19. júní - 19.06.1958, Page 17

handa sérhverri góðri íslenzkri konu, heldr verð-
um vér að hugsa um hvað vér eigum að taka í
staðinn. Svarið liggr beint við: vér höfum glæsi-
lega kvenn-þjóðbúninga, bæði frá fornöldinni og
miðöldinni, og húfu búnínginn frá þessum tíma,
og sýnist mér að faldbúníngrinn ætti að vera til
hátíða og skrauts, en húfubúníngrinn er ekki vel
fallinn til þess, og ætti hann því að vera hvers-
dagsbúníngr;---------“
Víða í greininni kemur fram, hve Sigurði mál-
ara er sérstaklega annt um, að faldbúningurinn
verði almennt tekinn upp aftur. „Margir hafa á
þessum tímum þær viðbárur með faldbúninginn,
að hann sé of dýr, og vilja þess vegna hætta að
bera hann. Þetta held eg sé öldúngis röng ástæða,
því allir geta séð, hversu varanlegr hann er í sam-
anburði við hinn búnínginn; hversu marga hatta
og kjóla með dýrum böndum, sem litið halda,
verða menn ekki að kaupa meðan einn faldbún-
íngr heldr. Faldbúníngrinn hefir alltaf verð í sér,
þótt hann sé gamall; silfrið getr gengið í erfðir,
mann frá manni, og gildir alltaf það sem það vegr;
en þegar hinn bútnngrinn er genginn úr gildi, þá
er hann of kaldr og í alla staði óhaganlegr til slits
upp til sveita, og kemr það af því, að hann er upp-
runalega ætlaðr fólki, sem býr í öðru loptslagi; en
ekki þarf að óttast, að faldbúningrinn breytist svo
mjög á hverri stundu, að þær geti ekki þess vegna
borið hann. Sumar konur finna það að faldinum,
að hann sé óhaganlegr á höfði. Það er satt, að
hann er ekki vel haganlegr eins og hann er nú
orðinn, en ekki er með þessu sagt, að hann gæti
ekki verið haganlegri. Fyrrum hefir hann án efa
verið haganlegri, því þá var hann ekki svo liarðr
og þúngr, eða eins mikið boginn aptr á bak, og þess
vegna varð hann ekki eins riðamikill á höfðinu,
og gat betr setið fastr. Eg fyrir mitt leyti álít, að
þessi ákaflega beygíng á faldinum aptr á bak og
fram á við, ætti ekki að vera svo mikil og ekki
svo þunn, því þessi þunni leggr lítr ekki vel út
frá hlið, og er líkastr öngli. Forni faldrinn var
minna boginn, og ekki eins sléttr, og kann vera að
mönnum mundi þykja þetta ljótara, en gætum að
því, að vaninn getr blindað augun. Það er enginn
efi á, að menn gæti búið faldinn þannig til, að
það mætti setja hann á sig eins og aðra húfu eða
höfuðlín, og það ætti menn að reyna.“
„Enginn efi er á því, að rétt væri að taka upp
höfuðdúkinn gamla, og mundi hann mjög prýða
m
Ljósm.: Hjálmar Bárðarson.
Hetnpa og reiðhöttur frá síÖari hluta 18. aldar. Skautbúning-
ur frá fyrri hluta 19.aldar. Þá var breiSi faldurinn (spaSa-
faldurinn) kominn í staS krákfaldsins. Samfelluna saumaSi
Halldóra Skúladóttir fógeta seint á 18. öld. Búningar þessir
eru geymdir i ÞjóSminjasafninu.
faldinn, en ekki þyrfti hann að vera ofinn með
gullgliti, eins og margir af hinum gömlu, en hann
gæti verið þunnr eins og höfuðdúkar eru nú á dög-
um.“
Sigurði finnst lýti á faldbúningnum, að faldur-
inn skuli með öllu hylja hárið. „Eg skil ekki hvers-
vegna þér ætið hylið hárið gjörsamlega, þegar þér
berið fald; hárið er álitið eitthvað hið fegrsta á
19. JÚNl
15