Faxi - 01.12.1962, Qupperneq 4

Marta ValgerSur Jónsdóttir:

Minnmgar frá Keflavík
Edinborgarhúsið, og við
endann er búðin. —
Olafur V. Ofeigsson á
tali við aðkomumann,
en hestur hans bíður
neðar í götunni.
I síðasta þætti minntist ég á, að við
myndum bregða okkur inn fyrir Rás og
heim'sækja þau hús, er þar voru um alda-
mótin. Rásin er nú horfin með öllu, og
hefur verið svo rækilega fyllt og sléttuð
yfir, að nú sér þar engar menjar eftir. í
leysingum var Rásin oft æði óstýrilát, því
mikill vatnsflaumur rann þarna ofan úr
heiðinni til sjávar. Eftir að fyrsta íshúsið
í Keflavík var byggt, efst á Melnum, var
gerð fyrirhleðsla um þvera Rás um það
bil fram undan Náströnd og myndaðist
þá uppistöðulón fyrir ofan hleðsluna, sem
náði yfir alla kvosina, þar sem nú er skrúð-
garðurinn, sjúkrahúsið og barnaskólinn.
Þegar tjörnin fraus, var þarna ákjósanlegt
skautasvell, en það varð oftast skamvinn
gleði, því þegar ísinn var orðinn hæfilega
þykkur, byrjaði ístaka á tjörninni og ís-
húsinu þá tryggður nægur ársforði. Aður
fyrr skipti Rásin löndum Keflavíkur og
Njarðvíkur. Voru íbúar húsa þeirra, sem
voru fyrir innan Rás, í Njarðvíkurhreppi
og Njarðvíkursókn. Kálfatjarnarprestur
var sóknarprestur þeirra, samt var þessi
hluti alltaf kallaður í Keflavík, eins og
hann líka var landfræðilega séð.
Um aldamótin voru aðeins fjögur hús
fyrir innan Rás, Edinborg, Bakaríið,
Hæðarendi og liús Olafs Jafetssonar,
einnig samkomuhús Keflvíkinga, eign
Góðtemplara, gegnt Edinborg, en varð
síðar og lengi vörugeymsluhús Edinborg-
arverzlunar. Innar var Vatnsnes og Litla-
Vatnsnes. Onnur byggð ból voru ekki á
þessu svæði alla leið inn að Þórukoti í
Ytri-Njarðvíkum.
Hús Edinborgarverzlunar stóð, að heita
mátti á sjávarbakkanum, rétt vestan við
Osinn. Var húsið bæði verzlunar- og
íbúðarhús. Bryggjan var upp af Ossker-
inu, þó lítið eitt vestar. Hún var stutt og
nokkuð brött.
Árið 1899 hafði Edinborgarverzlun í
Reykjavík keypt húsið af Olafi kaup-
manni Ásbjarnarsyni (Faxi júní 1958), og
sett þar á stofn verzlun. Var það að sjálf-
sögðu mikið hagræði fyrir Suðurnesja-
menn, að fá þarna keppinaut við Duus-
verzlun og urðu kjör manna við það
nokkuð rýmri og frjálsari verzlunarhættir.
Olafur Ofeigsson, sem verið hafði verzl-
unarmaður við Edinborg í Reykjavík,
varð þá þegar verzlunarstjóri Edinborgar
í Keflavík og flutti suður það sama ár.
Varð þessi verzlun strax vinsæl í höndum
hans. Þar var keyptur fiskur og allar fisk-
afurðir og vörur voru nægar og efldist
verzlunin ár frá ári. Einnig varð talsverð
atvinna í sambandi við fiskkaupin, bæði
við fiskþvott og fiskþurrkun.
Olafur Ofeigsson hafði þetta haust, 1899,
gengið í hjónaband, var kona hans Mar-
grét Sigurðardóttir ,alsystir Ásgeirs kon-
súls Sigurðssonar meðeiganda Edinborgar-
verzlunar. Fluttist hin unga kona þá þegar
suður til Keflavíkur. Þá kom einnig með
þeim hjónum Ingibjörg Ofeigsdóttir, al-
systir Olafs. Varð hennar brátt þörf á
heimilinu, því frú Margrét var meira og
minna veik, sást því sjaldan á mannamót-
um. Hún var á að líta einkar góðleg, en
nokkuð alvarleg, mjög ljós í andliti, hárið
hrafnsvart og mikið, bar hinn bláhvíta
andlitslit hennar einkennilega við tinnu-
dökkt hárið, svo að hún hefur orðið mér
mjög minnisstæð, þótt ég sæi hana sjaldan.
Frú Margrét bar íslenzkan búning og var
mjög látlaus i klæðaburði. Það varð hljóð-
bært í kauptúninu um sumarið, að frú
Margrét væri alveg orðin rúmföst og
mundi ekki verða lengi lífs auðið. Þetta
varð sannspá, því hún andaðist 4. október
1900. í Arnardalsætt, Reykjavík 1959 má
lesa um ætt frú Margrétar, sjá bls. 122.
Olafur Ofeigsson kvæntist aftur 7. nóv.
1901 og flutti þá heim í Edinborgarhúsið
unga og fallega konu, Þórdísi Einarsdótt-
ur, sem mörgum Keflvíkingum er að góðu
kunn, enn þann dag í dag, en þau hjón
settu um áratugi svip sinn á Keflavíkur-
kauptún og nutu þar að verðleikum mik-
illa vinsælda. Heimili þeirra var í senn
mikið myndar- og menningarheimili. Þar
var mikil gestakoma, en gleði og góðhug-
ur sátu þar í öndvegi. Voru þau hjón ágæt-
lega vel gefin og nutu þess að lesa góðar
bækur, hvort heldur var í bundnu eða
óbundnu máli. Var þar mikill og góður
bókakostur. Heimilið var í byrjun nokkuð
mannmargt. Þar var Hrefna, dóttir
Olafs, sjö ára gömul, falleg og tápmikil
myndartelpa, Olafur bróðursonur Olafs
og alnafni, drengur á öðru ári, sem þau
hjón tóku til fósturs að enduðu brúðkaupi,
varð hann þar með elzti sonurinn. Þá var
Ólafur V. Ófeigsson og Hrefna, dóttir hans.
164 — FAXI