Heima er bezt - 01.07.1988, Síða 15
og lestarvagnana. Bréfið var sent inn til skólameistara
daginn eftir, en þá voru þeir að borða saman, hann og
Guðmundur, og skáldið las þetta yfir og þeir skellihlógu.
Við héldum raunar, að þetta myndi þykja dálítið ósvifið.
Nei, hann varð þá ekkert viðkvæmur fyrir þessum athuga-
semdum. Guðmundur var gamall nemandi Stefáns frá
Möðruvöllum og ljóst að þeir voru hinir mestu mátar. Eins
var með tengdaföður minn. Pál Bergsson kaupmann í
Hrísey. Hann var Möðruvellingur og góðvinur Stefáns.
Síðar átti hann eftir að senda alla syni sína, átta að tölu,
bæði í gamla Gagnfræðaskólann og einnig í Menntaskól-
ann á Akureyri, eftir að hann var stofnaður.
XVIII
Fyrsti vísir að Samvinnuskóla
Horft heim að húsi Jóhanns Kröyers og Margrétar Guðlaugsdóttur
við Helgamagrastrœti. Þar eru litfögur blóm og laufprúð tré.
— Og þú lýkur gagnfræðaprófi vorið 1915. Hvað tók þá
við?
— Þá hélt ég heim og var þar um sumarið og fyrri hluta
næsta vetrar. Kenndi ég þá systkinum minum fyrir jólin.
Svo tókum við okkur saman, við Ingimundur Árnason, og
fórum á námskeið á Akureyri eftir áramótin. Það var um
margt merkilegt, því ég hygg að þar hafi orðið til fyrsti
vísirinn að Samvinnuskólanum. Það mun hafa staðið í
þrjár vikur í febrúar og mars og sóttu það 33 nemendur.
Kennarar voru Sigurður Jónsson í Ystafelli, sem flutti fyr-
irlestra um samvinnumál, og Hallgrímur Kristinsson, sem
kenndi tvöfalda bókfærslu. Á laugardögum voru svo sér-
stakir umræðufundir um ýmis mál. Já, mér eru ýmsir
minnisstæðir, sem þarna voru. Man ég t.d. eftir Birni
heitnum Kristjánssyni, sem lengst var kaupfélagsstjóri á
Kópaskeri og Sigfúsi bónda á Ærlæk í Öxarfirði, sem mér
* i t I * S ( ( |
* I * * * s» 1*1
Jóhann Kröyer er mikill bókamaður. 1 frístundum sínum hefur
hann lagt stund á bókband.
fannst þá orðinn roskinn bóndi. Þá var þar Erlingur Frið-
jónsson kaupfélagsstjóri Kaupfélags Verkamanna á Akur-
eyri. Það var Sigfús, sem sagði við hann, þegar Erlingur
hafði tekið sér málhvíld, er hann flutti eina þessa langloku
sína: „Hvernig færi nú á því, að setja amenið þarna, Er-
lingur?“ Þá sagði Erlingur: „Jú, ég var nú einmitt að hugsa
um það.“ Þarna var Jón Árnason kominn vestan úr Skaga-
firði, sá er seinna varð framkvæmdastjóri Útflutnings-
deildar S.Í.S. og loks bankastjóri. Héðan af Akureyri voru
ekki margir. Man ég eftir Hallgrími Sigtryggssyni starfs-
manni K.E.A., Hólmgeiri Þorsteinssyni á Hrafnagili,
Kristbjörgu Dúadóttur og Arnaldi heitnum Guttormssyni
frá Ósi. Ég minnist þess að Hallgrímur hóf kennsluna á því
að segja: „Nú skulum við hugsa okkur, að við stofnum
kaupfélag.“ Síðan setti hann og hélt stofnfund. Gerð voru
lög fyrir félagið og settur upp reikningur. Þannig fylgdumst
við með gerð og þróun slíks samvinnufyrirtækis.
— Var námskeiðið haldið í kaupfélagshúsinu?
— Nei, kennslustofa var leigð hjá Sigurði Fanndal
gestgjafa á Akureyri. Að loknu námskeiðinu sátu nem-
endur aðalfund Kaupfélags Eyfirðinga, og þar áttu þá sæti
80 kjörnir fulltrúar, svo af því má ráða, hversu öflug stofn-
un kaupfélagið var þá orðið.
XIX
Bréf að sunnan og hugleiðing
um framhaldsnám
Þennan vetur 1916 var ég öðru hverju að fá bréf frá
strákunum í Reykjavík, kunningjum mínum og skóla-
bræðrum, sem höfðu farið beina leið í Menntaskólann þar.
Um það leyti var Steini Emilssyni vikið þar úr skóla af
heldur litlu tilefni, en Steinn varð kunnur fræðimaður í
jarðfræði og kennari í Bolungarvík. Þá skrifaði Sigurður frá
Brún Geir Zoega rektor skammarbréf og endaði einhvern
Heimaerbezt 231