Heilbrigðismál - 01.07.1966, Blaðsíða 22

þann hluta lungnanna. Af þessu kemur
stuttur og erfiður andardráttur, og blóðinu
er bægt frá að geta íengið nægilegt súrefni,
en það er orsök til margra veikinda. Þrengsli
fatanna geta líka verið svo mikil, að hjartað
hafi of lítið rúm, og er það mjög óholt. Ef
brúkað er þröngt „lífstykki" og yfir höfuð
þröng föt um langan tíma, fá rifbeinin á
endanum skakka stöðu og lögun, og lialda
Jienni, þó „lífstykkið“ og fötin séu tekin
utan af. Enn þá ein afleiðing af að hafa of
fast utan um mittið og bringubolinn er það,
að hin livelfda þind, sem er föst innan í
bringubolnum að neðan og með samdrætti
sínum vinnur að andardrættinum, getur
ekki dregist í rétta stefnu eða eftir réttri
þenslu, og getur því ekki starfað eftir eðli
sínu, og við það verður andardrátturinn
enn erfiðari.
Líffæri kviðarlrolsins verða einnig fyrir
mikilli þvingun af þröngum „lífstykkjum“.
Maginn, sem lætur frá sér magavökvann og
blandar honum saman við fæðuna, er alt af
á hreyfingu, enn fremur hefir hann þann
eiginleika, að hann breytir stöðu sinni, þeg-
ar hann er fullur af fæðu, þannig að hann
dregst fram og upp á við, en vegna þrengsl-
anna getur þessi hreyfing og stöðubreyting
eigi orðið á eðlilegan hátt. Lifrin liggur til
hægri hliðar efst í kviðarholinu; hún þrýst-
ist stundum svo mikið, að rifbeinin mynda
djúpar dældir í hana. Þegar lifrin er þannig
reyrð saman, getur hún ekki gefið frá sér
nægilegt gall, og hefir það mjög ill áhrif á
meltinguna.
Á margan hátt auk þess, sem þegar er
nefnt, hefir það skaðlegar afleiðingar, ef
kvenfólk hefir fötin of þétt utan um búk-
inn, og hefnir það sín síðar bæði á þeim
sjálfum og afkomendum þeirra.
Hve mikið það skaðar hvern einstakan
kvenmann, að hafa þröngt utan um sig, er
mjög misjafnt, og stundum eru afleiðing-
arnar langvinnar og stundum snöggvar.
Fæst kvenfólk mun kannast við, að það
hafi of þröngt utan um sig, og segir það oft,
að hægt sé að koma hendi eða jafnvel báð-
um höndum á milli „iífstykksins" og líkam-
ans. Þetta sannar raunar ekki mikið, því að
það er vart mögulegt að hafa svo þröngt fat
utanum búkinn, að eigi sé hægt að koma
hendi á milli. Og þó „lífstykkið“ sé eigi of
þröngt, á meðan kvenmaðurinn dregur
hægt andann, getur það samt þrengt of
mikið að, ef djúpur andardráttur verður
nauðsynlegur svo sem við mikla hreyfingu
eða vinnu. Enn fremur segja sumar: „Ég
get ekki haldið mér uppréttri, nema eg sé í
„lífstykki“. Það getur að vísu verið satt, að
minsta kosti í bráðina, en það er einmitt
sönnunin fyrir því, að vöðvarnir, sem eiga
að halda líkamanum uppréttum, eru orðnir
svo óvanir og ónýtir, af því þeir eru ekki
notaðir, að þeir geta ekki neytt sín. En þessi
veikleiki mundi eftir nokkurn tíma hverfa,
ef vöðvarnir mættu neyta sín, og fullkomið
frelsi yfir hreyfingum líkamans koma í stað-
inn.
Um leið og hætt er við ,,lífstykkið“, verð-
ur einnig að hætta við öll bönd yfir um
mittið, því að þau eru jafnóholl. í stað „líf-
stykkisins" skal hafa mátulega víðan bol,
með hnöppum um mittið, er buxunum sé
hnept á og einnig pilsunum, svo að þungi
þeirra hvíli eigi á mjöðmunum; annars er
bezt að hafa pilsin sem fæst, einnig stutt og
létt.
Samkvæmt hinni 2. aðalkröfu klæðnað-
inum viðvíkjandi ber að hafa skyrtur og
treyjur háhálsaðar og með ermum um hand-
leggina, sömuleiðis hlýjar buxur, svo að
ekkert kul komist að kviðarholinu, og enn
fremur hlýja sokka.
Sokkabönd ætti aldrei að brúka, hvorki
fyrir of'an eða neðan hné, því þaugeta hindr-
að blóðumferðina og starf vöðvanna. í þess
stað má halda stokkunum uppi með bönd-
um, sem hnept sé á bolinn. Þau skulu vera
búin til úr teygjuböndum, líka mega þau
vera prjónuð. Á börnum jmrfa þessi bönd
FRÍ'.TTA BRÉF IIM ÍIEILBRIGÐISMÁL
22