Æskan - 01.01.1969, Page 8

NORRÆNA HUSIÐ
Norræna húsið í Reykjavík var vígt þann 24. ágúst 1968.
Þar með var opnuð fyrsta sameiginlega menningarmið-
stöð sinnar tegundar á Norðurlöndum. Norræna húsið er
sjálfseignarstofnun, húsið er reist og rekið af öllum Norð-
urlöndunum í sameiningu. Norræna húsið lánar öllum þeim,
er hug hafa á, norrænt bókasafn, lestrarsal og vinnu-
herbergi. i safninu eru tæknirit og bókmenntir, auk þess eru
þar norræn timarit, segulbönd og hljómplötusafn. Norræna
húsið mun á komandi timum efna til námskeiða og móta,
efna til hljómleika, fyrirlestra, umræðufunda, bókmennta-
kynninga og sýninga, það mun miðla upplýsingum til ís-
lenzkra stofnana, skóla, atvinnustétta svo og til blaða og
útvarps og einnig miðla upplýsingum og áhrifum frá islandi
til hinna Norðurlandanna, bæði með hjálp fjölmiðlunartækja
og eftir öðrum þeim leiðum, er hentugar þykja. Forstöðu-
maður hússins er Norðmaðurinn ivar Eskeland.
að á botni kassans lægju aðeins nokkr-
ar fjaðrir úr stokkandarvængjum, vot-
ar og hálf hraktar. Þó mun blágræni
liturinn á þeim liafa hrifið þessa
litlu, sakleysislegu stúlku. Þetta var
þá fjársjóður litlu stúlkunnar með
kassann. Þegar hún hafði lagað hettu
sína, tók hún aftur við kassanum, með
jafnmikilli varfærni og áður, og segir
með grátstafinn í hálsinum: „Þakka
þér fyrir.“
Þessi einföldu þakkarorð fyrir það,
sem svo lítið var, sögð eins og á stóð
af svo ungu barni, snertu mig djúpt —
komu mér mjög á óvart. Ég fann, að
í þessum þakkarorðum lá öll hennar
sál. Og mér varð á að láta mér detta
í hug, hve mörg börn á aldri litlu
stúlkunnar, liefðu, eins og á stóð fyr-
ir henni, þakkað með þessum fornu
íslenzku orðum það, sem gert væri
fyrir þau, og það í svona litlu, sem
mér fannst ég gera í þessu tilfelli.
lietur að þau væru sem flest. — Ég
held, að fullþroska maður, sem fær
svona eða svipuð orð, frá hreinni og
óspilltri barnssál, og finni engan yl
í hjarta sínu, „sé úr skrítnum
steini“.
Og ég fór að hugsa um lleira, t. d.
um verðmæti kassans, því sýnilegt var,
að litla stúlkan bar mikla umhyggju
fyrir honum. Þar hygg ég, að fyrst og
fremst hafi ráðið fegurðartilfinning
hennar, þrátt .fyrir að litur fjaðranna
væri mjög farinn að fölna. Þetta smá-
vægilega atvik, sem margir myndu
telja, færði mér þó enn sönnur á
forna málsháttinn, að „lítið er ungs
manns gaman“, sem ég hélt að nútím-
inn væri að mestu búinn að afmá.
Vel má segja mér, að í litlu stúlk-
unni nreð kassann — með hinum
hröktu fjöðrum — búi, ef henni gefst
líf og heilsa, náttúruskoðari, því ekki
efast ég um, að hún færi heilshugar,
og mjúkurn höndum, um náttúru
landsins, hvort heldur væri hin svo-
nefnda dauða náttúra eða lifandi.
Og gangan hélt áfram upp Suður-
götuna. Á þeirri litlu með kerruna
var að sjá, sem henni kæmu þessi af-
skipti mín ekkert við. Ég lagði því
ekki í að bjóða henni að ýta kerrunni.
Mér virtist sem hún hefði tekið það
að sér og ætlaði sér að Ijúka því starfi.
Nú má vera, að hér hafi verið um
samkomulag að ræða, — eða, að inni-
hald kassans hafi í augum þessara sak-
lausu barna verið svo mikilvægt, að
þeim yngri væri ekki trúandi fyrir því.
Og skrúðgangan þokaðist áfram,
því sönn skrúðganga var þetta, að mér
frátöldum.
Um kassann og innihald hans hef
ég myndað mér þá skoðun, að litlu
stúlkurnar hafi farið ofan að Tjörn
og haft eitthvað í kassanum tif að
gefa fuglunum. Svo hafi þær gengið
á reka með tjörninni og tínt úr flóð-
farinu fjaðrir, sem endur tjarnarinnar
voru þá sem óðast að fella. Þetta er
hugmynd mín, en ekki með öllu ólík-
leg.
Sennilegt er, að því miður sjái ég
ekki aftur þessar litlu telpur, svo að
cg þekki þær. Ég hef skrifað niður
þessar minningar frá þessari, má ég
segja, augnabliks kynningu minni og
litlu stúlkunnar með kassann, til að
minna mig á, að ennþá finnst þó barn,
sem tekur á rnóti með Ijúfu, en lát-
lausu þakklæti, fyrir það, sem það
íinnur að fyrir það er gert af góðum
hug, þótt smátt megi virðast í augum
fjöldans. Vona ég svo að litlu stúlk-
urnar, sem um getur hér að framan,
rnegi varðveita sína skyfdurækni, nær-
i'ærni og umhyggju lyrir því, sem þeim
verður trúað fyrir í lífinu. Og þá ósk
á ég bezta til handa öllum börnum
þessa lands. — Lifið heilar litlu stúlk-
ur.
Skrifað 1965.
4