Heima er bezt - 01.06.1984, Qupperneq 42

Poiana Brasow. Á
þessum stað dvaldi
ferðafólkið eina
viku og ætlaði að
njóta suðrænnar
sólar yfir páskana,
en lenti í ökkla-
djúpum snjó.
m%
f’

mörgum, sem farið höfum til messu á
páskum áratugum saman.
Hins vegar komumst við fljótlega
inn í aðra kirkju, sem var þarna
skammt frá, fremur litla, orþódoksa
kirkju. Vorum við þar töluvert langa
stund. Þar sáum við, hvernig barns-
skírn fer fram og er hún mjög með
öðrum hætti en í lútherskum sið.
Ekki fór þarna fram nein helgiat-
höfn, sem líkja mætti við messu hjá
okkur, en ýmsar trúarathafnir sáum
við, og voru þær mjög ólíkar þeim,
sem hjá okkur tíðkast. Höfðum við
raunar áður séð siði þessa suma, bæði
í Búkarest og Sibiu.
Kirkjan var öll mjög skreytt og
mikið um alls konar helgimyndir, en
ákaflega dimm og loftlaus. Mun hið
vonda loft stafa af hinum mikla fjölda
kerta, sem sífellt loga í kirkjunni, En
sérhver einstaklingur, sem þangað
kemur, kaupir sér kerti og heldur á því
meðan hann dvelur þar, en skilur síð-
an eftir á vissum stað, ef það er ekki
útbrunnið, þegar hann fer.
Næstum allir kirkjugestir standa
meðan trúarathafnir fara fram, og
raunar alltaf meðan dvalið er í þess-
um kirkjum. Aðeins örfá sæti eru
meðfram hliðarveggjum, og sat þar
gamalt fólk, nær eingöngu konur.
Sannast vissulega í mörgu hið forn-
kveðna, að sinn er siður í landi hverju.
Frá kirkjunni gengum við í gamalt
safn, sem þar var skammt frá, og
komið fyrir í fremur litlu, gömlu húsi
á tveimur hæðum.
Þarna hafði fyrsti rúmenski barna-
skólinn verið stofnaður og sáum við
þar hin frumstæðu skólaborð og
kennslutæki, sem þá voru notuð.
Fyrstu prentsmiðju Rúmeníu hafði
líka verið komið fyrir í þessu litla
safnhúsi, á efri hæðinni, og því fyrsta
bók Rúmeníu prentuð þar. Keyptum
við þar nokkur blöð úr þeirri bók.
Prentverkið eða prentsmiðjan, sem er
að sjálfsögðu harla frumstæð, er
þarna til sýnis og fengum við að sjá,
hvernig hún var notuð. Sitt hvað fleira
var þarna að sjá, einkum gömul
handrit og skjöl. Hér er því um
merkilegt og sögufrægt safn að ræða.
Þaðan fórum við aftur til stóru
kirkjunnar, — Svörtu kirkjunnar, sem
fyrr var nefnd, og komumst nú inn, en
þá var messan afstaðin og misstum við
því alveg af páskamessunni, eins og
fyrr greinir. Við dvöldum þarna
nokkra stund og fengum upplýsingar
um kirkjuna í stórum dráttum. Hún er
sögð stærsta kirkja Rúmeníu, byggð í
gotneskum stíl. Byrjað var á smíði
hennar árið 1385 og lokið 1477. Hún
stórskemmdist í eldi árið 1689 og
hlaut þá nafnið Svarta kirkjan, af því
að veggir hennir dökknuðu þá mjög.
Þetta er mjög mikil bygging og um
margt stórathyglisverð, en þó miklu
tilkomuminni en dómkirkjan í
Þrándheimi, svo að kunnugt dæmi sé
nefnt til samanburðar, Orgel kirkj-
unnar er sagt eitt hið allra stærsta í
Evrópu, með 400 pípum, 76 registrum
(registers) og 4 nótnaborðum, og
hljómur þess talinn undra fagur.
Leikið er á hljóðfæri þetta vissa stund,
ákveðna daga í viku, og nota margir
ferðamenn sér það. Fögur tónlist er
flestum til mikillar ánægju og hug-
svölunar.
Undir suðurvegg kirkjunnar er
minnismerki af prestinum Jóhannesi
Honterus, sem er brautryðjandi Lút-
herstrúar í þessum landshluta og
stofnaði fyrstu prentsmiðjuna í Tran-
silvaníu árið 1535, þá er ég gat um
fyrr. Hefur það þá verið svo til alveg á
sama tíma og Jón biskup Arason
stofnaði prentverk sitt á Hólum.
Töluvert safn kirkjulegra muna og
gamalla teppa með listrænum skreyt-
ingum er í kjallara kirkjunnar, en ekki
gátum við skoðað það.
Því næst gengum við um borgina
nokkra stund, virtum fyrir okkur
gamlar og nýjar byggingar og litum
meira að segja í búðir, því að þótt
furðulegt væri, voru margar verslanir
opnar á páskadag í þessu landi.
Síðan fengum við okkur tesopa í
einu allra stærsta og fullkomnasta
hóteli Rúmeníu Hótel Carpati. Þarna
vorum við róleg drjúga stund og
skoðuðum þessa miklu höll, sem er
frábærlega vönduð og ekkert virðist
hafa verið til sparað.
Að þessu loknu höfðum við stutta
viðdvöl í borginni og héldum með
strætisvagni upp til hótels okkar. En
þangað áttum við að vera komin til
miðdegisverðar klukkan 14.
Ég hef áður sagt, að veður var svalt
allan fyrri partinn og engan veginn
ánægjulegt, þoka á fjöllum og þung-
búið loft. Voru það öllum að sjálf-
sögðu mikil vonbrigði, þar sem ferð
þessi var fyrst og fremst farin til að
njóta sólar á suðlægum slóðum í
páskaleyfi, — og til að lengja íslenskt
sumar.
Um klukkan 4 til 5, er menn höfðu
notið miðdagshvíldar og hugðust
kynnast nánar hinu fagra umhverfi,
var veðrið sýnu verra en fyrr, þar sem
nú var farið að snjóa í logni, eins og
við segjum oft heima, og þokan, grá
og grettin, byrgði að mestu alla útsýn.
Við fórum þó flest út til að kynnast
222 Heima er bezt