19. júní - 19.06.1967, Page 27
AÐALBJÖRG SIGURÐARDÓTTIR
EIGUMVIDAÐ SITJA HEIMA?
Hér í vetur einu sinni hringdi Hildur Kalman
til mín og fór fram á að ég kæmi einhvern tima
með eitthvert spjall í þættinum, „Við sem heima
sitjum“. Ég svaraði að bragði: „Eigum við að sitja
heima“. Og hún svaraði, að það gæti sannarlega
verið þess vert að ræða það, svo að okkur kom
saman um að gefa þessu spjalli mínu hér þetta
nafn: „Eigum við að sitja heima?“
Hverjir eru það þá, sem sitja heima og hlusta
fyrst og fremst á þáttinn: „Við sem heima sitjum“.
Það mundu náttúrlega fyrst og fremst vera þeir,
sem ekki komast að heiman, sjúklingar og gamal-
menni og þeirra vegna ætti þessi þáttur að minnzta
kosti að öðrum þræði að vera skemmtiþáttur, og
hefur líka oft verið það, því að ég get vel lýst því
yfir, að ég tel þáttinn vfirleitt hafa tekizt mjög
vel og náð tilgangi sínum, og er þetta rabb mitt
hér engin gagnrýni á þáttinn. En sá aðili, sem
ég hygg að sé aðallega helgaður þessi tími til
skemmtunar og fróðleiks, eru húsmæðurnar, sem
af ýmsum ástæðum sitja heima, bæði til sveita
og í þorpum og bæjum, því það eru ekki margir
karlmenn, sem sitja inni við á heimilunum á milli
klukkan 2—4 á daginn. Þátturinn hefur líka oft
verið fræðsluþáttur fyrir húsmæður og sést á því,
að hann er að minnsta kosti að nokkru leyti helg-
aður þeim til þess að fræða þær og skemmta þeim
við tilbreytingarlitil innanhússstörf.
Við lifum á kvenréttindaöld. Konan hefur flutt
verkahring sinn út af heimilinu að meiru eða
minna leyti, og getur nú víðsvegar um heim unnið
að starfsgreinum, sem áður voru ætlaðar karlmann-
inum einum, ef hún kærir sig um. Ég veit ekki
betur en konur sómi sér vel í hinum ýmsu stöð-
um og störfum, sem þær hafa tekið að sér, bæði
hér á landi og annars staðar, og leysi þau yfirleitt
að hendi engu síður en karlmennirnir. Ég gæti
meira að segja trúað því, að þan’ hefðu frekar meiri
en minni ábyrgðartilfinningu gagnvart stöðu sinni
og starfi, en þeir hafa. Að minnsta kosti minnist
ég ekki að hafa heyrt eða lesið um þá mótbáru
gegn starfi kvenna utan heimilis. Það er yfirleitt
ekki illa séð, ef þjóðfélagið þarf á vinnu konunnar
að halda utan heimilis, eins og er hér hjá okkur.
Sjálfsagt verður annað uppi á teningnum, þegar
kynin fara að keppa hvort við annað á vinnumark-
aðnum, en þá koma líka mörg önnur sjónarmið
til greina, sem ekki er tími til að ræða hér að
sinni.
Það, sem ég ætlaði að ræða hér er það, hvort
það sé æskilegt, að konan, ef hún getur það vegna
fjárhagslegra ástæðna, helgi sig eingöngu heimilis-
störfum, uppeldi barna sinna og umhyggju fyrir
eiginmanninum. Að hennar heimur og hugsun
miðist sem sagt við hennar heimili og það, sem
því er tengt, að minnsta kosti á meðan hún er að
ala upp börnin og koma þeim frá sér.
IJm þetta efni hefur allt frá upphafi kvenrétt-
indahreyfingarinnar verið mildll ágreiningur og
menn skipzt mér liggur við að segja í tvo öfga-
flokka. Annar flokkurinn, þar á meðal flestar
svæsnustu kvenréttindakonurnar halda því fram og
fara hinum háðulegustu oi'ðum um þá, sem öðru-
vísi líta á málið, að karl og kona séu sálarlega
alveg eins sköpuð, hafi sömu þrár og fýsnir og
sömu hæfileika í öllum greinum, ef þeir eru rækt-
aðir. Það séu aðeins kringumstæðurnar og alda-
gömul ræktun á ólíkum eigindum mannsins, sem
framkalli þann mismun, sem talimt er vera á inn-
ræti kynjanna. Hinn ílokkurinn er sannfærður
19. JÚNÍ
25