19. júní - 01.06.1995, Side 24

HRINGB ORÐS UMRÆÐ UR
samlega miðað við þá valkosti sem voru í boði. Ég held að þverpólitísk sam-
vinna einstaklinga úr öllum flokkum um jafnréttismál myndi höfða til yngra
fólksins, sem er jafnréttissinnað og komið í þá stöðu að geta haft áhrif. Davíð
Oddson og Halldór Ásgrímsson leggja ekki þessar áherslur og Páll á Höllustöð-
um enn síður. Og þetta unga jafnréttissinnaða fólk verður að móta stefnu sem
horfir inn í 21. öldina og tekur tillit til fjölskylduhagsmuna, karla, kvenna og
barna.
/'"< nAriin • ^a Þarf a^ ver^a breyting á kosningalögunum. I Danmörku
vJ LlUl U.1I. er t d kosið um fólk. Þessi flokkakosning er auðvitað löngu
úrelt. Þar er verið að kjósa her af fólki sem margir hafa hreint engan áhuga á. Og
aðrir ná ekki kosningu vegna flokksins.
Þórunn * Það Þurfi a^ breyta þessu kosningakerfi okkar sem
* getur valdið því að heilu flokkarnir falla út um miðjar nætur!
A 117. Eigum við ekki að ljúka þessari umræðu nteð því að velta fyrir okkur
* hvernig við sjáum þróunina í jafnréttismálum þegar 21. öldin gengur í
garð. Sigurður, þú varst aðeins kominn af stað, viltu bæta nokkrum orðum við það
sem þú sérð fyrir þér. Verðum við enn að tala um það sama eftir fimm til tíu ár?
Cj o-ii-rAii-r* Mér finnst vera að verða ákveðin breyting til batnaðar
a O ’ varðandi fjölskyldumál, jafnréttismál og mannréttinda-
mál. Til dæmis vilja mjög margir ræða við mig um þessi mál sem formann
karlanefndar. Ég held að umræðan úti í samfélaginu sé komin miklu lengra en
Iöggjafinn og stjórnmálaumræðan. í nágrannalöndunum er þessi umræða enn
meira áberandi og menn sjá að fjölskyldumál eru forgangsmál. Ég er frekar
bjartsýnn á framtíðina, ég er það að eðlisfari. Mér finnst það fólk sem er að
koma út í samfélagið núna bera með sér ákveðna von. Ég held að konur komist
ekki lengra með jafnréttismálin einar og það verður að opna umræðuna frá því
sem verið hefur undanfarin 20 ár.
11 Anir» * ^a’ e& te^ unct*r bað sem Sigurður segir. Ég held að það komi
VJLIUI UIl. a5 þvf að fólk sjái að þetta getur ekki gengið lengur. Skýrsl-
an um launamun, sem kom út hjá jafnréttisráði hefur auðvitað vakið mjög
marga af værum blundi. Ég vona að menn geri sér grein fyrir því hvernig sam-
félagi þeir vilja lifa í. Hagur eins er auðvitað hagur allra. Ég held að við hljótum
að takast á við þessi mál í samvinnu með hag allra landsmanna í huga.
■p 1 c „. Ég held að viðhorf hinnar svokölluðu X - kynslóðar til daglegs lífs
öðmvísi en kynslóðarinnar á undan. Áherslurnar eru aðrar. Við
Ieggjum ekki mikið upp úr því að búa í stórum einbýlishúsum, eiga tvo bíla, fara
í utanlandsferðir og vinna langan vinnudag til að geta greitt allt þetta. Fólk
leggur meira upp úr því að hafa tíma fyrir sig og sína og sinna sínum áhugamál-
um. Ég held að þetta eigi eftir að skila sér í breyttum áherslum varðandi heimil-
islíf. Ég horfi mjög bjartsýn inn í 21. öldina því ég er sannfærð um að fólk á eft-
ir að sinna sjállu sér betur og axla ábyrgðina saman.
Afi 1 rvn • Ef ég á að vera hreinskilin þá finnst mér staðan í dag ömur-
x'^wl U-llll. jeg p;ru einhverjar róttækar breytingar á næsta leyti sem
bæta stöðu kvenna og barna? Ég sé það ekki, en maður verður þó að vera bjart-
sýnn. Við þurfum einnig að hugsa um umhverfið okkar og jarðarkringluna, því
það er tómt mál að tala um jafnréttismál þegar við höfum eyðilagt umhverfi
okkar. Það næst ekkert jafnrétti eða kvenfrelsi, eins og ég vil enn fá að kalla það,
ef menn sökkva olíuborpöllum og endurvinna ekki ruslið sitt. Þessi umræða
hefur verið í allt of fámennum hópum. Ef þessir fámennu hópar gera ekki átak í
því að komast út í hina almennu umræðu má búast við að allt verði á sama far-
inu næstu árin, næstu fimmtíu eða hundrað árin, eða jafnvel lengur.
