Kirkjuritið - 01.01.1945, Blaðsíða 14

8
Páll Þorleifsson:
Janúar.
vindum vef darraðar, mátti hlera í svo ótal mörgum
fyrirbærum áranna milli styrjaldanna og þeim áróðri,
sem þá var rekinn. Það gaf að heyra það í boðskapi
hyllingarinnar, í steyttum lmefa nazismans, i uppgjafa-
tóni lýðræðisríkjanna. Það mátti lilusta rödd þess i
kreppum og fjármálaöngþveiti, í höli atvinnuleysis og
örhirgðar, i skipulögðu hatri milli manna og heilla þjóða.
Og hverskonar áróðri var beitt til þess að magna og
auka slált þessa vefs. Og nú mega allir ger sjá, þeir sem
ekki vissu það áður, hvílíkar hörmungar geta dunið yf-
ir mannkynið vegna rangrar lmgarstefnu.
Árið 1920 stóð ungt skáld í ræðustól í Kaupmanna-
höfn og las kvæði sitt. Til að undirstrika kraft orðanna
og aulca gildi þeirra, skaut liann púðri úr skammbyssu
yfir raðir hlustendanna. Aðferð þessi er góð spegilmynd
af hinum iiáværa, æsandi tóni nútímaáróðurs. Hann
liefir birzt meðal annars i feitletruðum undirstrikunum
blaðanna, i hinu sefasjúka þýzka ávarpi Heil Hitler, í
flokksmerkjum og skipulag'ðri smölun kjósenda á kjör-
slaði. Honum hefir verið heitt til þess að breiða yfir
tómahljóðið og innihaldsleysið hak við orðaflauminn, og
]iar með hefir verið reynt að slæva heillirigða dómgreind
manna.
Eitt afl innan þjóðfélaganna var sérstaklega talið við-
sjárvert af ýmsum þessum nýju stjórnmála og hugar-
stefnum, það var kristin kirkja. Það var mikill heiður
fyrir kristna trú, að eyðandi öfl upplausnar og tortím-
ingar skyldu telja sér hana hættulega. Það þurfti fyrst
að þagga niður í boðslcap friðar og bræðralags, áður
en voð darraðar stæði að fullu uppsett.
Þeirri aðferð var mjög beitt að telja mönnum trú um,
að kirkjan væri máttlaus, boðska])ur hennar úreltur og
víðsfjarri framrás sjálfs lifsins. Og einnig var því á lofti
lialdið, að í trúar og siðferðisefnum ætti algert frjáls-
ræði að ríkja, enginn áróður mætti þar eiga sér stað,
engin leiðsögn að vera til í andlegum efnum, hvorki frá