19. júní - 19.06.1958, Page 19

sprotabeltin gömlu, í stað þeirra sem konur nú
bera; sprotinn gjörir þau bæði fegri og haganlegri,
þvi á lionum má stytta og lengja beltin eptir vild;
þau eru miklu liðlegri en hin og þjóðlegri, og því
ætti konur að taka þau upp og vanda sem mest,
hvort sem þau væri úr silfri eða útsaumuð og með
hringju, og láta þau vera aðalskartið á búníngnum
eins og í fornöld, en fella heldr burtu hnappana,
sem eru orðnir alltof stórir, og sem aldrei mér vit-
anlega hafa haft nokkurn tilgang; sprotinn yrði
ekki dýrari en hnapparnir, og þar að auki væri
hann bæði fegri og þarflegri. Á 17. og 18. öld vóru
hnapparnir skaplegri, vóru þeir þá vanalega þrír
og minni, og var það fegra, en nú eru þeir orðnir
eins stórir og snældusnúðar, með laufi eins stóru
og varreka, og nærri eins óskaplegir og herðafest-
arnar frá miðöldunum, sem vóru orðnar eins stór-
ar og stærstu beizliskeðjur, og krossarnir og brjóst-
skildirnir eftir því, svo það leit út eins og konan
sem bar það væri útbúin til orustu. Eg álít, að ekki
eigi vel við að bera men nema hálsinn sé ber, en
þó þarf það ekki að verða ljótt, ef það er hóf-
lega stórt. Það getr verið fagrt á hátíðum að bera
skart á klæðum, en eins getr það verið ófagrt,
þegar það er of stórkostlegt og illa fyrir komið,
og allt þessháttar skrælíngja skart eiga menn að
varast, hvort sem það er gamalt eða nýtt, en halda
því góða og fagra úr því forna og nýja.“
Þótt Sigurður láti sér annt um fegurð kvenbún-
ingsins, er honum einnig umhugað um, að hann
sé hollur og hentugur: „ . . . . menn eiga nákvæm-
lega að gefa gætr að og velja sér klæði haganleg
og samkvæm loptslaginu. Allir læknar segja um
íslenzkar konur, að þær gefi ekki almennt gætr að
þessu, sem þó er svo mjög áríðandi, og að þaðan
hafi margir sjúkdómar á Islandi sinn uppruna;
þeir segja, að íslenzkar konur hafi peisurnar og
treyjurnar of þröngar um brjóstin, og sé það bæði
mjög óhollt og ljótt. Þetta er mjög eðlilegt, því allr
stirðr búníngr er mjög óhollr og ■ ljótr, helzt á
kvennfólkinu, en á þessu væri hægast að ráða bót,
og það á sérhver að gjöra, vegna sjálfs sín. Allr
búníngrinn þyrfti að vera liðlegri, ef menn vilja
hafa hann bæði fagran og haganlegan, og það eru
tveir höfuðkostir við hvern þjóðbúníng.“
„Þér þurfið ekki heldr einlægt að vera bundnar
við dökkva litinn; við hátíðleg tækifæri t. a. m.
gæti opt aðrir litir átt við, því sinn litr á við hvern
Ljósm.: Gisli Gestsson.
A’v/V/ skautiS. Faldbúningur frú síSari hluta 19.aldar, geiSur
eftir tillögum og uppdráttum SigurSar málara. Búningurinn
er varSveittur í ÞjóSminjasafnitiu.
1 9. J tJ N í
17