Fréttablaðið - 27.09.2010, Blaðsíða 12

12 27. september 2010 MÁNUDAGUR
FRÁ DEGI TIL DAGS
greinar@frettabladid.is
FRÉTTABLAÐIÐ Skaftahlíð 24, 105 Reykjavík SÍMI: 512 5000, ritstjorn@frettabladid.is FRÉTTASTJÓRAR: Arndís Þorgeirsdóttir arndis@frettabladid.is, Kristján Hjálmarsson, kristjan@frettabladid.is Trausti Hafliðason trausti@frettabladid.is og Höskuldur Daði Magnússon (dægurmál) hdm@frettabladid.is
HELGAREFNI: Sigríður Björg Tómasdóttir sigridur@frettabladid.is MENNING: Bergsteinn Sigurðsson bergsteinn@frettabladid.is ALLT OG SÉRBLÖÐ: Roald Eyvindsson roald@frettabladid.is og Sólveig Gísladóttir solveig@frettabladid.is
ÍÞRÓTTIR: Henry Birgir Gunnarsson henry@frettabladid.is LJÓSMYNDIR: Pjetur Sigurðsson pjetur@frettabladid.is FRAMLEIÐSLUSTJÓRI: Kolbrún Ingibergsdóttir kolbrun@frettabladid.is
ÚTGÁFUFÉLAG: 365 miðlar ehf. STJÓRNARFORMAÐUR: Ingibjörg S. Pálmadóttir FORSTJÓRI OG ÚTGÁFUSTJÓRI: Ari Edwald
RITSTJÓRI: Ólafur Þ. Stephensen olafur@frettabladid.is AÐSTOÐARRITSTJÓRI: Steinunn Stefánsdóttir steinunn@frettabladid.is
Fréttablaðið kemur út í 90.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að
fá blaðið í völdum verslunum á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í
gagnabönkum án endurgjalds. Issn 1670-3871
Neytenda-
mál
Jóhannes
Gunnarsson
formaður
neytenda-
samtakanna
HALLDÓR
Óskar eftir hressum
söngfélögum í allar raddir.
Sópran, Alt, Bassa og Tenó. Í amstri lífsins er svo gott að
gleyma sér og vera glaður vinhópi í HRE.
Markmið kórsins er að skemmta sér og öðrum með söng og
gleði ásamt ferðalögum innanland sem utanlands.
Stjórnandi Kórsins er Magnús Kjartansson hljómlistamaður.
Komið í kaffisopa og spjall í Lágafellsskóla í Mosfellsbæ
miðvikudaginn 29. september nk. kl: 20.00.
Upplýsingar í síma 862 1600 Hjördís og 898 9998 Ásgeir
Vel sofinn
Þegar síðasta vika var við að að líða
undir lok hafði helsta framlag íslensku
sendinefndarinnar á leiðtogafundi
Sameinuðu þjóðanna í New York verið
að kæta þýska fjölmiðla með því að
nenna ekki að hlusta á boðskap
harðstjórans Roberts Mugabe og
sofa þess í stað úr sér flugþreyt-
una. Það breyttist hins vegar á
föstudagskvöld. Þá hristi utan-
ríkisráðherra af sér slenið og
hélt ræðu. Og svo virðist
sem blundurinn hafi gert
Össuri gott því hann var
sannarlega glaðvakandi
þegar hann tók sig til og
las þungbrýndur yfir hausa-
mótunum á írönskum og ísraelskum
fundargestum og tyfti þá fyrir krónísk
mannréttindabrot og yfirgang.
Glaður mannréttindaráðherra
Þótt ræða Össurar hafi vafalítið fallið
grýttan jarðveg í Mið-Austurlöndum
tókst honum hið minnsta að
gleðja kollega sinn í stjórn,
Ögmund Jónasson mannrétt-
indaráðherra. Ögmundur blogg-
ar um ræðuna og eys vin sinn
lofi – aðra eins ræðu hefur hann
hreinlega aldrei heyrt flutta.
Að minnsta kosti ekki af
íslenskum ráðherra á
allsherjarþingi Sam-
einuðu þjóðanna.
