Heima er bezt - 01.07.1988, Blaðsíða 29
/ ________
Ur skrínu Theodórs Gunnlaugssonar frá Bjarmalandi - VIII
Dýrðardaga r
(Bernskuminning - Síðari hluti )
Allt í lagi. Allt í himna lagi. Engin ær komin norður fyrir
garðinn. Tvær voru þó fast við hann. Og svei mér þá ef
önnur var ekki að hugsa um að stökkva yfir af steini, sem
var næstum jafn hár honum. En þegar hún sá okkur koma,
af þessu líka litla kasti, þá þaut hún til baka. Svo heyrðu
þær lika tóninn, sem þær víst skildu báðar.
Við sáum að þetta voru verstu breddurnar. Og svona
ætluðu þær að hafa það. Þær ættu það sannarlega skilið að
vera tjóðraðar. Til öryggis lögðum við nokkra steina ofan á
garðinn, þar sem okkur sýndist helst þörf. Svo fórum við
upp að björgunum, fram með þeim að neðan og skoðuðum
þar hvern skúta og hverja holu. Á einum stað, fast við
bjargið, fundum við gæsahreiður, þar sem stóragrágæs
hafði ungað út um vorið. Á öðrum stað, hátt uppi í bjargi,
sáum við hvar máríuerla hafði verpt. Og hér voru nú ung-
arnir á flögri, ásamt foreldrum sínum. Og ekki gátum við
betur séð en þeir væru að veiða flugur. Svo fórum við aftur
upp um raufina á björgunum, og nú tókum við til fótanna.
Við hlupum suður alla bjargbrúnina, alveg suður á fremsta
nefið á Réttarbjarginu, sem rís talsvert hátt. Þaðan þótti
okkur heldur matur að kasta steinum niður í fossinn. En
ekki máttu þeir vera stórir, því þá höfnuðu þeir í skriðunni
neðan við.
Allt í einu tókum við eftir því að ærnar voru komnar á
rás, norður Réttina. Hvað hafði nú komið fyrir? Líklega
ólætin í okkur og grjótkastið, því ekki þögðum við. O —
nei, nei. Áin og fossinn voru líka símasandi og svo sterk-
róma að við urðum auðvitað að öskra talsvert hærra. Nú
þorðum við ekki annað en rjúka norður allt bjarg aftur í
einum fleng. Við læddumst fram á bjargbrúnina, rétt
norðan við garðinn, sem við hresstum upp á áðan. Nú
skyldum við sjá hvað þær höfðust að. Jú. Ekki bar á öðru.
Þarna voru þær að safnast að garðinum, að sunnan. Og
þarna voru þær sömu og áður, með þeim fremstu. Nú
skyldu þær fá kveðju, svo um munaði. Þetta skyldu þær
muna og muna lengi.
Við losuðum tvo stóra steina, án þess þær gætu séð okk-
ur, og höfðum þá til taks uppi á bjargbrúninni, sem var
30-40 m há. Við vissum að ekkert óttast kindur meira en
bjarghrun sem fellur skammt frá þeim, nema ef vera skyldi
voða þrumur. I báðum tilfellum taka þær sprettinn burtu,
það sem fætur toga. Og það sauð niðri í okkur tilhlökkunin.
En nú máttu ekki verða mistök. Þær máttu ekki verða varar
við okkur, þarna upp á björgunum. Það hefðu orðið
óskapleg vonbrigði.
Þey! þei! Þarna eru þær komnar fast að garðinum. Við
gægjumst báðir fram af, en gamli Glói stendur aftan við
okkur, veltir vöngum og titrar af eftirvæntingu. Við höfum
gefið honum merki um að steinþegja og standa alveg kyrr,
með því að slá niður hendinni, nokkrum sinnum. Og þetta
skilur hann.
Ne-ei. Sjáið þið helin! Þær hvima, horfa upp á garðinn,
góna upp í loftið, ganga meðfram honum og — líta svo upp
til okkar. Og þetta eru sömu ærnar, sem leituðu mest á
áðan. Skyldu þær hafa séð hausana á okkur? Til allrar
blessunar er þetta bara varasemi, svona líka mögnuð.
Ha. Hún ætlar að stökkva yfir garðinn. Nú, — nú er rétta
augnablikið. Og við köstum báðum stóru steinunum fram
af brúninni, og —gægjumst. Um leið og þeir skella í urðina
neðan við, með ógurlegum þrumugný, þá öskrum við
báðir, alveg hræðilega. Og Glói gamli gat heldur ekki á sér
setið. Hann geltir af öllum lífs og sálar kröftum, svo strok-
urnar standa úr báðum endum. Áhrifin fara líka langt fram
úr áætlun. Það er eins og þúsund blikkdunkum eða jafnvel
stærðar tunnum með talsverðum slunk að blágrýtishnull-
ungum, hafi verið barið saman rétt yfir þeim og álíka
margir hundar hafi sprottið upp úr jörðinni, með gelti og
óhljóðum, rétt framan við hausana á þeim. Ærnar hreint og
beint fljúga frá garðinum, hver sem betur getur. Ja. Því-
líkan lífssprett höfðum við bara aldrei séð, og vorum við þó
ýmsu vanir. Hér var líka einstök aðstaða. Samt runnu á
okkur tvær grímur, til að byrja með. Af æðinu, sem á ærnar
kom, kunnu þær ekki fótum sínum forráð, heldur stukku
beint af augum. Tvær ultu um hrygg, og við héldum, satt að
segja, að önnur mundi ekki rísa upp aftur. Sú þriðja stakkst
á höfuðið í rótlaust dý, um leið og hún tók sprettinn. Hún
stökk nefnilega beint í það í fuminu, og snérist alveg við af
kastinu. Og okkur flaug í hug að hún hefði hálsbrotnað.
Það var voðalegt. En því meiri varð fögnuðurinn, þegar
ærin fann aftur jafnvægið og hentist af stað. En mikið hafði
hún breyst. Áður var hún alveg hvít. Nú var hún móflekk-
ótt, og þó eiginlega goltótt, nema höfuðið. Það sýndist alveg
rautt. Og svo var það líka annað. Ærin stefndi beint upp að
björgunum, í stað þess að elta hinar. Það áttum við erfiðast
með að skilja. Hafði hún fengið heilahristing? Skeð gat það.
En svo rann upp fyrir okkur ljós. Auðvitað sá hún ekki
glóru, eða þá allt í móðu. Drullan úr dýinu hafði náttúr-
lega smurt fyrir augun, svona í bráðina. Jæja. Sjáum til.
Þarna stansar hún loksins, ofan til í brekkunni, rétt fyrir
neðan björgin. Hún hristir sig alveg voðalega og nuddar
hausnum i grasið. Svo fer hún að jarma. Me-e-e-e. Henni er
strax svarað. Og nú tekur hún stefnuna, beint til ánna, sem
komnar eru langt suður í Rétt.
Heima er bezt 245