Heima er bezt - 01.07.1988, Qupperneq 8
hún skírð, en er alltaf kölluð Jonna. Gísli fyrrum bæjar-
verkstjóri á Siglufirði er yngstur okkar systkina, sautján og
hálfu ári yngri en ég, fæddur 1911.
— Og þú hefur snemma hugsað þér að búa á Látra-
strönd?
— Já, ég ætlaði mér að verða bóndi, elskaði hverja þúfu
á þessum stað og hugðist gera mikla hluti í Svínárnesi.
Maður sér það betur núna, að möguleikar voru engir og
fráleitt að ætla sér að stunda búskap við þau skilyrði.
— Var þó ekki jafnan mannmargt í Svínárnesi?
— Þar var alltaf mannmargt heimili, enda útvegur bæði
til sjós og lands. Þá var og margt af eldra fólki — í mörg ár
voru móðurforeldrar mínir í Svínárnesi og Rakel amma
mín einnig.
— Var langlífi í ætt þinni?
— Sennilega nokkuð. Annars var faðir minn skammlíf-
ur, lést aðeins 54 ára, en móðir mín varð hér um bil níutíu
og fimm ára. Systir mín elsta er nú 95 ára og ég 93, Ingiveig
var komin yfir áttrætt, þegar hún lést; Jonna er nú 84 ára og
Gísli 77 ára. En ég man að öðru leyti ekki eftir neinu
sérstöku langlífi í ættum mínum.
— Nú hefi ég heyrt, að fólk hafi sóttst eftir að komast út
á Látraströnd.
— Það skorti ekki mat þar. Ég undrast oft núna, hvað
hægt var að lifa af landgæðunum þarna. Oft man ég eftir
tuttugu manns í heimili í Svínárnesi og lengst af var yfirleitt
aldrei færra en 14 til 15 manns. Ekki þó kannski yfir allt
árið, en langtímum saman, á vertíðum. Enda voru hjall-
amir alltaf fullir af fiski, hörðum, signum og söltuðum. Það
var alltaf fiskur til matar, kjötið var sjaldhafnarfæða og gott
þótti, ef maður fékk kjöt um helgar. Eftir þessu sóttist fólk;
rétt er það, að aldrei var erfitt að fá það til starfa á Látra-
strönd.
VI
Sykurtoppur og lampaglös
Samgangur á milli bæja var mikill, en oft var erfitt að
komast leiðar sinnar á vetrum, þegar svellalög voru yfir
öllu. Þá var beinlínis hættulegt að fara um þessa sæbröttu
strönd öðruvísi en á mannbroddum, sem ekki voru þá alltaf
til. Aldrei man ég þó eftir alvarlegum slysum á mönnum af
þessum sökum. En stundum munaði þó mjóu. eins og
þegar kaupamaður í Hringsdal var á ferð í Kleifunum, sem
svo voru nefndar á milli Hjalla og Hringsdals. Hann missti
fótanna, fór af stað og dúndraði niður, alla leið ofan í fjöru.
Maðurinn var með stóran sykurtopp í poka á bakinu, en
hann var óneitanlega dálítið mulinn þegar niður kom; og
eitthvað bar hann af lampaglösum, sem ekki reyndust
nothæf eftir þessa ferð. Hann hafði komið með varninginn
innan af Kljáströnd; bundið vöruna í fetil, sem svo var
nefndur. Ég hygg að sykurtoppurinn hafi bjargað honum
frá bráðum bana. Hann lá á bakinu meðan hann rann.
Þetta hefur verið á milli 50 og 100 metra fall niður í fjöruna.
Snarbrött, já, nærri því lóðrétt brekka, svellbunkar og
hjarnfannir alla leið niður og hvergi hægt að fóta sig.
VII
Lánaður til að skrifa skiptiskýrslur
— Verslunin hefur þá verið á Kljáströnd, en ekki í
Grenivík?
— Höfðabræður versluðu þá á Kljáströnd og síðan var
engin verslun fyrr en kom inn á Akureyri. Kaupfélag
Svalbarðseyrar var ekki með opna sölubúð að jafnaði, því
það var þá pöntunarfélag. Þá var það með svokallaðar
— Já, mörgum hefur sýnst Látraströnd óárennileg og lítt fallin til
húskapar. — Jóhann Kröyer rifjar upp liðna tíð.
224 Heima er bezt