19. júní - 19.06.1958, Qupperneq 13
<----- „Glerdýrin“.
Helga Valtýsdóttir (Amanda),
Kristín Anna Þórarinsdóttir (Lára).
Frú Helga Valtýsdóttir leikkona er i hópi þeirra
listakvenna okkar, sem hafa valið sér hið tvíþætta
hlutverk að þjóna listagyðjunni Thalíu auk hinn-
ar sjálfsögðu skyldu eiginkonunnar: að annast
heimili og uppeldi barna sinna. Ég vatt mér því
einn daginn á hennar fund til þess að heyra, hvern-
ig henni tækist að samrýma þessi tvö hlutverk.
-— Beindist hugur yðar ekki snemma að leik-
listinni?
— Jú, annars hefur mér fundizt eins og það sé
eitt af því, sem börn hafi gaman af á vissum aldri.
Við krakkarnir á Laufásveginum réðumst t. d. í það
árið 1935 að æfa leikritið Álfafell eftir Óskar Kjart-
ansson. Fyrst lékum við það í vinnustofu móður
minnar, Kristínar Jónsdóttur, og síðan í Iðnó til
ágóða fyrir Vetrarhjálpina. Ágóðinn af sýning-
unni varð eitt þúsund krónur. Það fannst okkur
mikið.
— Svo að þér lékuð í Iðnó fyrst, þegar þér vor-
uð 12 ára. Hvenær fenguð þér næst tækifæri til
þess að fara með hlutverk?
— Um það bil fimm árum síðar, þegar ég var
í Menntaskólanum, fór ég í tíma í framsögn og
leiklist hjá frú Soffíu Guðlaugsdóttur leikkonu. Á
þeim árum var enginn leikskóli starfandi hér. Ár-
ið 1940 fór ég með hlutverk Kittýjar í „Frænku
Charleys“ í Menntaskólaleiknum, og hjá frú Soffíu
æfði ég hlutverk Elízu í Pygmalion eftir Shaw.
Hún hafði mikinn áhuga á að koma því leikriti á
svið, því að þar gæfist óvenjulegt tækifæri til þess
að sýna, hve íslenzkunni er oft misþyrmt. Leik-
ritið var þó í þetta skipti aðeins flutt í útvarp.
— Fannst yður ekki eftir leikinn í þessu hlut-
1 9. JtJNÍ
verki, að þér yrðuð að halda áfram á leikbrautinni
og gera leiklistina að ævistarfi?
— Ja, það má segja, — mig langaði að halda
áfram að leika, þótt forlögin höguðu því þannig,
að ég lagði allan leik á hilluna í tíu ár. Ég giftist
og fór með manni mínum til Ameríku og Svíþjóð-
ar, þar sem hann stundaði nám. Á þessum árum
eignuðumst við 4 börn. Það væri rangt að segja,
að ég hafi fórnað mér, þvi að ég hugsaði um börn-
in heimilið og annað komst ekki að.
— Þér hafið auðvitað lesið mikið af leikbók-
menntum og séð mörg leikrit á þessum árum?
— Nei, það var svo skrítið, að það var eins og
ég vildi helzt komast hjá því að láta það eftir mér.
— Hvað varð þá til þess, að áhugi yðar á leik-
listinni vaknaði aftur?
— Það má ef til vill rekja það til þeirra straum-
livarfa, sem urðu hér í leikhúsmálum á þessum
árum, að áhugi minn fór vaxandi og ég fór að velta
því fyrir mér, hvort ég gæti sinnt þessu hugðar-
efni, án þess að börnin og heimilið þyrftu að gjalda
þess. En ég fann, að það var ekki nóg að fást við
að leika — ég varð að læra meira.
— Hvaða skoðun hafði eiginmaður yðar á því?
— Hann tók því strax vel og hefur ávallt sýnt
umburðarlyndi og skilning á starfi mínu.
— I hvaða leikskóla fóruð þér þá?
— Ég fór árið 1951 i leikskóla Lárusar Pálsson-
ar og var þar tvö ár. Þriðja árið var ég í „Leik-
hring Gunnars Hansens11.
— Hvernig hófst hinn raunverulegi leikferill?
— Eftir þetta fór ég með smáhlutverk í Iðnó,
meðal annars í „Frænku Charleys“ árið 1954. Eftir
að ég hafði leikið það hlutverk 50—60 sinnum, var
mér boðið fyrsta hlutverkið hjá Þjóðleikhúsinu, en
það var í leiknum „Ætlar konan að deyja“ eftir
Christopher Frey undir leikstjóm Baldvins Hall-
dórssonar.
— Hvernig fannst yður það hlutverk?
— Skemmtilegt, verulega skemmtiletg.
— Eftir þetta hafið þér fengið hvert hlutverkið
á fætur öðru, er það ekki?
— Vorið eftir lék ég með í leikflokki Gunnars
Hansens í Austurbæjarbíói í leikriti, sem npfndist
„Lykill að leyndarmáli“ eftir Frederick Knott. Um
haustið fór ég með aðalhlutverkið í leik, sem nefnd-
ist „Djúpið blátt“ eftir Terence Rattigan og sýnd-
ur var í Þjóðleikhúsinu.
— Hafið þér ekki einnig fengið mörg hlutverk
hjá Leikfélagi Reykjavíkur?
11