Ægir - 01.02.1914, Blaðsíða 5

ÆGIR
17
gagn, hvernig sem þaö er og úr hverju,
en þó er það með einhverju sjerstöku
lagi, þegar það er eitt af áhöldum fleyt-
unnar. Ákvörðun þess er að halda stefni
bátsins upp í sjó og vind og um leið
stöðva bátinn, svo eigi reki langt. Með
því má hvíla aðframkomna menn og
bíða betra veðurs, leggja mótorbáta upp i
vindinn, meðan verið er að gera við vjel
sem eitthvað hefir orðið að, og með því
má oft bjarga bát og lífi, þar sem að
öðru leyti öll von var úti.
Hugsum oss metaskál, sem hangir i 4
taugum, það kalla sjómenn aðhún hangi
i »hanafæti«. Krækjum skálinni frá jafn-
vægistönginni þannig, að taugarnar fylgi
skálinni, reisum liana á rönd og bindum
snæri i þær lykkjur, sem kræktar voru
i endann á jafnvægisstönginni, þá höfum
vjer hið besta sýnishorn af rekdufli.
Það er því ferhyrntur flötur, sem þeg-
ar það er noíað á að snúa fleti þessum
að stefni bátsins.
Það má vera alt úr trje en þyngja
einn kant þess svo með járni eða öðr-
um þyngslum, að hinn mótsetti kantur
sjáist litið eitt upp úr sjónum, eða með
öðrum orðum, hver svo sem þyngslin
eru, þá á rekduflið að standa lóðrjett i
sjónum. Um stærð þess, skal þess getið,
að hálf breidd bátsins nnin svara til-
gangi. — Að hafa það alt úr trje er mið-
ur heppilegt, það er of þungt og verður
örðugt að innbyrða, þegar búið er að
nota það. Handhægt og Ijett rekdufl
fæst best með því að smíða grind úrtrje
og þenja góðan, sterkan segldúk yfir hana;
best er að sniða dúkinn svo, að hann
falli innan í grindina þegar búið er að
falda hann, hafa göt á faldinum með
hjer um bil 3—4 þuml. millibili, draga
svo snæri i þessi göt og yfir grind-
ina og þenja dúkinn þannig, en á þessa
grind verður að seta svo mikinn þunga
að hún sje lóðrjett í sjónum, þegar henni
er slept. I hvert horn duflsins er borað
gat og kaðall dreginn i og myndaður
»hanafótur« og í hann er stjórafærinu
fest, þegar þarf að nota duflið, þvi fleygt
út, gefið eftir á stjórafærinu og ef sjór
er mikill, væri ekki fjarri vegi, að festa
einhversstaðar á það poka með lifur i;
best er að gefa sem mest út af stjóra-
færinu áður en því er fest á bátnum og
vefja tuskum um hnífilinn undir því,
svo síður sje hætt við að það núist
í sundur. Báturinn liggur svo fyrir þessu
rekdufli þannig, stefnið snýr upp i vind-
inn og þar eð rekduflið gefur eftir, er
síður hætta búin, að hann liggi undir
áföllum.
Hve nær á að nota rekduflið? Þegar
eitthvað bilar í vjel á mótorbát og storm-
ur er, þegar barningur virðist árangurs-
laus og menn eru aðfram komnir af
þreytu og vindur svo mikill, að eigi þolir
segl, þegar búið er að ofhlaða bát af
fiski og ráð þykir að hausa, þá á að
nota það; en þar eð ómögulegt er á
þurru landi, að segja eða ákveða, hve
nær þetta eða hitt handlakið eigi að gera
úti a sjó, þá verður að leggja það undir
úrskurð og dóm hvers formanns, hve
nær honum virðist ástæða til að nota
þetta eða önnur tæki, sem hann hefir á
bát sinum til þess að minka hættuna.
Á smábálum hefir verið farlð yfir út-
höfin og það heppnast. Allir, sem þær
ferðir hafa farið, hafa haft rekdufl og á-
litið það eitt af því þarfasta, er til ferð-
arinnar þurfti, og það hefir ekki svikið
þá. Ástæður til slíkra glæfraferða geta
verið ýmsar, en ferð sú, sem Norðmað-
urinn Andersen fór fyrir nokkrum árum
yfir Atlantshafið við annan mann á opn-
um bát, var gerð til þess að sýna mönn-
um, hvað hjóða mætti norskum bát, þeg-
ar sjómenska væri annarsvegar og hins