Ægir - 01.08.1918, Blaðsíða 10

130
ÆGIR
minst á það, að gotfiskarnir lifðu oft við
nauman skamt, meðan þeir væru að búa
sig undir að lirygninguna og all þangað
lil hún væri um garð gengin og legðu
því mjðg af, nema þegar silisgöngur
kæmu, upp úr jafndægrunum.
Hér skal nú tekið lil nánari athugunar,
hvað um gotfiskinn verður að lokinni
lirygningu, líkt og áður var skýrt frá því,
hvað um seiðin varð, þegar þau voru
klakin og mun það þá koma i ljós, að
hann er að miklu leyti háður sömu lög-
um og seiðin, dreifist burtu frá gotslöðv-
unum, langt eða skamt að visu, eftir
þvi, hver fisklegundin er, en dreifingin
ákvarðast einnig þá af ætinu, straumun-
um og hita sjávarins.
Eins og áður var gelið, leggur gotfisk-
urinn oft mikið af fyrir hrygningartím-
ann og um hann. Er því eðlilegt, að
hann verði matlyslugur að lokinni hrygn-
ingti. En nú er æði mikill munur á
fæðu ýmissa fiska. Sumir fiskar nærast
mest á staðbundinni fæðu, botnfæðu,
á ýmsuin smákvikindum, sem lifa i botn-
leðjunni (svo sem ormum og skeldýrum)
eða á botninum, (svo sem slöngustjörn-
um, sæstjörnum, sæfiflum og kröbbum
og ýmsum smærri eða upþvaxandi botn-
fiskum). Aðrir fiskar lifa mest á flökku-
dýrum (krabbadýrum, smokkfiski og
fiskategundum), sem reika víðsvegar um
sjóinn, oft og tíðum langt frá botni og i
stórum »lorfum« eða »göngum«, en lála
sér þess á milli nægja botnfæðu. Loks
eru fiskar sem nærast eingöngu á svif-
dýrum, (smákröbbum, fiskaseiðum og
því um líku).
Til fyrsta flokksins má telja, fiska sem
lifa eingöngu á botnfæðu. Þar má fyrst
nefna steinbít og hlýta, sem lifa eingöngu
á skeldýrum, ígulkerum og kuðunga-
kröbbum, kolana sein lifa meslmegnis á
smáskeldýrum og ormum; þó lifir skar-
kolinn með fram á sandsíli og sama er
að segja um ýsuna, enda munu þau
eingöngu taka silið, þegar það grefur sig
i botninn. Auk þess má nefna keilu,
scm virðist lifa mest humar og á skyldum
krabbadýrum og svo lúðu (spröku), löngu
og skötu, sem lifa mest á ýmsum stað-
bundnum botnfisknm, langan þó slund-
um á spærling og smálúðan á sandsíli.
Til annars flokksins, til fiska sem lifa
mest á flökkudýrum, má fyrst og fremst
telja þorskinn; hann sækist mest eflir
loðnu, sandsili, sild ogsvo kampalampa og'
jafnvel smokkfiski; þegar hann lendir í
torfum af þessum dýrum, svalar hann
græðgi sinni á þeim og eltir þær senni-
lega oft langar leiðir, einkum loðnu-,
sandsílis- og kampalampatorfurnar; sild-
ina virðist hann ekki vera eins ólmur i,
ef til vill af þvi að stórsíldin er honum
nokkuð viðamikil. Á milli gangna, þeg-
ar hann er farinn að tæmast og finna
til magans á ný, etur hann öll þau
botndýr, scm liann nær i, þar á meðal
sæfífla og (þyrslingurinn) slöngustjörnur,
sem aðrir fiskar vanalega hafna. í flokk
með þorskinum má vist telja lýsuna og
og ufsann að nokkru leyti. Þó lifir ufs-
inn mikið á smærri krabbadýrum, af
þeim sem hér nefnast augnasíli, agga og
selögn og fara í stórtorfum upp um sjó.
Með þessum fiskum má visl telja háf,
hámeri og hákárl og svo hrognkelsin,
sem annars taka enga fæðu meðan þau
eru í þörunum a: um gottímann (lifa að
eins á slraumnum, eins og fólk kemst
að orði).
Til þriðja ílokksins teljast þeir fiskar,
sem eru svifdýraætur o: sem nærast að-
allega á þeim dýrum, er lifa uppi um
sjó, smáum krabbadýrum, svo sem
(rauðátu o. fl.) og lirfum æðri krabba-
dýra, á fiskaseiðum, augnasili o. fl. Þar
má fyrst nefna sildina, svo loðnu og