Íslendingur - 01.06.1955, Blaðsíða 7

MiSvikudagur 1. júní 1955
ÍSLENDINGUR
7
Raforkuframkvæmdirnar
Framhald af 1. síðu.
Ekki má við öl og Ijóð
óskum vorum gleyma,
fagnað yrði af allri þjóð
Árnasafni heima.
Yfir háreist ölduföx
özhratt skeiðin flýtur.
Heima glóa gullin öx
og gola í laufi þýtur.
Vísan gleði vekur liér
við það skeður gaman.
Hýrir í geði höfum vér
hitzt og kveðið saman.
Vísan gleði vekur hér,
við það skeður kæti,
dýrt skal kveða, unz dagur þver,
við dans og fleðulæti.
Stúdentarnir hér í Höfn
hafa seglin rifað.
Engin skal ég nefna nöfn,
nóg hafa sumir lifað.
Voru lietjur valds og dugs
víkingarnir forðum
Brosi til mín freyja flugs
fer mitt hjarta úr skorðum.
Firðar keikir fara um geim,
finnst sinn leikur unninn,
er ég reika í annan heim
er minn kveikur hrunninn.
Margur sonur íslands enn
auðnubrautir sporar.
En fæstir eru framtaksmenn
og flosna upp, er vorar.
(en ekki geta allir menn
orðið prófessorar).
Fagur er íslands fjallahringur,
fyllir loftið þrastasöngur.
Heiðló bæði og svanur syngur
frá sumarmálum fram í göngur.
Allir geta enn á Fróni
ornað sér við fögur ljóð
og vísindin frá Vík í Lóni
varpa frægð á land og þjóð.
Á daginn er mér boðinn bjór
og brennivín um nætur.
Ég er orðinn 6taupastór,
en stend í báða fætur.
Vilborg Dagbjartsdóttir botn-
aði eftirfarandi vísu og hlaut
verðlaun fyrir:
Oft er glatt við Eyrarsund,
æckan þangað leitar,
1» mun ísland alla stund
elskað miklu heitar.
f gamni
Þehktur, jranskur leikari var
boðinn í Cocktail-veizlu hjá auð-
ugum aðdáanda í New-York.
Honum brá í brún, er hann kom
inn í veizlusalinn og sá allan
flöskufjöldann, sem búið var að
opna. Hann gekk þá til húsbœnd-
anna og kvaddi þá!
— Nei, þér eruð þó ekki að
fara, herra? sagði frúin hálf-sár.
— Sei, sei, nei, sagði leikar-
inn. — Ég cetlaði bara að Ijúka
því af að þakka fyrir mig og
kveðja, meðan ég þekki húsbœnd-
urna frá öðrum.
gert ráð fyrir, að 100 millj. kr.
sé varið til héraðsrafmagnsveitna
ríkisins, og eru því 10 millj. kr.
árlega til ráðstöfunar í þær fram-
kvæmdir.
Hraðari framkvæmdir
en ráðgert var.
— Hvernig stenzt svo áætlun-
tn?
— Það eina ár, sem liðið er af
áætlunartímabilinu, mun hafa ver
tð unn.ð að héraðsveitunum fyr-
ír h. u. b. 15 millj. kr. Tillögur
raforkuráðs um héraðsveitur á yf-
irstandandi ári eru þó jafnvel
nokkru hærri en í fyrra, þannig
að hraðinn í framkvæmdum er
meiri en upphaflega var áformað,
og skapar þetta ýmiss konar erf-
íðleika um fjáiöflun. Samt mun
iólki þykja miða of hægt, því að
stöðugt berast óskir víðs vegar af
landmu um að leggja þessa eða
tiina héraðsveituna nú þegar.
Miklar framkvæmdir á
veitusvæði Laxór.
— Hverjar eru helztu héraðs-
veiturnar frá Laxá?
I fyrra var stærsia átakið í raf-
magnsdreifingu á orkuveitusvæði
i-axár. Var þá leidd raíorka frá'
i-.axárvirkj un á 160—170 býli í
iiyjafirði auk lagna um Sval-
naiðsströnd og víðar í Þingeyjar
sjslu. 1 sumar er svo áformað að
æiða rafmagn um Grýtubakka-
hrepp.
Vegna hinna miklu fram-
kvæmda í Eyjafaði í fyrra,
reyndist mjög erfitt að fá fé til
stórframkvæmda þar á þessu
sumri. Aformað er þó að leggja
línu frá Dalvík fram Svarfaðar-
dal. Var fyrst ákveðið að leggja
línu fram dalinn vestan ár að
skólahúsinu nýja, þar yfir ána og
fram dalinn austanverðan, en á
síðasta fundi raforkuráðs fyrir
nokkrum dögum var samþykkt að
leggja til, að til viðbótar yrði
lögð lína fram dalinn vestanverð-
an frá skólahúsinu að Þverá, en
þar er þétibýlasti hluti sveitarinn
ar vestan ár.
