Kirkjuritið - 01.01.1945, Blaðsíða 34

28
Helgi Tómasson:
Janúar.
Ég gal þess i upphafi, að starf prestsins mætti frá
leikmannsins sjónarmiði lita á sem túlkun trúarlegra
efna, túlkun siðferðislegra reglna og háspekilegra hug-
leiðinga.
Ég hefi farið nokkrum orðum um almenna meðferð
vandamála trúarlegs eðlis og vildi þvi næst geta nokk-
urs meðferðar hinna siðferðislegu vandamála, að svo
miklu leyti sem geðveikis- eða sálsýkisfræðileg hlið
hefir farið um það misjöfnum höndum og hugarfar
þeirra snertir afstöðu prestsins. Hávaðinn af fullorðnu
fólki og flest hörn eldri en 6—7 ára hafa einhverja sam-
vizku, þ. e. a. s. meira eða minna ákveðið hugboð um,
iivað þeim sé siðgæðislega samhoðið á hverjum tíma og
stað.
Sainvizkusemin getur verið of mikil ekki síður en of
lítil. Sjúkleg samvizkusemi lijá sumum mönnum veldur
því, að þeir hálfdrukkna i smámununum, missa því oft
yfirlit yfir það, sem af þeim er krafizt, og þegar meiru
er á þá hlaðið, verður eitthvað útundan, sem þeim finnst
eins þýðingarmikið eða jafnvel þýðingarmeira en flest
annað. Þetta veldur þeim hugarangurs, sem svo ágerisl
unz mennirnir missa traustið á sjálfum sér, finnst þeir
ómögulegir afbrotamenn o. s. frv. o. s. frv. Finnst þeim
þá, að þeir verði að leita stuðning hjá mönnum, sem
þeim finnst miini vera sér sterkari. Oft verða það prest-
ar, sem þeir leita til, því ef til vill finnst þeim þeir með
athæfi sínu hafa brotið eitthvað einmitt gagnvart hon-
um, sem t. d. fermdi hann. Þessa menn þarf að ræða ýt-
arlega við og af skilningi, reyna að skilja störf þeirra
og hugarfar og smásýna þeim fram á livað meginmáli
slcipti o. s. frv. Er það býsna þakklátt starf.
í öðrum tilfellum er samvizkusemin yfirleitt of lítil,
svo að jafnvel er um fullkomið kæruleysi að ræða. Slíkir
einstaklingar leita yfirleitt ekki til presta af þessum
sökum, nema þá einstöku, og þá af hræsni. Er þeim
mestur greiði ger með því að láta þá með fínu móti