Barnablaðið - 01.02.1979, Blaðsíða 8

Sannar sögur úr sveitinni:
Hanni fer á mannamót
Seinna sumariö sem Hanni var í sveitinni, þá urðu
þar mikil straumhvörf í lífi fólksins. Áin sem haföi ein-
angraö sveitina frá landnámsöld var nú brúuö. Hanni
fékk aö fara til vígslunnar. Reið hann á Brún og gyrti
hann gæruskinni.
Leiöin var löng, tveggja tíma reið. Þaö vakti athygli
Hanna að sjá þarna stórt tjald og mikið mannhaf.
Hestar skiptu þarna hundruðum. Borði var strengdur
yfir brúna. Ræðupallur og gjallarhorn voru á vestari
árbakkanum. Eftir söng og góðar ræður, þá gekk
sýslumaður í broddi fylkingar út á brúna. Hafði hann
skæri að vopni, klippti borðann og lýsti einangrun
sveitarinnar lokið. Gullu þá við húrrahróp og handa-
klapp, sem þarna átti vel viö. Fyrirmenn sýslunnar
komu nú í svörtum gljáfægðum bíl og óku hringveg
um sveitina. Það var fyrsti bíllinn sem ók þá leið. Fjöldi
gamalmenna, hafði aldrei séð bifreið fyrr. Nú reið hin
nýja öld í garð. Olli það breytingum, sem engin orð fá
lýst.
Þegar sláttur var hálfnaður, var haldið mikið mót í
næstu sveit við, þar sem Hanni átti heima. Stóð mótið
í tvo daga, eða yfir helgi. Þeir sem ekki áttu tjöld, eða
gátu gist hjá kunningjum, víluðu ekki fyrir sér að
leggja sig í töðuna nýhirta í góðri hlöðu. Svaf þá hvað
innan um annað, karlar og konur og börn, hver í sín-
um poka. Gæta varð þess að hafa hlöðugatið opið og
velja sér ekki svefnpláss við geilar. Þær voru djúpar
og gat verið erfitt að komast upp úr þeim, ef einhver
rann í þær.
Þegar allir höfðu gengið til náða og ágústnóttin
vafði dökku blæjunni sinni yfir sveitir og dali, þá var
mjög gott að sofa í hlöðu og vakna um sólarupprás,
við birtu og fuglasöng.
Hanni fór á mótið og margt fólk var komið þar.
Sumir langt að. Hanni kom degi fyrr, en mótið átti að
byrja. Allan daginn var fólk að koma, tjalda og ganga
frá sér við lækinn, þar sem var nóg hressandi vatn.
Bóndinn á bænum fór með gestum sínum í ferðalag
og var hans ekki von heim fyrr en seint um kvöldið.
Pálína Ijósmóðir, raunverulega drottning sveitarinn-
ar, ætlaði nú að vera á mótinu og hafa það eins og í
gamla daga að sofa í hlöðunni. Öll hlaðan vissi, að nú
var Pálína komin. Pálína valdi sér pláss þvert við
hlöðugatið, þannig að enginn gat hreyft sig út eða
inn, nema Pálína yrði þess vör. Hún hafði klukku og
skipaði algjöra þögn klukkan ellefu. Þeir sem ekki
voru því þreyttari og eftirvæntingarfullir vegna móts-
ins, höfðu andvara og héldu vöku Þá átti ekki eftir að
iðrast þess.
Nú kom bóndi heim, með sínu fólki. Bað hann það
að ganga hljóðlega um, vegna gestanna sem kynnu
að sofa í hlöðunni. Hugsunarlaust átti hann eftir að
valda miklum hávaða meiri, en hann gat óskað eftir.
Pálína yfirsetukona, hafði búið vel um sig, jafnað og
lækkað bólið sitt í heystálinu. Var hún stórtæk eins og
stundum áður og ruddi út um hlöðugatið alveg fangi
af heyi. Bóndi vildi heldur hafa hey sitt innan dyra, en
utan, og var honum hvert strá dýrmætt. Bóndi var nú
röskur til, fann hrífu og saxaði heyið. Var það stórt
þétt fang fullorðins manns. Kastaði hann heyinu
léttilega inn um hlöðugatið. Skall fangið yfir Pálínu
Ijósmóður þar sem hún lá, svo ekkert sást af henni,
eða fötum hennar. Gall við ógurlegt hróp um hjálp, því
hún væri að kafna. Bóndi reiknaði ekki með þessu og
hljóp út í myrkrið og hjálpaði ekki neitt. Hlöðubúar
þutu til með vasaljós sín og runnu á hljóðið. Eftir
stutta stund náðist Pálína, hrædd og skelfd upp úr
bóli sínu, öll útháruð í heyi. Henni varð á að spyrja
hvort stefnt væri að því að kála sér og það þegar hún
væri komin á mót. Pálína var glaðsinna og ýmsu vön.
Lét hún nú sem þetta hefði ekkert verið og bað fólk að
ganga til náða. Mörgum varó ekki svefnsamt þessa
nótt, eftir svona byrjun.
Um morguninn þegar kallað var til morgunverðar,
þá vantaði einn, er hafði tekið sér svefnstað í hlöð-
unni. Hann svaf ystur við geilina og vitanlega þurfti
hann að snúa sér þannig, að hann rúllaði niður og lá
þar. Með stigum og hjálp góðra manna, þá var honum
bjargað upp ómeiddum og gat hann notið mótsins
allan tímann þrátt fyrir óvanalegar svefnfarir niður öll
heyin.
Þar sem enginn slasaðist við þessi óhöpp, hentu
menn gaman að. En aldrei fékk Pálína Ijósmóðir að
vita um verk húsbóndans sjálfs, þessa óværðarnótt.
Meira næst.
8