Ægir - 01.06.1990, Blaðsíða 15

6/90
ÆGIR
299
a ^isrnunandi tímum (ásamt með
^ðallengdum stiganna) til þess
^ fylgjast með þroska og vexti
lr anna eins og hér verður gert.
|. 'I bess að tengja niðurstöður
lr,aathugananna umhverfis-
^ 'yrðum eru hér birtar niður-
°ður mælinga á hita og blað-
®r*nu frá einni af söfnunarstöðv-
nurn (stöð 5, 1. mynd). Blað-
/®na er mælikvarði á magn svif-
riJnga í sjónum, en þeir eru
'kilvasg fæða rækjulirfanna fyrst
,lr að þær klekjast. Gögnin um
aögrænu eru fengin frá sam-
arfsmanni okkar á Hafrann-
0 nastofnun, Kristni Guðmunds-
sVni.
^'ðurstöður
^ngar rækjulirfur fundust í sýn-
Qnum sem safnað var 13. febrúar
rnars, en 25. apríl fundust
n krar lirfur á I. stigi. Því má gera
(a fyrir að klak hafi hafist síðla á
^mabilinu 27. mars til 25. apríl (4.
8 5. mynd). Þegar klakið hófst
það aðallega bundið við
$Jrf Djúpið. Aðalklaktíminn var
u an um miðjan maí, og þá var
Q.a. b einnig mest um miðbik
l^úpsins. Þá skar stöð 4 sig greini-
§a úr með mestan fjölda lirfa á I.
stigi. Ekkert veiddist af I. stigs
lirfum 1. júní og bendir það til
þess að þá hafi klakið verið um
garð gengið. Skjaldarlengd
nýklaktra lirfa var 1,3 mm.
Eftir því sem lirfurnar uxu og
urðu eldri virtust þær færast innar
í ísafjarðardjúp. Þéttleiki lirfustiga
li og III var mestur 1. júní, og þá
var mestur Iirfuþéttleiki í innan-
verðu Djúpinu. Eftir það fækkaði
þessum lirfustigum en stig IV jókst
að þéttleika og það náði hámarki
upp úr miðjum júní innarlega í
Djúpinu. Eftir að lirfurnar höfðu
náð IV. stigi fækkaði þeim mjög í
sýnunum. Það bendir til þess að
þær hafi tekið upp botnlæga lífs-
háttu seint á IV. stigi eða snemma
á V. stigi og þá aðallega á tímabil-
inu 20. júní til 14. júlí. Skjaldar-
lengd lirfanna var þá 2,9-3,5 mm.
Þann 14. júlí var lítið magn af
elstu lirfustigunum (stig IV og V)
enn að finna innst í ísafjarðar-
djúpi. Dreifing IV. og V. stigs lirfa
bendir til þess að lirfurnar leiti
aðallega botns í mið- og inn-
Djúpi. Lirfur af VI. stigi veiddust
ekki, en 18. ágúst veiddust
samanlagt 5 ungviði á stöðvum 1
og 4.
Á 6. mynd er sýndur vöxtur

B vn + viii
□ zv
0 ZIV
m ziii
■ ZM
■ Z\
Mánuður
Hlutfall einstakra lirfustiga af heildarfjölda á hverjum söfnunardegi í
ofg.ardjúPi ífebrúar 1987 - febrúar 1988. Heildarfjöldi er gefinn upp fyrir
súlurnar. Sjá 4. mynd varöandi dagsetningar.
rækjunnar í ísafjarðardjúpi fyrsta
árið. Gögnin sem liggja til grund-
vallar eru þó að sumu leyti tak-
mörkuð, því að eftir að lirfustiginu
sleppti veiddust fá dýr. Myndin
ætti engu að síður að gefa vís-
bendingu um hvernig vexti rækj-
unnarerháttað. Tímabilið 13. maí
(þegar mest veiddist af I. stigs
lirfum) og til 14. júlí (þegar síðustu
lirfurnar veiddust) nam vöxtur lirf-
anna um 1,0 mm á mánuði
(skjaldarlengd). Vaxtarhraði ung-
viðis virtist svipaður til október-
loka, en þá hægði á vexti. Skjald-
arlengd níu mánaða rækju var um
7,6 mm, sem jafngildir 36 mm
heildarlengd og 10 mánaða var
hún um 8,8 mm, en það jafngildir
um 38 mm heildarlengd.
Umræöa
Ef gert er ráð fyrir að fyrstu
rækjulirfurnar komi fram um
miðjan apríl og þær síðustu hverfi
úr svifinu um miðjan júlí, þá er
sviflægt skeið þeirra þrír mánuðir,
en það er svipað og í Norðursjó
(Allen 1959) og í Oslófirði (Hjort
og Ruud 1938). Við Vestur-Græn-
land (Smidt 1979) og í Barentshafi
(Lysy 1981) varir lirfutímabilið
hins vegar 1-2 mánuðum lengur.
Líklegt er að kaldari sjór og ef til
vill minna fæðuframboð valdi
hægari vexti lirfanna við Græn-
land og í Barentshafi, og að þar
með þurfi þær að dvelja lengur í
svifinu áður en þær eru tilbúnar til
að taka upp botnlæga lífsháttu. í
hlýrri sjó er vöxtur rækju hraðari,
t.d. er heildarlengd 10 mánaða
gamallar rækju í Norðursjó 55-60
mm (Allen 1959), í Oslófirði 60-
70 mm (Hjort og Ruud 1938) og í
Maine-flóa 63 mm (Haynes og
Wigley 1969). Eins og áður sagði
er jafngömul rækja úr ísafjarðar-
djúpi ekki nema um 38 mm. í lok
október virtist hægja á vexti, sem
líklega stafar af lækkandi sjávar-
hita og minna fæðuframboði.
Gögn um rækjuveiðarnar í ísa-