Faxi - 01.07.1943, Blaðsíða 9

F A X I
9
Gamall Keflvíkingiir áttræður
Um síðustu aldamót voru sam-
tök og samvinna svo að segja
óþekkt hugtök hér á Suðurnesj-
um. Veldi hinna útlendu selstöðu
kaupmannanna stóð þá enn í
blóma. Flestir voru þeim háðir
og andlega fjötraðir. Keflavík
var þá miðstöð hins útlenda
valds og bar sérstaklega merki
þess.
Um þetta leyti kemur hingað
ungur maður og tekur forustuna
í framfaramálum Keflavíkur,
ekki með beinni árás á hið út-
lenda vald, heldur með því að
vekja og glæða félagsþroska
byggðarmanna og opna augu
þeirra fyrir því, að þeir áttu
sjálfir mátt, ef þeir ynnu saman
og þyrftu ekki að vera háðir hin-
um útlendu kaupmönnum. Þessi
ungi maður var Árni Geir Þór-
oddsson. Hann fluttist hingað
1894 austan úr Austur-Landeyj-
Skilnaðurinn verkar því lam-
andi.. En það er skylda okkar
að yfirvinna okkar eiginn sökn-
uð — og það er skylda okkar
að hjálpa vini okkar í hinum
nýju aðstæðum hans, með því
að senda honum léttar og glaðar
hugsanir. Og okkur á að vera það
létt, því við erum þess viss, að
hann átti þann persónustyrk-
leika, að þroskinn er þegar hans.
Ferming stóð fyrir dyrum —
en áður en komið var að henni,
þurfti Sigurður að hafa vista-
skifti. Við sjáum svo skammt —
vitum lítið — og skiljum ekki,
hvers vegna hann þurfti að fara
svona skjótt, — en við vitum
eitt, — að fagnandi móðir hefur
nú tekið á móti elskuðum syni
sínum og við skulum gleðjast
með.
Við eigum eftir góðar minn-
ingar um dreng, sem tókst strax
að lifa sem fyrirmynd og hann
heldur áfr'am á þeirri braut.
Við heiðrum minningu hans
bezt með því að notfæra okkur
þá fyrirmynd, sem hann gaf
okkur.
Huxley Ólafsson.
um. Þar fæddist hann, að Úlfs-
stöðum, 18. maí fyrir 80 árum.
Rétt eftir aldamótin berst hing-
að Bárufélagshreyfingin, sem
var tvíþætt samtök sjómanna til
þess að bæta kjör sín, í senn
kaupfélag og verkalýðsfélag.
Árni var einn af fremstu stofn-
endum þessa félags og fyrsti for-
maður þess, og vann þar ötul-
lega að framfaramálum byggð-
arlagsins.
Auk þess sem Bárufélagið
sjálft vann að hagsmunamálum
byggðarmanna í verzlunarmál-
um vakti það hjá félögum skiln-
ing fyrir samtökum á öðrum
sviðum. Má þar t. d. nefna
Bræðslufélag Keflavíkur. Var
Árni fyrsti hvatamaður að stofn-
un þess félags og aðal fram-
kvæmdamaður.
Árni var formaður, fyrst á
opnum róðrarbátum, seinna á
vélbátum. Hann var framsæk-
inn og fylgdist vel með öllum
nýjungum á sviði sjávarútvegs-
ins og tileinkaði sér þær. Hann
átti á sínum tíma stærsta vél-
bátinn hér í Keflavík. Hét hann
„Svanur“.
Viðbrugðið var reglusemi Árna
og snyrtimennsku. Hann er sér-
stakt ljúfmenni og framkoma
hans prúðmannleg. En þraut-
seigur var hann og fylginu sér
og lét ekki hlut sinn, er hann
vissi hann réttan.
Þessir eiginleikar Árna sköp-
uðu honum fylgi félaga sinna og
var honum sterkt vopn í baráttu
sinni.
Eftirfarandi atvik lýsir vel
þessum eiginleikum Árna.
Sumarið 1915 veiddist mikil
síld á Keflavík. Verzlunarstjóri
Duus hafði þá fyrirskipað, að
enga síld skyldi kaupa af Kefl-
víkingum, heldur ætlaði hann
að láta skip sín veiða fyrir íshús
sitt. Keflvíkingar tóku sig þá til
undir forustu Árna og hófu
undirbúning að íshúsbyggingu í
Njarðvikurlandi. Þegar verzlun-
arstjórinn frétti það lét hann
loka bryggjunni og er hún var
opnuð aftur af sýslumanni,
lét hann rífa hana á löngu
svæði, og neitaði sjómönnum
um alla úttekt næstu vertíð, sem
þeir þó höfðu áður pantað og
fengið loforð fyrir. Þegar svo var
komið málum létu margir hug-
fallast og vildu hætta við íshús-
bygginguna, og höfðu jafnvel
sumir lofað verzlunarstjóra að
vinna að því, að hætt yrði við
bygginguna, gegn því að fá út-
tekt næstu vertíð. Þá gekk Árni
á fund verzlunarstjórans og
tjáJði honum, að hverjum ó-
drengskaparbrögðum, sem hann
beitti, mundi það aldrei ske, að
hætt yrði við íshúsbygginguna.
Taldi hann nú kjark í félaga
sína og húsið var reist. Næsta
vertíð var erfið fyrir sjómenn-
ina. Auk erfiðleikanna með
beitu og salt, var þeim bönnuð
bryggjan, en sigurinn var unn-
inn, lokasigurinn yfir hinu út-
lenda valdi.
Árni Geir býr nú á Laufásvegi
41 í Reykjavík. Hann er giftur
Margréti Þorfinnsdóttur, sem
hefur stutt mann sinn í starfi
hans. Þau hafa alið upp þrjú
fósturbörn.
Rósant Sigurðsson, sem dó
ungur, son Rósants, Theódór nú
í siglingum og Kristbjörgu, er
dvelur á heimili fósturforeldra.
Suðurnesjamenn allir, sem
þekkja Árna og skilja þátt hans
í framförum Keflavíkur, senda
honum, á þessum merku tíma-
mótum æfi hans, hlýjar kveðjur
og þökk fyrir unnin störf. Æ. q