Nýjar kvöldvökur - 01.01.1953, Síða 43
N. Kv.
ÍSLENZAR SAGNIR
35
II.
Eg kunni manna bezt að venja fjárhunda,
enda átti eg þá betri en llestir aðrir. Þó var
einn þeirra langbeztur, því að svo mátti
heita, að hann hefði mannsvit; en til þess
var sérstök ástæða. Svo stóð á, að konan mín
fékk illt í brjóstið eftir barnsburð. Eátt var
þá um lækna á Austurlandi og langt til
þeirra, svo að menn urðu oftast að bjarga
sér sjálfir. Eg þóttist vita, að þarna væri ein-
hver ófögnuður, sem þyrfti að nást burtu, en
til þess þekktust engin ráð. Það vildi svo til,
að tík, sem eg átti, hafði nýlega alið hvolpa.
Eg tók því einn hvolpinn og lét hann sjúga
veika brjóstið á konunni. Það brá svo við,
að henni batnaði og varð jafngóð eftir fáa
daga; hvolpurinn hafði sogið burtu mein-
semdina. En hann hafði líka fengið manns-
vit með mjólkinni. Þenna hund átti eg
lengi, og tók hann öllum öðrum hundum
fram að vitsmunum. Hann hét Snati.
III.
Einu sinni fór eg upp að Asi í Fellum að
finna séra Sigfús minn. Þá var svo mikill
lausasnjór á jörðu, að flestum fannst ófært
bæja í milli. Þó hafði dregið nokkuð af hæð-
um, en fyllt allar lautir. Mér var vel tekið
þar að vanda og sat á tali við prest um kvöld-
ið. Sagði hann mér þá meðal annars, að
smalamann sinn hefði vantað tólf sauði full-
orðna, þegar snjóinn gerði; væri nú enginn
vegur til að leita þeirra vegna ófærðar, svo
að þeir væru sér tapaðir. Eg sagði, að ekki
væri nú ómögulegt að þeir kynnu að finnast,
og féll svo það tal niður. Um dagsetursbilið
gekk eg út einsamall og sagði Snata mínum
að fara og leita að sauðunum. Hann fór af
stað, en eg gekk inn aftur og hafði ekki orð
á þessu. Um miðja vöku gekk eg út aftur og
heyrði þá Snata gelta langt uppi í fjalli.
Vissi eg þá, að hann mundi hafa fundið
sauðina. I vökulokin bað eg prest að ganga
með mér út á hlað, og þá heyrðum við Snata
gelta uppi á klifinu fyrir ofan bæinn, Þá var
svo þykkur skafl þar í dokkinni, að slétt var
af klifinu ofan að bæ, en svo var hann laus í
sér, að liann hefði engri skepnu haldið. Við
prestur stóðum þarna stundarkorn og vor-
um að tala saman; en þegar minnst varði,
kom Snati með alla sauðina til okkar. Hann
hafði rekið þá undir fönninni! Þá varð
prestur feginn og borgaði mér vel fyrir
vikið.
JÓHANNES ÁRNASON.
(Handrit Halldórs Stefánssonar, fyrrv. alþm.).
Á síðasta hluta 19. aldar var á vist á ýms-
um bæjum í Fljótsdal maður, sem Jóhann
hét, sonur Árna bónda á Urriðavatni í Fell-
um, Bessasonar og Ingveldar konu hans
Brynjólfsdóttur. Jóhannes var lítill maður
vexti og heldur orkusmár til verka, en trúr
og dyggur þjónn. Hann þótti fremur vit-
grannur og bögumæltur. Til marks um það
eru tvær eftirfarandi skrítlur:
Það var eitt sinn að fregn barst um það, að
maður nokkur nafnkunnur hefði látizt o«'
O
orðið bráðkvaddur. Þá varð Jóhannesi að
orði:
„Það vildi eg að guð gæfi, að eg yrði ekki
sjálfdauður."
Annað sinn var það, að Jóhannes kvart-
aði um höfuðverk og fórust svo orð:
„Eg held, að eg sé búinn að höfuðverk
í höfuðið.“
Jóhannes var líka orðhákur og gat þá
stundum komið vel fyrir sig orði.
Eitt sinn var hann á vist á Val}:>jófsstað
hjá séra Pétri Jónssyni. Er svo sagt, að hann
hafi þá eitt sinn sagt konu prests að halda
kjafti; kvartaði hún undan því við prest.
Séra Pétur hugðist að gjöra Jóhannesi
áminningu fyrir þetta ósæmilega orðbragð,
lét kalla hann fyrir sig og sagði með alvöru-
bragði:
„Er það satt, Jóhannes minn, að þú hafir
skipað konunni minni að halda kjafti?“
Jóhannes svaraði að bragði: