Ægir - 01.03.1983, Side 20

Pétur Pétursson:
Þorskalýsis-
framleiðslan 1982
Heildarframleiðsla
þorskalýsis 1982 varð
4.279,9 tonn. Þetta er um
212 tonna aukning frá ár-
inu 1981 og kemur nokk-
uð á óvart þar eð sam-
dráttur varð í þorskveið-
um. Að hluta til er skýr-
ingin sú að allmikil aukn-
ing varð í ufsaveiði í
janúar og febrúar 1981,
en ufsalýsið er meðtalið í
þorskalýsisframleiðslunni. Einnig má geta sér til
að bætt nýting hafi orðið á þeirri lifur, sem að
landi barst.
Sala þorskalýsis á árinu var treg og jukust birgð-
ir mjög verulega, eða um 1.578 tonn. Er þetta ann-
að árið í röð sem birgðir aukast til muna og verður
að telja þá þróun ískyggilega fyrir þorskalýsisiðn-
aðinn í heild.
Jafnframt sölutregðu hefur verðlag heldur farið
lækkandi á þorskalýsi og kemur sú lækkun að
sjálfsögðu fram i lifrarverðinu, en það hélt ekki í
við verðbólguna á árinu. Helsta samkeppnisland
okkar, Noregur, hefur lækkað verðið í dollurum á
meðalalýsi um ca 20% frá ársbyrjun 1982 og er ótt-
ast að eki sjái enn fyrir endann á þeirri þróun.
Útflutningur þorskalýsis varð á árinu sem hér
segir (skv. Hagskýrslum):
Meðalalýsi ......... 1.469,8 tonn
Ókaldhreinsað ........ 859,7 ”
Iðnaðarlýsi .......... 188,9 ”
Samtals ............ 2.518,4 tonn
Sala innanlands og rýrnun var 183,5 tonn. Sam-
tals útflutningur og innanlandssala var því 2.701,9
tonn.
Samdráttur í útflutningi meðalalýsis er 156 tonn
frá árinu 1981 en 739 tonn frá árinu 1980. Nokkur
aukning varð á útflutningi meðalalýsis í smærri
umbúðum. Munaði þar mest um tæp 30 tonn sem
send voru til Vietnam. Vitað er um 500—600 tonn
meðalalýsis sem seld voru fyrirfram um áramót.
Á árinu 1982 hóf starfsemi í Vestmannaeyjum
nýtt fyrirtæki í hreinsun og útflutningi á þorsk®
lýsi. Hið nýja félag fékk á fyrsta starfsári um 26 1
þorskalýsisframleiðslunnar til hreinsunar og sölu
meðferðar. Nafn þess er Lýsisfélagið h.f. til heirl1
ilis i Vestmannaeyjum. Kaldhreinsun hófst þar
júlí s.l. og hefur félagið tryggt sér sölu á 850—-9
tonnum meðalalýsis á fyrsta starfsári. Önnuf
fyrirtæki i þorskalýsishreinsun og útflutningi erl1
Lýsi h.f., Reykjavík með um 55% framleiðslunnar
og Bernh. Petersen, Reykjavík með um 19%-
Á liðnu ári hófst aftur framleiðsla lifrarmjö5
eftir að hafa legið niðri um nokkurt skeið. ^0111
flutt út 93 tonn, en mest komst þessi framleið5 3
áður í um 400 tonn á ári. Lýsi h.f. er eina lifrar
bræðslan sem sýnt hefur þessari framleiðslu áhuga
a.m.k. enn sem komið er. Hugsanlegt magn sel11
mætti framleiða úr þeim 8—9 þús. tonnum lifrar
sem árlega eru brædd er 750—800 tonn lifrarmí0
að verðmæti i dag 5—6 milljónir króna fob.
Hér á eftir fylgir til fróðleiks línurit um Þr°ul1
búklýsisverðs á árinu sem leið. Þótt ekki sé ben
samband milli verðsins á búklýsi og þorskal>'s'
gefur þessi tafla upplýsingar sem vert er að geI
gaum til hliðsjónar.
Lýsishersla.
Á árinu 1982 var útflutningur harðfeiti aðeiu5
um 500 tonn á móti 1.335 tonnum á árinu 19° '
Sala á innanlandsmarkað mun hafa verið svipu
og undanfarin ár og hefur nýting tækja og annarra
fjárfestinga verið óhagstæð. Hámarksafkastaget,
lýsisherslunnar er 10—15 þús. tonn af harðfeiti á ar
og hefur nýtingin því verið um 10% af hámarkn
Ekki horfir vel um aukningu útflutnings þar seU1
mikil umframafköst eru í helstu viðskiptalönduu)
okkar. Annars sýndu Kínverjar áhuga á þessarl
framleiðslu á s.l. hausti og væri óskandi að unU1
reyndist að koma á viðskiptum austur þar.
Miklar umbætur voru gerðar á vélakosti lýslS
herslunnar á árinu.
124 — ÆGIR