Hin ræðan
Ögmundur var hins vegar ekki jafnhrif-
inn af annarri merkri ræðu sem einnig
var flutt af stórkanónu úr Samfylking-
unni fyrir skemmstu – og fjallaði raun-
ar einnig um mannréttindabrot. Sú
rann upp úr Jóhönnu Sigurðardóttur á
Alþingi og snerti ekki á limlestingum
og loftárásum heldur því hvort rétt
væri að láta gamla kollega hennar úr
ríkisstjórn axla ábyrgð á hruni heils
efnahagskerfis fyrir dómi. Í
viðtali við Fréttablaðið um
helgina sagði Ögmundur
að forsætisráðherra ætti að
tala varlega, hafandi verið í
innsta hring í téðu hruni.
stigur@frettabladid.isN
iðurstaða skoðanakönnunar, sem Fréttablaðið gerði
í síðustu viku, sýnir að fleiri eru andvígir því en
hlynntir að múslimar fái að reisa mosku í Reykjavík.
Meðal svarenda eru yfir 28 prósent mjög andvíg því
að moskan rísi. Þetta kemur á óvart í ríki, þar sem
trúfrelsi hefur verið stjórnarskrárbundið í meira en 130 ár og íbú-
arnir gefa sig gjarnan út fyrir að vera víðsýnir og umburðarlynd-
ir. Um 600 manns eru nú skráðir í trúfélög múslima á Íslandi og
margir hafa þeir búið lengi í landinu. Þeir hafa að sjálfsögðu sama
rétt og allir aðrir til að iðka trú sína og reisa sér guðshús.
Könnunin svarar því ekki hvers vegna fólk er andvígt því að
múslimar reisi mosku. Kannski hafa deilur í Bandaríkjunum
um áformaða mosku á Manhattan einhver áhrif. Þar hafa menn
fært fram þau rök að moskan verði of nálægt staðnum, þar sem
hryðjuverkamenn myrtu þús-
undir manna í nafni islam 11.
september 2001. Í Reykjavík
á ekkert slíkt við. Vestra hafa
margir, þeirra á meðal Obama
forseti, bent á að þar í landi ríki
trúfrelsi og andstaðan við mosk-
una sé til marks um að marga
Bandaríkjamenn vanti sjálfa það
umburðarlyndi, sem þeir segja öfgamenn í hópi múslima skorta.
Upp á síðkastið hefur verið sagt frá tilvikum, þar sem örlað hefur
á útlendingahatri á Íslandi. Í þann flokk falla furðuleg ummæli
forsvarsmanna að minnsta kosti tveggja kristinna trúfélaga, sem
tóku það óstinnt upp þegar Sláturfélag Suðurlands tók upp svokall-
aða halal-slátrun til að reyna að auka markaðsmöguleika íslenzka
lambakjötsins í löndum múslima. Hvenær hefur það skipt kristna
menn á Íslandi nokkru einasta máli hvernig sauðfé er slátrað, svo
fremi að mannúðlegar aðferðir séu notaðar?
Getur verið að í kjölfar hrunsins vilji sumir landsmenn draga sig
inn í skel hins þekkta, örugga og þjóðlega og hafna því sem þeim
finnst útlent og framandi? Þótt íslenzkt efnahagslíf hafi farið flatt
á alþjóðlegum viðskiptum er alþjóðavæðingin og þar með talin
blöndun menningarheima og trúarbragða ekki á undanhaldi og
enginn græðir neitt á að loka augunum fyrir þeirri þróun. Ekkert
hefur gerzt sem leysir okkur undan þeirri skyldu að koma fram
við meðbræður okkar af virðingu og umburðarlyndi.
