Nýjar kvöldvökur - 01.07.1914, Qupperneq 15
MATTUR HUGSANANNA.
159
taugakerfið að öðru leyti sé alt í dáleiðslu.
Ungur læknir og ógætinn var þar við og sagði
v'ð hana: »Járnið að tarna, sem eg held hérna
a> er rauðglóandi.« Rað var eitt af verkfær-
Um læknanna; svo lagði hann það á brjóst
konunnar. Voðalegt brunasár kom þegar undan
verkfærinu. Hvað eftir annað hafa menn gert
svipaðar tilraunir; það er illa gert og verður
ekki varið, en það hefur sannað að fullu, að
undirstungan ein er nóg til þess að framleiða
mein þau og skemdir á líkamanum, sem menn
eru undirstungnir með. Á Saltpétriére — spít-
a,anum mikla í París má sjá fjölda Ijósmynda
at svipuðum fyrirbrigðum. Það er hægt að
hleypa upp blöðrum með því að taka miða
af þerriblaði, dýfa honum í vatn, leggja hann
a hörundið og segja: »Petta er brunaplástur.«
t^eð þessu móti má vekja bólgu og roða á
hörundinu, draga vatn að blöðru og gera sama
sviðann og undan brunaplástri — alt með því
að undirstinga hugsun þess, er dáleiddur er.
Sömuleiðis má og gera hið gagnstæða. Það
er hægt að taka brunaplástur, leggja hann á
hörund sjúklingsins og segja: »Petta er ekki
nema þerriblaðsmiði vættur í vatni.« Pá vinn-
Ur plásturinn ekki á: hörundið verður óbreytt
sem áður, og engin blaðra hleypur upp. Pað
ma leika sér við mannslíkamann eftir vild sinni
~~ gera honum gott eða ilt, alveg eftir því
sem menn vilja.
Að tilraunir þessar eru áreiðanlegar, efast
enginn mentaður maður um. Ymsar aðrar
m'kilsverðar tilraunir hafa og verið gerðar, og
eru þær ólíkar hinum að því leyti, að það er
ekkert Ijótt til í þeim. Eina þeirra hefi eg lesið
Um í franskri bók, og gert hana sjálf eftir fyr-
írsögn þeirri, er þar var. Tilraunin var gerð við
ungan mann, sem var í betra lagi móttækileg-
Ur fyrir'dáleiðslu eða öllu heldur segulsvæfingu.
I dáinu var hann undirstunginn og sagt: »Þeg-
ar bér vaknið, getið þér ekki séð frú Besant.
Álla aðra getið þér séð, en hún skal vera ósýni-
teg fyrir yður.« Síðan vaknaði hann og varð
ekki annað séð, en hann væri eins og hann átti
að sér. Einn af þeim sem við voru, bað hann
að telja fólkið í herberginu. Hann gerði svo
og benti á alla nema mig. Eg tók þá vasa-
klút í hönd mér og gekk fram og aftur í her-
berginu; hann fylgdi mér með augunum. Pá
spurði einhver hann: »Nú, á hvað eruð þér að
horfa?« »Já, er það ekki undarlegt,« sagði
hann, »að vasaklúturinn sá arna svífur um í
lausu lofti, en enginn heldur honum. Eruð þið
að gabba mig?« Eg hélt áfram tilrauninnij;
eg tók spil, varaðist að líta á það sjálf eða láta
nokkurn annan líta á það, til þess að girða
fyrir hugsanafærslu, og hélt því fyrir aftan bak-
ið á mér. Ungi maðurinu tók þegar eftir spil-
inu ogsagði: »Parna hangir spil í lausu lofti.«
»Segðu okkur hvaða spil það er,« var sagt við
hann; hann sagði það óðara, nefndi bæði lit
og gildi spilsins og sannaði með því að eg
var honum með öllu ósýnileg, o: að hann gat
fyllilega séð í gegnum mig.
Eg hef gert margar þess kyns tilraunir sjálf
til þess að komast að raun um að það væri
rétt, sem eg sá tekið fram í bókum um þetta
efni. Og fyrir eigin reynslu hefi eg komizt að
þeirri sannfæringu, að það sé alveg hægt að
afnema kendur- eða áskynjunarhæfileikann svo
mikið sem maður vill, með því að undirstinga
þann sem dáleiddur er, og það þótt nauðugur
sé; það má fá hann til að sjá eða sjá ekki,
heyra eða heyra ekki, þekkja eða þekkja ekki.
Pegar eg var að reyna þetta fyrst, og var ekki
orðin eins vel heima á þessu svæði, eins og
sg varð sfðar, lá einu sinni við að það ætlaði
að verða slys af. Eg hafði dáleitt ungan mann,
stóran og samanrekinn að vexti, en lítt gáfum
gæddan og mjög næman fyrir segulsvæfingar-
áhrifum. Eg hafði sagt honum, að hann skyldi
ekki geta séð mig; en svo var eg svo ógætin,
þegar hann var vaknaður, að eg lagði höndina
á öxl honum og talaði til hans. Hann heyrði
til mín, fann að eg kom við hann, en gat ekki
séð mig; afleiðingin varð sú, að hann greip
slíkt hræðsluofboð, að hann var nærri búinn
að fá krampaflog, svo eg varð að vekja hann
hið snarasta að fullu.
Eg tek þessi smáatriði fram til að sýna það,