Þá hefir verið ákveðið að
framkvæma nauðsynlegan undir-
búning í sumar að lagningu sæ-
strengs til Hríseyjar með það í
huga, að sá strengur verði lagð-
ur á næsta sumri og Hrisey þá
tengd við orkuveitukerfi Laxár-
virkjunar.
Veitur á næstu árum.
— Að undanförnu hafa verið
til meðferðar í raforkuráði tillög
ur um íramkvæmdir héraðsraf-
magnsveitna ríkisins á næsta ári.
Endanleg ákvörðun um það efni
hefir þó enn ekki verið tekin og
því ekki tímabært að gefa frekari
upplýsingar um það.
Svo sem kunnugt er, eru flestar
héraðsrafmagnsveitur í Eyjafirði
í flokki hinna hagstæðustu veifna
á landinu. Ekki hefir þó verið tal-
ið fært að haga framkvæmdum
svo, að láta hagstæðustu veiturn-
ar alltaf sitja í fyrirrúmi, heldur
hefir verið Lalið óumflýjanlegt að
skipta framkvæmdum milli lands-
hluta og héraða, en þó jafnan
fylgt þeirri reglu að leggja fyrst
innan hvers héraðs hagstæðustu
veiturnar þar.
Næstu áfangar
við Eyjafjörð.
— Hverjar mundu verða
nœstu framkvœmdir hér í Eyja-
firði?
— Næstu áfangar verða vafa-
laust í innhreppum sýslunnar og
UiafsLrði. Þar ytra er að v.su sér
rafslöð, en hún er algjörlega ó-
fulinægjandi, og telur ratorku-
málastjóri brýna nauðsyn að
tengja Olafsfjörð sem fyist við
Skeiðsfossvirkj unina.
Þá þarf loks að ljúka Svarfað-
ardalslínu og leggja línu fraxn
Þeiamörk.
Blaðið ræddi nú áfram við
þingmanninn um ýms önnur hags
munamál Eyfirðinga, og verður
nánar frá því skýrt síðar í blað-
inu.
Akureyrarjlugvöllur
ienjdur um 100 mctru
Framh. af 1. siðu.
flugvallarins niðri í miðjum bæ,
en svo veiður að vera, unz byggt
hefir verið yfir hana við flugvöll-
inn.
— Þetta verður dýrt mann-
virki?
— Já, að vísu. Láta mun nærri
að komnar séu í framkvæmdir
um 4 millj. kr., en um helmingur
þess fjár, sem fer til flugvallar-
gerða í landinu þessi árin, rennur
til Akureyrarvallar. Og ekki mun
fjarri að áætla, að annað eins,
eða aðrar 4 milljónir þurfi til, áð-
ur en öllum framkvæmdum verð-
ur lokið við vallargerðina og
nauðsynlegar byggingar.
— Hvernig hefir völlurinn
reynzt?
— Prýðilega í alla staði. Hann
er mjög þéltur og harður, líklega
einhver sá bezti á landinu. Hann
hefir hvergi sigið og engar holur
myndast, er frost leysti úr jörð
með vorinu.
— Eru aðrar framkvæmdir í
flugvallarmálum fyrirhugaðar hér
norðanlands?
— Já, bráðlega mun verða
hafizt handa um byggingu flug-
vallar í Þingeyjarsýslu. En enn
hefir staður fyrir hann ekki ver-
ið ákveðinn. Má þó telja llklegt,
að það verði gert í sumar og
fyrstu undirbúningsframkvæmdir
síðan hafnar.
— Og aðrar framkvæmdir?
— Um þær vil ég ekki segja
neitt ákveðið. En það eitt er víst,
að síauknar flugsamgöngur inn-
anlands og landa milli krefjast að
sjálfsögðu aukinna fjárframlaga
til sómasamlegrar aðbúðar á flug-
völlunum, svo sem bygginga flug-
stöðva og bættra lendingarskil-
Undmielinggr í sumar
Nákvæmari mælingar en áður hafa
verið gerðar
Hér á landi eru nú hafnar ná-
kvæmar landmælingar, sem verða
eiga undirstaða kortagerðar af
Islandi og nákvæmra mæhnga á
fjarlægð þess frá öðrum löndum.
Lím þessar mælingar segir „Vís-
ir“ hinn 24. maí:
Hér er um að ræða samstarf
danskra, bandarískra og íslenzkra
aðila, en það eru danskir sérfræð
ingar frá Geodætisk Institut í
Höfn, sem annast sjálfir mæling-
arnar, en íslendingar leggja til
mannafla, efni og farartæki, en
Bandaríkjamenn m. a. þrjár þyrd
vængj ur.
L>önsku sérfræðingarnir, sein
eru 29 að tölu, hafa dvalizt hér
31/2 viku, en fyrirliði þeirra or
Chantelou, yfirmælingafræðingur
frá Danmörku. Fréttamenn áttu í
morgun til við Chantelou og
Ágúst Böðvarsson í skrifstofu
landmælinganna, og skýrðu þeir
frá framkvæmdum.
