Kennarinn - 01.06.1899, Blaðsíða 11
—131—
SKÝRINGAR.
I. Trúboð Pdls.— Svo kröl'tulega rak Páll erindi sitt, aö um alla Litlu-Asíu voru
ávextirnir sýnilegir. Svo mikil var breytingin orðin, að miklu færra fólk kom nú
til Efesus en áður til að vera viðstatt liina árlegu sýningarhátíð, sem þar var hald-
iu í maí og þar sem dýrkun gyðjunnar Díönu yfirgnæfði. Páll og hinir fáu sam-
verkamenn hans komu undraverðum lilutum til leiðar. Svo er kenning kristindóms-
ins enn, þar sem htín er flutt af krafti og játendur henuar fylgja henni fram með
dygðugu líferni. Ilún breytir öllum siðum landanna og umskapar þjóðlífið. Hún
má ei missa sinn upprunalega kraft fyrir deyfð og hálfvelgju játenda sinna nú á
dögum.
II. Díönu, dýrkunin í Efesas.—Efesusborg var um þetta leyti mesta verzlunar-
borgin í Asíu. Árið 2tí0 e. Iir. var borgin að miklu leyti niðurbrotin af Gotum. í
þessari borg stóð liið stórkostlega musteri grísku gyðjunnar Díönu. 8ú makalausa
bygging, sem er talin eitt af liinum sjö undrum lieimsins, var uppliaflega bygt af
Cherisphron en var brent af Heróstratusi árið 356 f. Kr., á sömu nóttu, að sagt er,
sem Alexander mikli fæddist. Ileróstratus brendi hofið í þeim tilgangi að verða
lrægur fyrir að liafa eyðilagt svo frægan stað; þessvegna er sú frægð, sem íólgin er
í því að eyðileggja það, sem fagurt er og mikilfenglegt, kallaðHeróstatusarfrægð,en
þykir ávalt víðbjóðsleg. Musterið var aftur bygt af borgarbúum og var þá eun
fegurra en áður. 8vo var áhugi Grikkja mikill fyrir uppbygging þessa musteris, að
konurnar gáfu til |>ess skrautgripi og gull. “Silfur musteri” þau, er liér eru nefnd í
lexiunni, voru eftirlíkingar innri byggingar musterisins í smáum stíl. Þegar fólkið
streymdi til borgarinnar úr ölluin áttum, var sjálfsagt að liver maður ta ki heim
með sér eitt slíkt silfur musteri og liafði fjöldi inanna atvinnu við að stníða þau.
Þeir menn viröast liafa haft samband sín á milli og leiðtogi þeirra var Demetríus-
Þegar nú fó'kið hvervetna tók að falla frá hinum forna átrúnaði fyrir kenningu
Páls, urðu menn þessir óðir og uppvægir, því atvinna þeirra var í veði. Demetríus
stefndi satnverkamönnum síntim til fundar við sig og segir liver vandi þeim liafi að
höndum borið. Auðvitað er trúarbrögðin og sóini staðarins liaft til yfirliilmingar.
í austurlöndum þurfti venjulega ekki mikið til að æsa lýðinn.l'rekar en stundum iijá
oss. Þegar nú borgarbúum var taliu trú um að, helgi musterisins væri í veði og
heiður borgarinliar í hættu, urðu þeir uppvægir, tóku starfsbræður Páls liöndum og
hefðu vafalaust tekið þáog Pál af lífl, ef staðarskrifarinu, sem mest vald sýnist hafa
haft, hefði ekki getað stöðvað æsingarnar með fortölum sínum.
III. ITið snnna og ósnnna.—Þctta sktirðgoð, sem með svo mikilli dýrð og lotn-
ingu var dýrkað i Efesus, átti, samkvæmt trú lýðsins, að liafa fallið niður afhimni
frá Júpiter, himtia guðinutn, Svo mikil, sein Díaua Efesusmanna var, var hún
hégóminii einberog lilaut að falla með öllum liintim ímynduðu guðum fyrir hinnm
einasannaog lifandi guði, setn postulinn Páll boðaði, Svo hnígur og um síðir alt
fals og tál, öll hugarstníði mannanna og hjátrú fyrir sannleika liiniiarguðlegu opin-
berunar í Jesú Kristi. Hans blessaða orð lýsir og uppfræðir og breiðir þekkingu
hins sauna út um jaröarkringluna. Hans ríki nær um síðir ttm allar álfurog þá
víkur alt myrkrið, hjátrúin og heimskan. “Iive gleðileg verðttr sú guðsríkis öld;
um gjörvallan lieim ná |>ess lauftkála tjöld; ví> hveltlngu myndast þar inústeri frítt*
þar mannkyniö alt gttði lof syngttr hlitt.”