Af þeim 42 prósentum, sem í könnun Fréttablaðsins sögðust
vera á móti mosku í Reykjavík, er væntanlega drjúgur hluti krist-
ið þjóðkirkjufólk. Það mætti gjarnan taka mark á orðum Karls
Sigurbjörnssonar biskups, sem skrifaði í grein hér í blaðinu fyrr í
mánuðinum: „Við eigum að láta það heyrast hátt og skýrt að kyn-
þáttahatur, tortryggni gagnvart útlendingum, já og fordómar gegn
trúarbrögðum verði ekki liðið á Íslandi.“
Borgaryfirvöld í Reykjavík hafa verið alltof lengi að mæta
óskum múslima um lóð fyrir mosku. Í byrjun mánaðarins upp-
lýsti skipulagsstjórinn í Reykjavík hér í blaðinu að nú hlyti málið
að leysast á næstu vikum. Það er ástæða til að borgarstjórnin fylgi
þessu máli nú fast eftir, í nafni trúfrelsis og umburðarlyndis.
Andstaðan við mosku í Reykjavík kemur á óvart.
Í skel hins þekkta
og þjóðlega?
Ólafur Þ.
Stephensen
olafur@frettabladid.is
SKOÐUN
Háir tollar eru lagðir á flestar innflutt-ar landbúnaðarvörur og er það hluti
af verndarstefnu íslenskra stjórnvalda.
Þessi stefna skerðir valfrelsi neytenda og
ekki verður séð að rök eins og matvælaör-
yggi réttlæti á nokkurn hátt himinháa tolla
á vörum eins og ostum, m.a. ostategundum
sem eru ekki framleiddar hér á landi.
Innfluttir ostar bera háa tolla, eða 30%,
auk þess sem lagt er 430 til 500 kr. gjald
á hvert kíló. Það þarf því ekki að koma á
óvart að úrvalið af þeim er afar lítið. Sam-
kvæmt tvíhliða samningi við Evrópusam-
bandið er heimilt að flytja inn allt að 100
tonn af ostum frá löndum sambandsins án
tolla. Þessi kvóti er hins vegar boðinn út og
því bætist útboðskostnaður við innkaups-
verðið. Neytendasamtökin hafa gagnrýnt
þessa leið og lagt til að kvótanum verði
úthlutað samkvæmt hlutkesti. Samkvæmt
samningi Alþjóðaviðskiptastofnunarinn-
ar skal hvert aðildarland heimila innflutn-
ing á 3-5% af innanlandsneyslu, í þeim til-
gangi að tryggja ákveðinn lágmarksaðgang
erlendra landbúnaðarafurða á lægri tollum
en ella gilda. Til skamms tíma voru þessir
lægri tollar miðaðir við ákveðna krónutölu
sem lagðist á hvert kíló og var um tiltölu-
lega lága upphæð að ræða. Með reglugerð
landbúnaðarráðherra frá árinu 2009 var
tollum á smjöri og ostum breytt úr krónu-
tölu í prósentu og eru tollarnir nú 182%-
193% á ostum og 216% á smjöri.
Samtök verslunar og þjónustu sendu
nýlega erindi til umboðsmanns Alþingis
og kvörtuðu yfir þessari breytingu.
Samtökin benda á að þessi breyting á toll-
um auk óhagstæðrar gengisþróunar hafi
leitt til þess að innflutningur á grundvelli
tollkvóta sé í raun útilokaður. Innfluttar
vörur geti einfaldlega ekki keppt við þær
innlendu í verði. Innflutt kjöt ber háa tolla
en þó er munur á þeim eftir því hvort kjötið
kemur frá löndum innan Evrópusambands-
ins eða utan.
Samkvæmt tvíhliða samningi við ESB
er heimilt að flytja inn allt að 100 tonn af
nautakjöti, 200 tonn af svínakjöti og 200
tonn af alifuglakjöti án tolla. Rétt eins og
með ostana er þessi kvóti boðinn út hér á
landi og bætist því við útboðskostnaður.
Stjórnvöld koma þannig í veg fyrir að neyt-
endur njóti góðs af milliríkjasamningum
sem hafa það markmið að auka viðskipti og
lækka vöruverð. Neytendasamtökin krefj-
ast þess að stjórnvöld endurskoði þá vernd-
arstefnu sem hér hefur verið við lýði með
hagsmuni neytenda að leiðarljósi.
Tollar á landbúnaðarvörur