Dýraverndarinn - 15.11.1916, Blaðsíða 11
DÝRAVERNDARINN
91
Margir kannast viö myrkfælnina. Hestar eru líka myrkfælnir,
að rninsta kosti fælnari í rnyrkri, eða, dimmu, en i björtu. Ófæl-
inn hestur á björtum degi getur verið háskalega fælinn i myrkri.
Þá getur hann séð sýnir, sem hann skilur ekki og honum
stendur stuggur af.
Sjaldan mun hestum vera vorkend hjartveikin; þeir geta þó
ekki fremur ráðið við hana en mennirnir. Oftar eru þeir ámintir
með svipunni, ef þeim bregður við eitthvað. En það er rangt;
það læknar ekki hjartveikina, sem er sjúkleiki, eða veiklun.
Myrkfælni og önnur hjartveiki i mönnum læknast ekki heldur
með svipuhöggum.
Enginn efi er á því að ýmislegt má gera til að lækna fælni
í ungum hesturn, ef laglega er að farið, og vel er það þess
vert að lækna þenna kvilla, ef hægt er, svo er hann hvimleiður
mönnum, og skepnunum eigi siður. Besta ráðið til þess er það,
að fara vel að hestinum, muna vel eftir því að fælnin er honum
ósjálfráð, svo að rangt er að hegna honum fyrir hana með
svipuhöggi.
Hvað mundirðu vilja gera við ungling sem þér þætti vænt
um, ef hastarleg hræðsla gripi hann, Mundi þér detta fyrst í
hug að gefa honum utan undir? Sjálfsagt ekki. Þú mundir
reyna að sefa hann, gera hann rólegan, t. d. með því að sýna
honum fram á að hræðslan hafi verið ástæðulaus, ekkert hafi
verið að óttast. Farðu eins að hestinum þínum, ef hræðsla grípur
hann. Vertu góður við hann, lofaðu honum að átta sig, og
fáðu hann til að ganga að því sem hann fældist og sannfærast
um að það var ekkert óttalegt. Það getur verið erfitt að fá
hest, sem fælst hefur til muna, til að ganga nær því, sem hann
er hræddur við, jafnvel þó að farið sé af baki og reynt að
teyma hann þangað; en með tímanum tekst það ef vel er látið
að honum, talað við hann og honum klappað. Hann þurfti
tíma til að jafna sig og gleyma hræðslunni.
Dærni eru til þess, að hestar hafi verið fælnir alla æfi, eftir
að þeir fyrsta sinn urðu verulega hræddir, og það mun tiðast;
en dæmi eru líka til þess að þeim hefur batnað og þeir hafi
orðið allsendis ófælnir. Meðferðin ræður áreiðanlega miklu urn
það, hvort þeir læknast eða ekki. Sumir læknast af sjálfum
sér, og verða ófælnir með aldrinum. En suma þarf að lækna,
og lækningin er fólgin í blíðri og góðri umgengni og að þeim