Nýtt land - 01.01.1936, Page 28

26
N Ý T T L A N D
Dýrtið jókst óðum þetta ár. Sam-
kvæmt gildandi samningi varð kaup-
ið kr. 1.30 í mars og kr. 1.48 í júlí.
Snenima á árinu 1921 í'ór kaupið nið-
ur i kr. 1.20 og hélst svo í 3 ár. í apríl
1924 ákvað Dagsbrún að kaup skyldi
liækka upp í kr. 1.40. Því vildu at-
vinnurekendur ekki lilita. Var þá gert
verkfall. Það verkfall stóð þó ekki
nema einn dag. Þá gengu atvinnurek-
endur að kröfum félagsins, án þess þó
að gera skriflegan samning. Árið 1927
fór þó kaup aftur niður í kr. 1.20 og
hélst svo til 14. mai 1930, þá liælck-
aði tímakaupið upp í kr. 1.36 og hef-
ir verið óbreytt siðan.
Kaupgjaldið var veigamikill þáttur
i stefnuskrá Dagsbrúnar. Það var mik-
ils um vert, að fá viðunanlegt kaup
fyrir hvcrja klukkustund, sem unnin
var. En liins þurfti líka að gæta, að
vinnutíminn væri ekki ólióflega lang-
ur. Verkamenn vissu það af reynsl-
unni, að atvinnurekendur kölluðu þá
til starfs jafnt á nóttu sem degi, jafnt
Héðinn Valdimarsson.
á helgidögum sem rúmhelgum dögum,
ef þeir töldu sér það lientara. Við þessu
vildi félagið reisa skorður. Þetta
reyndisl þó öllu erfiðara en liitt, að
ákveða kaupgjaldið.
í fyrslu aukalögum félagsins var
reglulegur vinnudagur (rúmhelgur)
ákveðinn l'rá kl. 6 að morgni til ld. 6
að kveldi. Við þann tíma var hið al-
menna lcaupgjald miðað. Frá þessum
tíma drósl 1 klukkustund lil hádegis-
verðar og nokkurt hlé um dagtuál og
nón til kaffidrykkju. Reglulegur
vinnudagur var því 10 klst. og rúm-
lega það.
Þessi skipun hélst til vors 1930. Þá
var ákveðið (að undangenginni al-
mennri atkvæðagreiðslu innan félags
um málið), að almennur vinnudagur
skyldi vera 9 klst., frá kl. 7 að morgni
lil kl. 6 að kvöldi (þar frá gengu 2
tímar til snæðings og kaffidrykkju).
Eina leiðin, sem fær þótli lil þess
að draga úr vinnu utan reglulegs
vinnudags, var sú, að selja hærra kaup
fyrir þá vinnu (eftirvinnu frá kl. 6—
10 að kvöldi, næturvinnu og helgi-
dagavinnu). Öðrum ráðum þótti ekki
liægt að læita, alt til vors 1930. Þá
samþykkti félagið bann við allri næt-
urvinnu, frá kl. 10 að kvöldi til kl. 7
að morgni.
Svo að segja alll fé, sem Dagsbrún
hefir þurft til starfsemi sinnar, hafa
félagar lagt til með árlegum iðgjöld-
um.
Arstillag var á stofnfundi ákveðið
2 kr., og hélst það óbreytt til ársloka
1916. Árið eftir var árstillagið 8 kr.
Næstu árin, 1921—1926, var árstillag-
ið 10 kr., 1926—1933 12 kr. og síðan
16 lcr.
Gamlir menn hafa fengið tilslökun