Sumargjöfin - 22.04.1926, Blaðsíða 20

20
SUMARGIOFl N
ari hæð eiga að rjettu lagi að vega. Síðan
er barnið vegið í nærfötunum og þyngdin
borin saman við fyrri íöluna. Börnin eru á-
fjáð að vita, hve þung þau eru og hvað þau
ættu að vera þung. Löngunin til þess að ná
hæfilegum þroska vaknar, og nú tekur kenn-
arinn sig til og eggjar áhuga í barnið að
keppast við að ná rjettri þyngd sem skjótast.
Þetta atriði má nota til örfunar á margvísleg-
an hátt. Börn í skóla einum í Ameríku tóku
upp á því að halda af sjálfsdáðum skýrslur
um heilbriðisframfarir í sínum bekk. Þau
lögðu þyngdina til grundvallar og höfðu
kappleik um líkamsþroska. Síðan fara því
nær allir skólar í Ameríku að dæmi þessara
barna að einhverju leyti.
Þegar áhuginn er vaknaður, er börnunum
gefin 8—10, eða 12 heilsuboðorð. Það eru
einföldustu atriði heilsuverndunar og þroska-
vænlegra lifnaðarhátta. Börnin í Ameríku
kalla þær >leikreglurnar«. Og nú er lifað
eftir reglunum af fremstu getu. Börn í efri
bekkjum halda svo sjálf skýrslur um hvert
barn, framfarir þess og líkamsástand, og
hvernig því tekst að iðka þenna heilsuleik.
Bekkur keppir við bekk, skólinn við aðra
skóla o. s. frv., og þykir mikið liggja við, að
fara ekki halloka.
Heilsuboðorð í íslenskum skóla gætu t. d.
verið á þessa leið:
1. Borðaðu morgunverð áður en þú ferð í
skólann, en ekki kaffi með kökum.
2. Ræstaðu vandlega hendur og andlit, hár
og háls áður en þú leggur á stað í skóla.
3. Bustaðu tennurnar ívisvar á dag.
4. Gakk þú svo hreinlega til fara, sem unt
er, hafðu daglega hreinan vasaklút og
lærðu að nota hann.
5. Stundaðu leikfimi og farðu í bað minsta
kosti einu sinni í viku.
•6. Drekktu vatn milli máltíða og mjólk í
staðinn fyrir kaffi og te.
7. Sofðu 10—11 stundir (þessu má breyta
eftir aldri barnsins) og hafðu gluggann
altaf opinn.
8. Sittu beinn, stattu beinn, gakk þú beinn.
9. Hafðu altaf hreint loft í skólastofunni
og heima hjá þjer.
10. Leiktu þjer úti.
Þessi boðorð eru ekki aðeins lærð. Börn-
unum er kent að skilja þau, elska og virða,
með myndum, leikjum og fjölmörgum öðrum
ráðum.
En yngri börnum má kenna á ýmsan ann-
an hátt. Það gafst til dæmis vel, að fá sjer
pappabrúður eins margar og börnin eru í
bekknum og skíra þær nöfnum barnanna.
Síðan eru brúðurnar Iátnar vega salt þann-
ig, að öll þau börn, sem hafa hæfilegan
þunga, eru öðru megin, hin vega á móti og
sá endinn er ljettari. Þetta skilja börnin og
kapp þeirra er nú vakið og beint í þá átt
að ná rjettri þyngd og þroska. Þá er nafni
þess barns úr pappanum fluttur yfir. Það er
vinningurirnn í þeim leik. Og til þess, að svo
geti orðið, eru nú börnunum gefin heilsuboðorð
við sitt hæfi. —
Margt er það fleira sem gera má, t. d. fá
börnum brúður og láta þau fara' svo með
þær, sem fara á með börn, t. d. er brúðan
svöng, hvað á hún að borða? Hvenær á hún
að fara í bað? Hvar á hún að leika sjer?
o. s. frv. Stundum hefir kennarinn stóra
brúðu og börnin litlar. Kennarinn lætur sína
brúðu leika allar listirnar og þau hafa eftir.
Klippa þau út handa sínum brúðum tann-
bursta, sápu, handklæði rúm og svo framveg-
is, og ala þær upp í hollustu og fögrum sið-
um. Á þenna hátt og margan annan er skiln-
ingur barnsins vakinn á heilbrigðisvenjum,
og áhugi þess glæddur, og má nota þessar
aðferðir með takmarkalausri fjölbreytni.
Hjer hefir verið á fátt eitt minst, og vafa-
laust vildu sumir spyrja: Hvað er svo eiginlega
gagnið að þessu. Því er ekki fljót svarað,
það er svo margvíslegt. En þetta vil jeg taka