1. maí - Reykjavík - 01.05.1933, Blaðsíða 4

Stjórnarsks ármálið
á þingi.
Sjáltstíeöismenji hafa á tveim undanförn-
um þingium gert samkomulag við Framsókn
um frestun stjórnarskráimálsins. Og jieg-
ar jjeir gengu í samvánnu við Framsókn í
fyrra, var opinberlega yfirlýst, að jrað væni,
gert vegna stjórnarskrármálsins, og gaf for-
sætisráðhenia, Asgeir Á9geirss.on, yfirlýs-
ingiii um, að hann mundi leggja fram frv.
fyrir þingið 1933, sem nú stendur yfir. i
þingbyrjun kom þó ekkert slikt frv- fram,
og leið svo hálfur mánuður af þingi', að
ekkert stjórnarskrárfrv. barst frá stjórninni,
en orðróntur gekk um, að það væri í smíð-
um, en gengi erfiðlega. Þá var það, að
Alþýðuflokksþingmennirnir fluttu á þingi
fr\'. sitt um breytingu á stjómarskránná og
um breytta kjördæmaskiþun, samkvæmt sam-
þyktum Alþýöuflokksins, |). e. landið eitt
kjördæmi og þingmenn og varamenn kosnir
« einu ’agi og samtímis um laind alt.
Þá loks birtist hið margþráða frumvaap
rikisstjóroarinnar. Frv. er ekki aðgengilegt
frá sjóniarmiði Alþýðuflokksiins, þótt líklega
megi segja, að það sé betra en núverandi
kjördæmaskipun. Frumvarpið lætur núver-
andi kjördæmi halclast, en alt að 12 þing-
sæti eru ætiuð til uppbótar þeim þingflokk-
u'm, er færri sæti fá á þingi en atkvæða-
tala þeirra við almennar kosningar veitir
þeint rétt til; þó er þetta takmarkaö af
tölu uppbótarsætanna, og uppbótarsæti fást
að eins í kjördæmuinum utan Reykjavíkur.
Ég hefi ástæðu til að ætla, að Sjáifstæðis-
flokknum hafi verið kunnugt um efni þessa
frv. áður en það kom fram, og hann rætt
það á fuindi þingmanna sinnia og jafnvel
samþykt það, og er það þó all-langt frá
kröfum þeim, er felast i tillögum Sjálfstæð-
^ismanno í kjördæmamálinu á þinginu 1932.
Það er viist, að nokkrir þingmenn Sjájf-
stæðisflokksins eru fúsir ti.l samninga við
Framsóknarmenn um það að láta kjördæmar
máiið bíða enn um stund. En hins vegar
munu þó einhverjir úr hópi þeirra viija
fá það fram á þessiu þingi, en það er
einkum óttinn við kjósenduma, sem gietur
rekið þá til þess að heimta málið fram, og
' sá( ótti einin mun verða þess valdandi, ef
samþykt verður s t j órna r s k ráfbrey ti ng á
þessu þingi.
En það er tómlæti um framgang málsáns
hjá stjórnarflokkunum. Frv. stjórnarinnar um
breytingu á stjórnarskránni hefir nú iegið í
nefnd í tvo mánuði, og anmað hefir ekki
verið aðhafst í þeirri nefnd en að koma
ein á^mni saman fáar mínútur og kjósa
formiann og skrifara.
Það hefir verið fundlð að því, hve slæ-
legia. gaingi afgreiðsia nauðsynlegra mála nú
á þinigiúu í vetur. Þetta er rétt. Kreppufrum-
vörp Alþýðuflokksins hafa nú legið i nefnd í
neðri deild, og fátækra'lagabreytitngin liggur
í salti í efri deild. Frv. um kreppumái
bænda er enin eigi komið fram á þingi, þeg-
ar þetta er skrifað (23/4.).
Kreppufrv. og stjórnarskrárfrv. eru lang-
stærstu mál þingsins. Það verður að reka
af sér slyðruorðið í viðunandi afgreiðslu
þessara mála.
Margir eru. ])eir úr stjómarflokkunum, sem
tala um það, að ekki sé rétt að samþykkja
stjómarskrá að þessu sinni og varpa þjóð-
inni úit: í harða kosniingabaráttu vegna þess
máls — það geti beðið betri tíma — heldur
beri einigöngui að snúai sér að því að leysa
fjárkreppuvandræðim. En þetta er mesti rr.is-
skilningiur. Fjárkreppan viirðist því miður
ekki þess eðlis að hún verði leyst í einuim