Heilbrigðismál - 01.07.1966, Blaðsíða 20

Um klœðnaðinn
Nýlega birti Fréttabréfið kafla úr bréfi
Jóns Hjaltalíns, landlæknis til Jóns Sigurðs-
sonar.
Ég hef orðið þess var að mörgum þótti
fengur að greininni bæði vegna hugkvæmni
böfundarins og glöggskyggni hans á gæði og
auðlegð íslenzkrar náttúru, en ekki sízt
vegna hins sérkennilega blæs sem mál og
stíll þess tíma gæðir hana.
Þó greinin sem fer hér á eftir sé nokkru
yngri, ber hún þó merki þess að hún er
skrifuð af barni síns tíma, sem er löngu
liðinn.
Kaflinn er vel skrifaður og brýtur livergi
í bága við tízku þess tíma um stíl og málfar,
enda var höfundurinn merk kona og vel
menntuð.
Ef ykkur, lesendur góðir, finnst hún á
einhvern hátt sérkennileg eða spaugileg, er
það aðeins vegna þess að þið greinið ekki á
milli þess sem þá var og nú er.
Frúin íordæmir þröngu lífstykkin, sem
voru á sínum tíma liið versta böl fyrir kven-
þjóðina, bæði hvað líðan og heilsu snerti.
Sem betur fer liafa sjónarmið hennar sigr-
að og vonandi láta konurnar aldrei framar
leika sig jafn grátt og tízkan gerði þá með
þeim drápstækjum.
Hætt er við að kona nútímans léti ekki
bjóða sér að klæðast þeim fatnaði sem grein-
in fjaliar um, en á sínum tíma var hann það
bezta og fegursta, sem þá var völ á, og auk
hæfilegan skammt af mjólk dag hvern og
borðar hæfilega mikið af mjólkurafurðum,
á að öðru jöfnu að geta fengið heilbrigðar
og fallegar tennur.
Þýtt úr tímaritinu Iiekjemp Krœften.
Bj. fíj.
þess var hann nauðsynlegur til þess að við-
halda lífi og heilsu, meðan iiúsakynnin voru
léleg og óhituð, lítið um vatnsheld hlífðar-
föt, skófatnaður mjög ófullkominn, þannig
að flestir gengu blautir í fætur frá morgni
til kvölds, sem voru úti í votviðrum eða á
blautum engjurn.
Þó klæðnaður, uppeidi og siðir gæfu fólki
þess tíma annað svipmót en nútímamaður-
inn ber, átti það þó engu síður sína drauma
og þrár um fagran klæðnað, farsæld og ást,
en þeir sem nú eru uppi.
Og þannig fer það, ef við lítum um öxl
og setjum okkur í fótspor fólks liins fvrri
tíma, þá komumst við að raun um að innst
inni er maðurinn ætíð hinn sami, aðeins
tíðarandinn og tjáningin mótar svip hans
og blærinn sem um hann leikur er í tengsl-
um við tímanna rás.
Bj. Bj.
Margt er það, sem spillir heilsu manna,
og á margan hátt breytir einstaklingurinn
og mannfélagið yfir höfuð daglega á móti
góðri rækt heilbrigðinnar. Þess væri því
óskandi, að vér færum betur að athuga,
hvað útheimtist til að viðhalda góðri heilsu,
og gjörðum oss sem minnst seka í að spilla
henni.
Vér höfum hér að framan rætt nokkuð
um loftið, sem vér öndum að oss, hvernig
það þarf sífellt að endurnýjast til þess að
hafa í sér nægilegt súrefni fyrir blóðið; en
nú viljum vér tala lítið eitt um klæðnaðinn,
og athuga, hvað einkum útlieimtist til þess,
að klæðnaðurinn samsvari kröfum heil-
brigðinnar, en vér þurfum áður að Iiafa
nokkurn veginn ljósa hugmynd um bygg-
ingu líkama vors, og einkum um bringu-
20
FRÉTTARR.ÉF UM HEILURIGBISMÁL