24
PUNKTA-
FRÉTTIR
Reiðir hvítir menn
Susan Faludi, sem skrifaði bókina „Backlash" fyrir þremur
árum, er nú að senda frá sér bók um karlmenn, en i henni
eru m.a. fjölmörg viðtöl við menn sem hafa fengið dóma fyrir
að beita konur sínar ofbeldi. „Ég hef hitt þessa menn reglu-
lega í níu mánuði," segir hún í blaðaviðtali. „Þeir eru örvænt-
ingarfullir og vita ekki hvernig þeir eiga að breyta lífi sínu til
betri vegar. Eftir að hafa litið á sig sem aðalfyrirvinnur heimil-
anna eru þeir nú ýmist illa launaðir eða atvinnulausir. Þeim
finnst þeir ekki vera karlmenn lengur," segir Faludi. „Þeir eru
hræddir við sjálfstæði kvenna. Gamla karlímyndin á ekki við
lengur. Sá tími er liðinn að menn fengu ákveðna stöðu og
völd bara með því að vera karlmenn. Það hefur verið mjög
gagnlegt fyrir mig að taka þessi viðtöl, þau hafa aukið skiln-
ing minn og samúð, þó að það sé á engan hátt hægt að rétt-
læta það sem þeir hafa gert.“
Hvað kostar eitt barn?
Frændur vorir annars staðar á Norðurlöndum eru duglegir
við að reikna ýmislegt út. Nú hafa þeir beint sjónum sínum að
því hvað það kostar að ala upp barn til 18 ára aldurs. Flestir
vita að það kostar eitthvað en að foreldrar verji 12 milljónum
til uppeldis barnsins til 18 ára aldurs kemur víst flestum á
óvart. Þetta eru niðurstöður könnunar sem framkvæmd var á
vegum einkafyrirtækis í Danmörku. Og það eru fyrstu ár
barnsins sem eru kosta mest.
P - pillan 35 ára
Það er haldið upp á mörg merkileg afmæli á þessu ári, með-
al annars 35 ára afmæli P-þillunnar, Tölfræðin sýnir að fjórar
konur af hverjum fímm í Svíþjóð hafa tekið pilluna eítthverf
tímabil ævi sinnar. Fram til þessa hafa helstu ókostir hennar
verið grunur um aukna hættu á brjóstakrabbameini og barn-
leysi hjá þeim konum sem frestuðu barneignum fram á fer-
tugsaldurinn, þeim sem hugsuðu ekki um að frjósemin
minnkar með aldrinum.
Konur breyta heiminum
Hillary Clinton er nýkomin úr ferð um Suður-Asíu og heim-
sótti þar meðal annars Kvennabankann á Indlandi. I nýlegri
grein í Washington Post segir hún ferðina hafa haft mikil áhrif
á sig, einkum þar sem hún hafi deilt reynslunni með 15 ára
dóttur sinni. Það eru konur sem stjórna kvennabankanum og
aðeins konur geta verið viðskiptavinir en þeir eru nú 40.000
talsíns. Meðal þeirra eru margar fátækustu og verst mennt-
uðu konur Indlands en með aðstoð bankans eru þær nú
óðum að breyta lífi sínu. Hillary Clinton telur að þegar konum
gefst kostur á aukinni menntun og betri fjárhagsstöðu I þró-
unarlöndunum komi þær til með að breyta bæði stöðu fjöl-
skyldu sinnar og samfélaginu sem þær búa í.
Leyndardómar ellínnar
Betty Friedan, sem er kvenréttindakonum að góðu kunn, hef-
ur nú gefið út bók um leyndardóma ellinnar. Þar gerir hún
m.a. grein fyrir því hve neikvæða athygli ellin fær í vestræn-
um samfélögum. Hún gerir grein fyrir rannsóknarniðurstöð-
um, þeim myndum sem fjölmiðlar bregða upp og tekur fjölda
viðtala. Neikvæðninni vill hún breyta og meta þá reynslu
meira sem eldri borgarar búa yfir í stað þess að lita á þá sem
vandamál. Þannig þarf heilasellunum ekki endilega að fara
aftur þótt fólk eldist, hár aldur getur boðið upþ á nýja sálræna
þroskamöguleika o.s.frv. Miklu skipti því að horfa á þessar
jákvæðu hliðar ellinnar í stað æskudýrkunarinnar sem hefur í
för með sér ótal fegrunaraðgerðir og þynglyndí þeirra sem