Ægir - 01.03.1936, Blaðsíða 19

Æ G I R
73
smástykki og leggja niður í bátinn í
hvert sinn, þá plægingu er liætt. Vindu
þessa selti Kolbeinn í róðrarbát sinn;
kostaði hún með smíði og efni 10—15
krónur. Til ilottökunnar þurfti 2 plóga,
unnan fram afbátnum, »fyrirsátursp 1 óg«
og hinn aftur af bátum »dráttarplóginn«
Kaðal frá bátnum að fyrirsátursplógnum
þurfti 15 faðma, en frá bátnum að dráll-
arplógnum þurfti 25 faðma langan kað-
:d. Fyrsta ilotplægingartilraunin gekksvo
vel að kúfisksaflínn varð í (5 tunnupoka
cða ea 12 bálftunnu-mál, eftir 4 5
bma plægingu. Er menn fréttu að Kol-
beini befði tekist að plægja kúlisk á
Hoti af róðrarbát sínum, með góðum
árangri, þá komu ýmsir til hans að skoða
floltökutækin og jafnvel sjá aðferð hans
við plæginguna, svo ritaði bann líka
svolílinn greinarstúf í Þjóðviljann unga
og lýsti þar nokkuð flottökutækjum sín-
um.
Mun það ejvki orka tvímælis að Kol-
heinn sé fyrsti maður við ísatjarðar-
djúp og líklega á íslandi, er tekisl hefir
að plægja kúfisk af l)át á floti. Mun þessi
flottökutæki hans og flottökuaðferð, hafa
verið notuð i 15—20 ár, eða þangað til
vélar komu í þilháta og kúfiskur var
plægður með vélakrafti af þilhátunum.
Þessi flottökuaðferð hafði og hefir enn
þá miklu kosti fram yfir landtöku-
aðferðina :
í fvrsta lagi: Að menn geta tekið kú-
Ask fram undan löndum livar sem er,
iyrir f'raman 60 faðma frá stórstraums-
fjörumáli, án leyfis landeiganda, er
°it var áður ófáanlegt. í öðru lagi: Að
enginn þarf að greiða landeiganda neitt
gjald vegna kúfiskstöku fyrir framan
landhelgi jarða, er áður var all-tilfmn-
anlegt hjá ýmsum, er annars landtöku-
leyti lengu. í þriðja lagi: Að flottöku-
aðferðin varð að m u n kostnaðarmínni
en landtökuaðférðin, áður en vélakraft-
urinn var notaður til að draga kútisks-
plóga. Og i fjórða lagi: A ð með llot-
tökuaðferðinni hafa fiskveiðar við ísa-
fjarðardjúp og víða annarsstaðar, orðið
margfalt meiri en verið liefði, ef kú-
fiskurinn ekki hefði orðið plægður öðru-
vísi en af landi. Og fiskur, sem allast
hefur á kúfisksbeilu fengna með llot-
tökuaðferðinni1, mun að verði, hafa num-
ið mörgum milljónum króna og velt at-
vinnu hundruðum manna árlega, bæði
á sjó og landi.
Saltfiskmarkaðurinn í Oporto
Innílutningur á fiski lil Oporto á ár-
inu 1935 varð eins og hér segir:
Frá Islandi.......... 7,748 tons
— Ðanmörku (Kaupm.h). 151 —
— Noregi........... 3,604 —
Newfoundland...... 10,314
Skotlandi......... 552 —
— Pýzkalandi........ 475 —
Alls 22,844 tons
Fiskur upp úr salti, þurkaður i Oporto.
Frá Newfoundlandi...... 609 tons
Þýzkalandi......... 610 —
Fiskur veiddur við Græn-
land og Newfoundland á
skipum Portúgala......... 1,474 —
2,723 tons
40% rýrnun 1,089 —
Alls 1,634 tons
(Frá danska ræðisinanninum í Oporlo)
(17. febr. 1935).
1) Nokkru eftir að mótorbátarnir komu fyrir
alvöru lil sögunnar, var farið að nota vélarn-
ar til kúfiskstökunnar i stað landvindunnar i
bátunum, en i aðalatriðum er útbúnaðurinn
við kúflskstökuna hinn sami.