Faxi - 01.12.1962, Page 49

r-
Sparisjóðurinn í Keflavík
Grein þsssi birtist í Morgunblaðinu 27. febr.
1927 og er eftir Guðmund Hannesson pró-
fessor. Þótt greinin sé ekki mikil að vöxtum,
þá er hún skemmtilegur vitnisburður um ráð-
deild og framkvæmdavilja genginnar kyn-
slóðar, auk þess, sem það er býsna fróðlegt
á þessum dýrtíðar- og peningatímum, að virða
fyrir sér breytingarnar, sem hafa orðið á
gildi peninga, síðan greinin var skrifuð. Og
þá er heldur ekki óeðlilegt, við lestur hennar,
miðað við stórhug Þorgríms læknis, er stofn-
aði þennan sparisjóð fyrir hálfri öld, þó ýms-
um komi til hugar, hvort ekki sé kominn
tími til að stofna hér í Keflavík banka eða
bankaútibú, sem starfi við hliðina á spari-
sjóðnum hans. Enn sem fyrr gegnir spari-
sjóðurinn mikilvægu hlutverki, þó hann anni
engan vegin fjármálaviðskiptum Keflavíkur
dagsins í dag.
Slík þróun mála er nú að verða að brýnni
og aðkallandi nauðsyn, svo athafnamenn
bæjarins þurfi ekki sýnkt og heilagt að fara
til Reykjavíkur, oft annan hvern dag, til þess
að ráða fram úr fjárþörf fyrirtækja sinna.
Mér er nær að halda, að ef framtakssemi
Þorgríms læknis nyti enn við í þessu byggðar-
lagi, þá væri slík bankastarfsemi löngu orðin
að veruleika, bæjarbúum og öðrum Suður-
nesjamönnum til aukinna þæginda og hag-
sældar.
Ritstj.
Hver öld hefir sína guði, sín uppáhalds-
goð, og nú er það tvennt, sem flestir trúa
á. landssjóðsstyrkur og bankalán. — Eng-
inn efast um það, að bankarnir séu nauð-
synlegar stofnanir og komi hagsýnustu
gróðamönnunum að góðu gagni, en dýrt
er við þá að skipta fyrir fátækan almenn-
ing og ekki ætíð auðvelt að sækja peninga
þangað. Svo þarf ekki annað en að hundur
snúi sér við í útlöndum, til þess að vextir
þjóti upp úr öllu valdi og þeir eru ekki
eins fljótir að lækka aftur, þó hundurinn
leoo-ist aftur niður. Mér hefir ætíð virst,
nö
að sparisjóðir séu heillavænlegri lánsstofn-
anir fyrir sveitir vorar og mestan hluta af
alþýðu. Þeir hafa fremur ódýrt sparifé
handa á milli og ættu að geta farið sínu
fram, þó hundurinn snúi sér við, svo fram-
arlega sem stjórn þeirra er 1 goðra manna
höndum.
Sparisjóðurinn í Keflavík er gott dæmi
þess, hversu slíkar stofnanir geta dafnað
og orðið héraðinu mikill bakhjarl. Sjoð-
urinn var stofnaður 1907 og er rúmra 19
ára. Reikningur hans stóð þannig um ára-
mótin:
Innborganir árið 1926 kr. 588.085,61
Útborganir ............... — 571.554,46
Heima í sjóði ................. kr. 16.531,15
Inneign íí Landsb. — 76.449,24
Handbærir peningar alls kr. 92.980,30
Varasjóður ................. — 50.871,38
Styrktarsj. ekkna og barna
sjóm. í Gerða og Kefla-
víkurhr......................— 10.137,99
Eign í sjóðum ................ kr. 61.009,37
Lííkindi eru til þess, að sjóðirnir verði
eftir 7 ár komnir upp í 100.000 kr. —
Enginn eyrir hefir tapazt, frá því sjóður-
inn var stofnaður.
Þeir taka þá yfir hálfa milljón kr. á ári
hjá sjálfum sér suðurkjálkamennirnir,
þegar þeim liggur á skildingum. Mér
þykir þetta búmannlegra en að gera sér
ferð til Reykjavíkur með sparifé sitt, leggja
það þar í banka og biðja síðan auðmjúk-
lega um að fá það lánað aftur með drjúg-
um hærri vöxtum. Og vafalaust hefði
mikið af fé þessu eyðst, ef sparisjóðurinn
hefði hvergi verið.
Það er Þorgrímur læknir, sem setið
hefir við stýrið á sparisjóðsskútunni síðan
henni var hrundið á flot. Og hvernig sem
kæft hefir og fyllt hjá Reykvíkingum og
Arnesingum, þá hefir enginn dropi komið
inn í bátinn hjá Þorgrími. Hann kann
vel við sig við stýrið og þykir farmurinn
fallegur: — eintómir peningar, sem fólkið
hefir unnið sér inn með svita og striti og
trúað Þorgrími fyrir. Nú er eftir að vita
hvort Þorgrími tekst að verjast áföllum
næstu árin, því nú er illt í sjóinn og veðrið
viðsjált.
G. H.
Fulltrúafundur Kaupfélags Suöurnesja
var haldinn í Félagsheimili Njarðvíkur
þriðjudaginn 4. des. Fyrir fundinum lágu
endurskoðaðir reikningar hraðfrystihússins,
sem framkvæmdastjórinn, Benidikt Jónsson
fylgdi úr hlaði og útskýrði. Ennfremur flutti
kaupfélagsstjórinn, Gunnar Sveinsson, yfir-
lit yfir rekstur kaupfélagsins á fyrri hluta
yfirstandandi árs. Páll H. Jónsson erindreki
S. I. S. skýrði við þetta tækifæri Samvinnu-
myndina Þýtur í skógum. Formaður, Hallgr.
Th. Björnsson, setti fundinn, en fundarstjóri
var Svavar Arnason. Ritari var Sigfús
Kristjánsson. Fundinum lauk með kaffi-
drykkju.
Pantið vörur á
FAXABORG
Heimsendingar
fyrir hádegi, eftir hádegi
og \völdsendingar.
★
Til minnis:
Allar hreinleetisvörur til þvotta og
hreingerninga.
★
I baksturinn:
Hveiti og fínn Strásykur í sekkjum
og lausu. — Fiórsykur. — Kókos-
mjöl. — Þurrger. — Gerpúlver. —
Möndlur. — Súkkat. — Sulta. —
Síróp. — Kakó. — Súkkulaði. —
Döðlur. — Gráfíkjur. — Sveskjur. —
Rúsínur og margt fleira.
★
I matinn:
Dilkakjöt: I. og II. verðflokkur.
Úrvals Hangikjöt — Hrossakjöt
Svið — Kjötfars — Pylsur — Bjúgu
o. m. m. fl.
★
Álegg:
Rúllupylsa, soðin og ósoðin.
Heimatilbúin kæfa.
Ostur — Rækjur — Sardínur — Síld
o. m. m. fl.
★
Daglega:
Sólþurrkaður saltfiskur.
Hamsatólgin góða og rauðar
kartöflur í 25 kg. sekkjum og lausu.
★
Tveir pöntunarsímar:
1826 og 1326.
★
Sérstaklega matarlegt í
Faxaborg fyrir jólin.
Gerið jólainnkaupin tímanlega
Vinsamlegast
Jakob - Smaratúni
F A XI — 209