Sameiningin - 01.09.1913, Blaðsíða 19
209
ekki, aS landið sé ekki til. Og þetta eru þó einmitt þau rök, sem svo*
mjög er haldið á lofti gegn oss nú á dögum. Mikiö er gumað yfir
því, að menn sé hættir að trúa á friðþæging Krists, guðdóm hans, og
önnur kjarna-atriði kristindómsins; þessar kenningar sé orðnar
mönnum dauðr bókstafr, úrelt hrófatildr, sem engum skýli framar.-
Og þetta á að vera sönnun þess, að kenningarnar hafi ekki sannleik
að undirstöðu. Auðvitað hættir mörgum við að glœpast á rökfœrslu
Jjessarri, allra helzt þeim, sem aldrei hafa eignazt ávexti lifandi trúar'
sjálfir, eða með eigin augum séð land fyrirheitisins. En hvaða sönnun
er það ? Hermennirnir frakknesku höfðu í fjögur ár hafzt við á
norðr-þrepi ítalíu, og horft yfir eitthvert fríðasta land heimsins. Þó
höfðu þeir af þeirri fögru sjón aldrei fengið hvöt til að berjast einsog
þeir gátu barizt. Var þetta sönnun fyrir því, að engin ítalía væri
til? Og ísraelsmenn höfðust við í fjörutíu ár útá eyðimörk ör-
skammt frá hinu fyrirheitna landi. Var það sönnun fyrir því, að'
ekkert Kanaan væri til? Þannig er vitnisburðr þeirra, sem hafa séð
og reynt, fullgild sönnun fyrir trú vorri, en vitnisburðr þeirra, sem
ekkert hafa séð né reynt, sannar auðvitað ekki neitt, fremr en vitnis-
burðr blinds manns um það, að ekkert ljós sé til.
Þessa sjón, sem er sögu ríkari, þurfum vér auðvitað allir að eign-
ast, sem ekki viljum missa kristindóminn algjörlega burt úr lífi voru.
Vér þurfum að verða ágjarnari menn í andlegum efnum en vér höfunr
verið. Vér höfum heyrt ágirndinni hallmælt frá því er vér vorum
börn, en í þeim dómi felst ekki nema hálfr sannleikr. Alveg einsog
til er ljót og syndsamleg ágirnd, eins er líka til fögr og kristileg ágirnd.
Að sjálfsögðu er eg samþykkr orðum postulans: ,.ágirndin er rót alls
ills“, en mér finnst, að líka megi segja, og byggja það á kenningum.
ritningarinnar, að „ágirndin sé rót alls góðs.“ Auðvitað er það ekki
hvorttveggja sama ágirndin. Ágirnd sú, sem er rót alls ills, er ó-
stjórnleg löngun eftir auðœfum heimsins og sviknum varningi myrkra-
ríkisins; en hin ágirndin er í því fólgin, að „keppa eftir kærleikanum“,
„sœkjast eftir hinum andlegu náðargáfum", „hungra og þyrsta eftir'
réttlætinu", „safna sér fjársjóðum á himni, þarsem hvorki eyðir mölr
né ryð, og þarsem þjófar brjótast ekki inn og stela.“ Aðrar kirkju-
deildir eru, að eg ætla, á undan oss lúterskum mönnum í þessu efni.
Mér finnst fólkið í „reformeruðu'* kirkjudeildunum miklu ágjarnara
í trúarefnum en vér erum. Og hræddr er eg um, að jafnvel meðar
lúterskra manna séum vér Islendingar að þessu leyti varla framar en
í miðri lest. Fari eg hér rangt með, skal eg taka leiðrétting með
þökkum. En það stingr í stúf að lesa sum blöð hinnar lútersku
kirkju vorrar, er þau eru borin saman við önnur kristin tímarit hinna
kirkjudeildanna. Vér lúterskir menn leggjum mikla áherzlu á rétta
og heilbrigða guðfrœði, en vér gleymum því allt of oft, að því er mér
virðist, að hárrétt trúarjátning er ekki fremr lifandi trú en hið bezt
gjörða líkneski er lifandi maðr. Kenningin er dauð án trúarinnar
einsog trúin er dauð án verkanna. — Eg var að tala um tímaritin?