Heima er bezt - 01.05.1995, Síða 28

menn verið miklu veð-
urgleggri en nú og einnig
fylgst miklu betur með
gangi himintunglanna en
nú er almennt gert og
þannig tekist oft að rata
um langa og torsótta vegu.
Mun þetta hafa við sterk
rök að styðjast.
Hitt atriðið um vitsmuni
krumma er miklu eldra,
raunar aftan úr grárri fom-
eskju, svo að þið sjáið,
hvað þetta er eldgömul
sögn.
Eins og ykkur mun
flestum kunnugt, var krist-
in trú lögtekin á Alþingi
árið 1000. Áður höfðu rfkt
öldum saman um öll
Norðurlönd trúarbrögð,
sem nefndust Ásatrú, og
flestir landnámsmenn Is-
lands voru þeirrar trúar.
Ásatrúarmenn trúðu á marga guði,
sem nefndust einu nafni Æsir, en áttu
annars hver og einn sín sérstöku
nöfn, sem skráð eru í fomritum okk-
ar. Ég nefni aðeins að gamni Oðin,
Þór, Frey, Heimdall og Baldur. For-
feður okkar gerðu sér myndir úr tré
eða steini af þessum guðum sínum,
og til þess að hægt væri að tigna þá
eins og þeim sæmdi og nauðsynlegt
þótti, vom þeim reist hús, sem þeir
nefndu hof. Hofin voru því eins kon-
ar kirkjur forfeðra okkar, þó að
bygging þeirra væri gjörólík og trú-
arathafnir þeirra fæm fram með allt
öðmm hætti en í kristnum sið.
Óðinn hét sá, sem æðstur var allra
guðanna, og bústaður hans Valhöll.
Þar sat hann oft í miklu og merkilegu
hásæti er Hliðskjálf nefndist, og það-
an sá hann um allan heim. Nú skuluð
þið taka vel eftir, því að hér er ég
kominn að kjama þess, sem ég ætl-
aði að segja ykkur, elstu sögunni sem
til er um vitsmuni krumma.
Á öxlum Óðins sátu jafnan tveir
hrafnar, sem hétu Huginn og Mun-
inn, og hvísluðu sífellt fréttum í eyru
hans, svo að hann vissi ávallt meira
en aðrir guðir.
Hrafna-Flóki á leið til Islands.
Svo gömul og sterk er þessi trú, að
æðsti guð Ásatrúarmanna, sem flestir
trúðu á fyrir mörg þúsund árum,
þurfti á aðstoð hrafna að halda til
þess að vita meira en aðrir guðir.
Að lokum ætla ég að segja ykkur
gamla þjóðsögu, sem sýnir hvort
tveggja: tryggð krumma við stúlkuna
sína, sem gaf honum skófirnar um
veturinn, og vitsmuni hans.
Bærinn Skíðastaðir í Vatnsdal stóð
undir Vatnsdalsfjalli norðanverðu.
Sagt er, að endur fyrir löngu hafi
snjóflóð mikið fallið á bæinn og ekk-
ert mannsbarn komist lífs af nema
ein ung stúlka. Hún var bæði góð-
lynd og viljug til allra verka og hafði
því hylli húsbænda sinna og sam-
starfsfólks. Ekki fékk hún þó neina
sérstaka þóknun fyrir það, en mátti
þó ráða skófnapottinum.
Veturinn áður en skriðan féll hafði
verið mjög harður, svo að þá féllu
víða bæði menn og fénaður úr
hungri. Gekk þá stúlka þessi mjög
nærri sér til að geta hjálpað þeim,
sem þar komu aumastir, og varði til
þess bæði af mat sínum og
skófum þeim, sem til féllu.
Flokkuðust þá, eins og oft
vill verða þegar þannig er
ástatt, hrafnar margir heim
að bæjum og höfðu það eitt
sér til viðurværis, sem þeir
tíndu úr ýmsu sorpi, er út
var fleygt. Stúlka þessi
hugsaði líka um fuglana
eins og best hún gat. Alveg
sérstaklega langaði hana til
að geta treint lífið í hröfn-
unum, ef hún mætti. Þetta
tókst henni líka og varð
einn hrafninn af því svo
elskur að henni, að hann
elti hana nálega hvert sem
hún fór utan bæjar.
Sunnudagsmorguninn,
sem snjóflóðið féll, hafði
stúlkan farið mjög snemma
á fætur og eldað graut, og
var hún að keppast við að
skafa pottinn, áður en krummi kæmi,
til þess að geta gefið honum skófirn-
ar. Þetta tókst henni líka, því að þeg-
ar hún heyrði til krumma úti var hún
að ljúka við pottinn.
Hún gekk nú út með skófímar í
ausu og setti á hlaðið, þar sem hún
var vön að gefa honum, en hann
vappaði í kringum ausuna og flaug
spottakorn út á túnið. Stúlkan fór á
eftir honum með ausuna en allt fór á
sömu leið. Hann vildi ekki þiggja af
henni skófimar, flaug spotta og
spotta og settist á milli, en stúlkan
fylgdi honum alltaf eftir og vissi
ekki, hvemig þessu vék við.
Gekk þessi eltingarleikur, þangað
til krummi var búinn að teyma hana
með þessu móti langt suður fyrir tún,
og stúlkan var farin að hugsa um að
ganga ekki lengur eftir honum.
En í sama bili heyrði hún miklar
drunur í fjallinu undan skriðunni og
vatnsflóðinu, sem henni fylgdi, og sá
að hún var komið yfir bæinn og
hafði fært hann alveg í kaf.
Þannig segir sagan, að krummi
hafi bjargað stúlkunni sinni góðu.
172 Heima er bezt