-
borð. Kvenfélagskonur sveitarinnar sjá um veitingar, 5 að
tölu og ein íslensk bóndakona í sveitinni sem ætlar svo að
fylgja hópnum til Bodo. Þessar konur voru hver annarri
glæsilegri og það var var ljúffengur matur, sem þær báru á
borð, enda var honum vel tekið. Síðan kom kaffi með
ljúffengu heimabökuðu brauði með alls konar
áleggi.Fjórar tertusortir voru bornar fram og gestir beðnir
að reyna að nota nú þetta, það var svikalaust gert, enda
lostæti. En það var bara ekki þar með búið. Er átið fór að
tregast eru bornar fram hlemmistórar og þykkar rjóma-
tertur, og hafi ekki verið gengið yfir Flóa karl áður, þá
varð það nú, því slíkt og þvílíkt hafði hann varla lifað.
Karl leitaði líka fram í eldhús í veislulok, þakkaði og
kvaddi með handabandi, og bauð þeim að líta við hjá sér
er þær kæmu til íslands.
Agnar þakkaði með ræðu, og að henni lokinni lagði
hann á herðar formanni kvenfélagsins fallega gæru. Slíkar
gjafir virtust vel þegnar hér. Kvatt var og ekið til Moen í
Málsevsveit en þar eru 8.100 íbúar á 3.219 km2 lands-
svæði.
Hér víkka dalir milli gnæfandi snjóþaktra tinda, vötn
og skógar skiptast á, landið hækkar. íshroði er enn á
sumum vatnanna, andstæða grænna skógarhlíða. Þetta er
land forfeðra gamla bóndans, úr Flóa, blóð hans streymir
líka örar er honum verður ljós sú vissa að hann eigi tvö
föðurlönd.
Klukkan átta um kvöldið er ekið í hlað á gististað,
landlitlum bóndabæ, sem breytt hefur verið í sumargisti-
stað með sumarhúsum, skammt frá aðalvegi, fast við
Málsevfossinn, sem er aðeins 12 m hár, aðeins há flúð, en
áin er vatnsmikil og veiðiá. Eftir sameiginlegan kvöld-
verð, sem í rauninni var óþarfur, eftir veitingamar í Bals-
fjord, var skemmtikvöld í danssal hússins, 17. júni hátíð
íslendinga, þó í seinna lagi væri. Glatt var kvöld og gott,
með söng, gamanþáttum og að lokum dansi til klukkan
eitt eftir miðnætti, við undirleik norsks píanóleikara, sem
kannski lék á japanskt orgel.
Frændur tveggja þjóða nutu stundarinnar með tilfinn-
ingu og vitund um að í æðum þeirra rann sama blóð.
Mildir geislar miðnætursólar norðurhjarans laða fram i
hugann þá samkennd. Að .lokum er það Málsevfossinn
einn er slær hörpu sína. Þungur, sterkur niður hans berst
um víðáttu skóganna með síbreytilegri tóntegund. Það er
vorið sem kallar, þig og mig til nýrra dáða, vor tveggja
frændþjóða í norðri.
Gamli íslenski bóndinn nýtur aðeins lágnættisblundar,
líkt og þröstur á grein. Hann sér sólina hækka á himni, sól
sem aldrei hefur sigið til viðar, allt er hljótt og undur-
samlega kyrrt. í brjósti gamals manns titrar strengur, sem
vekur ljúfa kennd, er þrestirnir hefja morgunsöng með
síbreytilegri tónhæð, það er er óður til hans, sem leitar að
slóð horfinna feðra. Nú eru fornar götur grónar og kjalsog
bátanna horfið í lygn sundin, aðeins draumsýn leitandi
ferðalangs. Allt er þögult og kyrrt og fuglar skóganna hafa
lokið morgunsöng. En svo heyrast sérstæð hljóð úr krón-
um trjánna, hér er líka krafist morgunverðar. í flæðarmáli
Málsevarinnar liggja bátar bundnir við grein, veiði-
mennirnir sofa og dreymir fyrir daglátum, eftir veiðisögur
og hreystiverk. En er það ekki í andstöðu við lífið sjálft og
tilveru á þessari fögru jörð, að menn skuli finna til
unaðarkenndar við að svipta aðra fjöri, frelsi og lífi.
Gengið er með ánni. Þar stendur íslenskur áttræður
Heima er bezt 129