Ágúst Böðvarsson skýrði frá
því, að hér væri um mikið vinar-
bragð að ræða af hálfu Dana,
sem iegðu til mjög verðmæt tæki,
auk hmna 29 sérfræðinga, en
sjálfir gætum við naumast annast
svo nákvæmar mælingar. Þá hafa
Danir hér tvo vélbála, sem eru á
vegum leiðangursins.
Meðal hinna dönsku sérfræð-
inga eru tveir stjörnufræð.ngar,
og hafa þeir bækisLöðvar sínar að
Ragnhe.ðarstöðum í Flóa og í
Hjörsey á Mýrum. Flestir leið-
anguismanna eru nú við S'.óra-
Kropp í Borgarfirði, þar sem þeir
dvelja í tjöldum.
Verkefni landmælingamann-
anna er aðallega tvíþætt: Þeir
ætla með nákvæmu þríhyrninga-
kerfi að mæla landið upp eins
nákvæmlega og beztu tæki leyfa,
en samtímis verður mæld fjar-
lægð milli landa, og er hér um
þátt alþjóðlegrar samvinnu að
ræða. Þríhyrningakerfi það, sem
fyrir var hér, er ekki nægilegt til
yrða. Allt kostar þetta mikið fé
og verður því að vinnast í áföng-
um. Flugmálastjórnin verður því
að sækja fast á hið opinbera, þing
og s'.jórn um fjárframlög til flug-
mála, og er mér ljúft að geta þess,
að í því efni hefir þingmaður
ykkar, Jónas G. Raínar, reynzt
okkur ötull liðsmaður. Hefir
hann og ýtt mjög á eflir fram-
kvæmdunum við flugvöllinn hér.
Fjárþörfin til bættrar flugþjóm
ustu er sem sagt mikil og sívax-
andi. Mikið fé hefir farið til að
auka öryggisútbúnað í innan-
landsflugi með byggingu radio-
vitanna og síðast hér á Akureyri
með ratsjánni, en það er eina rat-
sjáin, sem flugmálastjórnin hefir
enn fengið og hin eina. sem notuð
er hér á landi til leiðbeininga við
flug, — utan Keflavikurflugvall-
ar. En væntanlega fjölgar þeim
smátt og smátt.
slíkra mælinga, og þess vegna
verður nú gert þríhyrninga-,net“
af landinu, miklu fullkomnara en
áður var.
Gert er ráð fyrir, að mælingar
þessar taki allt sumarið, en vonir
standa til, að því verði lokið fyrir
hauslið. Flestir verða sérfræðing
arnir 38 síðar í sumar. Enn sem
komið er, hafa þeir lítt getað að-
hafzt í óbyggðum vegna snjó-
þyngsla.
frá Snmeinuðii þjóðunum
Bifhjólum fjölgar
í Evrópu.
Bifhjólum fer sífjölgandi í Vest
ur-Evrópulöndum, segir í skýrslu
frá EfnahagsnefndEviópu (ECE).
Á þetta einkum við um Holland
og Ítalíu, auk þess sem bifhjólum
hefir fjölgað örar í Júgóslafíu en
einkabílum hin síðari árin.
Á ítaliu fjölgaði reiðhjólum
með hjálparvél úr 128,808 árið
1949 í 515,000, 1953. Fjölgun
reiðhjóla í Hollandi var þó enn
meiri, eða úr 4,499 árið 1949 í
282,023 1953.
Um leið og bifhjólum fjölgar
virðist strætisvögnum fækka,
þrátt fyrir þá staðreynd, að stræt
isvagnar eru nú víða að taka við
af járnbrautum og sporvögnum.
„Það er ekki nokkur vafi á því,“
segir í skýrslu ECE, „að eftir því
sem reiðhjólum með hjálparvél
og án hjálparvélar fjölgar drag
ast flutningar með strætisvögnun-
um saman.“
Orsakir flugslysa
rannsakaðar.
Alþjóðaflugmálastofnunin í
Montreal (ICAO) hefir birt yfir
lit um orsakir 33 flugslysa, er
urðu á árinu 1953. Samkvæmt yf
irliti þessu urðu 44% slysanna er
ílugvélarnar voru í lofti, 40% við
lendingu og 16% urðu við flug-
tak.
Orsakir 55% af þessum 33 slys
um voru „sennilega mis'.ök flug-
stjóra,“ segir í yfirlitinu. — En
ÍCAO tekur vara á þessari tölu
vegna þess hve skiplar skoðanir
séu um livað telja beri mistök
flugs'jóra.
Fjögur slysanna eru talin slafa
af ónógu eftirliti og viðhaldi vél
anna, en fjögur slys stöfuðu af
slæmu veðri.
Yfirlit þetta er byggt á flug-
slysum er urðu í Argen’ínu,
Burma, Kanada, Honduras, Ind-
landi, ísrael, Saudi Arabíu, Tyrk
landi, Brellandseyjum, Norður-
Atlantshafi, Kyrrahafi, Mexikó
flóa og 1 Bandaríkjunum.
Auglýsið i
í s I e n d i n g i.
»0000000000000000000000«