Framtíðin - 01.05.1909, Page 9

F KAMTIÐIN
41
jafnt er í fari einstaklinga og stétta. En
meiri trú hef jeg þó á göfugu dæmi. — Og
einhliöa eru þær bókmentir, sem sýna ai5
eins hiö gallaða, en ekki hiö heilbrigöa.
Æskilegt væri því, aö upp risi hjá þjóö
vorri skáld, sem gæti sett sig inn í og
skilið kristindómslíf þjóöarinnar eins og
þaö er til heilbrigðast, og gera því svipuö
skil og færir höfundar annara þjóöa hafa
gert. En til þess þarf sá, sem það gerir,
ekki að eins að vera skáld; hann þarf að
eiga samhygð með því, sem hann er aö
lýsa. Ómetanlegt gagn er það, sem annar
eins maður og Ralph Connor í Winnip-g
gerir með hinum fögru lýsingum sínum á
heilbrigöu kristindómslífi. John Watson
flan McLarenJ er annað gott.dæmi upp á
kristið söguskáld, sem gert hefur heimin-
um og kristninni mikið gagn með hinum
göfgandi bókum sínum. Hvenær munum
vér, íslehdingar, eignast aðra eins menn á
svæði bókmenta vorra? Þeir, sem vilja
þjóð sinni vel, ættu að óska eftir því, að
ekki aö eins ranghverfan á kirkju og krisc-
indómslífi hennar fái að koma fram í bók-
mentunum. Ekki veitir af að halda á lofti
því göfugasta, sem til er hjá þjóðinni, og
það ætti engu síður aö vera efni í skáld-
skap en hitt.
' ■essi hlutdrægni, sem komið hefur fram
hjá íslensku söguskáldunum, er mjög ó-
heppileg, hvar sem hennar verður vart i
bókmentunum. Ekki síst þegar einhliða
eða ósannar myndir eru dregnar upp, sem
ætlast er til að kasti skugga á einhvern
sérstakan málstað. Eins getur það haft
óheppileg áhrif, þegar hlutdrægar myndir
eru dregnar upp til að gera einhvern mál-
staö glæsilegan, sem höfundurinn hefur
mætur á. Það er svo hætt við, að höf-
undurinn líti þá á mannlífiö gegnum gle.',
sem er um of litað af flokksfylgi, svo að
skáldskaparandi hans verði fjötraður
hættulegum fjötrum. Sunt kristin sögu-
skáld falla í þessa freistingu, og þótt þau
geri það í þeim góða tilgangi að gera
kristindómhm sem glæsilegastan, álit jeg
atferli þeirra óheppilegt og rýrandi fyrir
bókmentalegt gildi þess, sem þeir rita, og
þann stuðning tel jeg vafasaman, sem þelr
á þann hátt veita kristindóminum. —’ En
alveg eins verður auðvitað að líta á þá
hlutdrægni, sem hefur kristindóminn á
hornum sér, og getur ekki látið hann njóta
sannmælis. Hlutdrægnin i hverju efni
sem er skekkir dómgreind skáldsins, og
gerir skáldgáfu hans iðulega að ambátt
flokksfylgisins. í bráð verður því, sem
þannig er framleitt, vel líklega hampað at
flokksmönnum svo sem frægu skáldverki,
en tíminn leiðir i ljós, að það hefur að
eins verið dægurfluga.
('Niðurl. næst)
KJARKMIKILL UNGLINGUR.
(Þýdd saga.J
“Það er satt. Hann er fremur grannur,
drengurinn, en hann hefur samt töluverð-
an kjark,” sagði Pétur Malone um leið og
hann leit ástúðlega á grannvaxna drenginn
sinn. “Og ef þú gefur honum tækifæri,
þá er óhætt um það, að hann sýnir full-
komlega hvað hann getur,” ba'tti hann við.
“Jeg býst við því,” sagði verkstjórinn.
“En hvað gamall sagðirðu nú aftur að
hann væri ?”
“Átján ára á næstu páskum. Hann hef-
ur verið skips-drengur i fjögur ár, og þeir
segja inér, að enginn apaköttur klifri
hærra en hann, né haldi sér betur, og eng-
inn hafi betra vald yfir sjálfum sér efst í
stórsiglunni heldur en Lárus. Hann ætlar
sér að vera heima um tíma, og langar 3-
sköp til þess að fá eitthvað að gera. Hann
gæti hjálpað mér.”
Verkstjóranum geðjaðist aö svipnum
hans óg öllu útliti. þótt hann væri grannur.
“Nú, rautiar er það á móti reglunni,”
sagði hann loksins, “aö ráða dreng til anu-
arar eins vinnu, sem er svo hættuleg: en
það er best að hann sé hérna uppi tírna
korn. Það sést þá hvort honum er sundl-
gjarnt. En láttu vera að sýna af þér
nokkur dirfskubrögð, drengur minn! Það
er ckki staður til þess að leika neinar listir
hérna uppi á grindinni á 25 loftuðu húsi.”
“Já, jeg skil það. Og jeg þakka fyrir,”
sagði pilturinn og var hinn kátasti.