Faxi - 01.12.1962, Page 55
Ketill Ketilsson í Kotvogi
13. maí 1902 andaðist í Kotvogi í Höfn-
um í Gullbringusýslu Ketill Ketilsson
dbrm., og hafði hann þá búið í Kotvogi
mesta rausnarbúi í 42 ár. Hann var fæddur
23. júlí 1823 á Svalbarða á Álftanesi í sömu
sýslu. Faðir hans var Ketill Jónsson, nafn-
kenndur dugnaðar- og atorkumaður, bróð-
ir Steingríms bónda á Hliði og þeirra
mörgu og merkilegu systkina. Var móður-
ætt þeirra úr Skagafirði. En móðir Ketils
í Kotvogi var Vigdís Jónsdóttir Daníels-
sonar hins ríka frá Stóru-Vogum. Var hún
hið mesta góðkvendi og búforkur.
Þau Ketill og Vigdís áttu 3 syni, er allir
náðu fullorðinsaldri, en báðir voru bræður
Ketils Ketilssonar, andaðir á undan honum.
Vigdís andaðist árið 1928, og bjó Ketill
síðan sem ekkjumaður til þess um vorið
1831. Þá fluttist hann með börn sín og bú
að Kirkjuvogi í Höfnum til húsfreyju
Onnu Jónsdóttur dbrm. Sighvatssonar í
Höskuldarkoti í Njarðvíkum, sem þá bjó
ekkja í Kirkjuvogi, fyrst eftir Hákon lög-
réttumann Vilhjálmsson og svo eftir Hall-
dór Gunnarsson hreppstjóra þar. Varð Ket-
ill Jónsson þriðji maður hennar.
Þar ólst Ketill Ketilsson upp með föður
sínum og stjúpu sinni, sem gekk þeim
bræðrum í móðurstað, ásamt sonum henn-
ar, Vilhjálmi og Gunnari, og urðu þeir
allir orðlagðir dugnaðarmenn og merkis-
bændur.
25 ára gamall gerðist Ketill lausamaður
og byggði þá mjög stóran sexæring, sem
hann gerði út og var formaður fyrir; hafði
hann áður verið formaður fyrir föður sinn.
Þá var sjósókn mikil í Höfnum og fór
þangað hið duglegasta fólk úr sveitunum,
sérstaklega til þessara þriggja formanna,
Vilhjálms Gunnars og Ketils, sem allir
kepptu hver við annan, og mun sú sjósókn
og þau aflabrögð verða lengi í minnum
höfð.
Arið 1858 kvæntist Ketill Ketilsson ung-
frú Vilborgu Eiríksdóttur frá Litlalandi í
Ölfusi, mesta valkvendi og búsýslukonu.
Áttu þau 7 börn. Dó 1. í æsku, 2. er Ketill
óðalsbóndi og hreppsnefndaroddviti í Kot-
vogi, kvæntur Hildi Jónsdóttur prests
Thorarensens frá Stórholti í Dalasýslu. 3.
er Olafur hreppstjóri, bóndi á Kalmans-
tjörn, kvæntur Steinunni Olafsdóttur
prests, síðast á Stað í Grindavík. 4. er Vil-
hjálmur Kristinn sýslunefndarmaður,
bóndi í Kirkjuvogi, kvæntur Valgerði
Ketill Ketilsson.
Jóakimsdóttur frá Prestsbakka. 5. er Helga,
ekkja eftir síra Brynjúlf Gunnarsson á
Stað. 6. er Vigdís, kona Olafs Ásbjörnsson-
ar verzlunarmanns í Reykjavík. 7. Eiríkur,
er dó 1897, en var hreppstjóri og sýslu-
nenfdarmaður í Grindavík, kvæntur Jó-
hönnu Einarsdóttur frá Garðhúsum í
Grindavík.
Fyrstu tvö árin eftir að Ketill kvæntist,
bjó hann sem þurrabúðarmaður, en vorið
1859 fluttist hann að eignarjörð sinni
Hvalsnesi og bjó þar til vorsins 1860. Þá
um veturinn á undan andaðist stjúpa hans
og bað þá Ketill faðir hans hann að flytjast
að Kotvogi, og fékk Ketill yngri þá jörð
til eignar. Nú tók hann að byggja upp
bæinn þar og bæta jörðina. Kotvogur er
með reisulegri bændabýlum.
Á Hvalsnesi byggði Ketill stóra og vand-
aða timburkirkju 1864, en 1889 byggði
hann þar aftur steinkirkju, án þess að hin
fyrri væri farin að skemmast til muna, til
þess að börn sín þyrftu ekki að kosta til
aðgerðar á hinni fyrri. Báðar þessar kirkj-
ur voru mjög vandaðar og vel og traust-
lega byggðar, enda mun tæplega traustari
bygging hjá öðrum en honum né meira í
borið. Rausnarmaður var hann hinn mesti
og hjálpfús. Einn vetur gaf hann fæðing-
arhreppi sínum mikið af korni.
Ketill heitinn var mjög höfðinlegur
maður á velli, fullar 3 álnir á hæð og bein-
vaxinn, mjög glaðlegur í viðmóti og söng-
maður með afbrigðum. Hreppstjóri var
hann 12 ár í Hafnarhreppi, hreppsnefnd-
armaður og sáttasemjari lengi. Gestrisinn
Lít-il jólakyeðja
til Ivars Orglands
og fjölskyldu
Hagyrðingi er liægt að senda hversdags
vísu.
En stórskáldinu stoðar eigi.
stnðlamál á förmun vegi.
Eitt er þó til afsökunar í þeim vanda.
Þú varst alltaf lítillátur,
Ijúfttr vinur, hýr og kátur.
Þú ert líka hetjan okkar, hraustur, fríður.
Ollum þrautum ofar, stærri,
en þeim smæstu þó svo nærri.
Það er slíkur þýðleiki, sem þjóðir tengir.
Allir hræður, allar systur
eru, sagði Jesús Kristur.
Nú, er jólin ganga í garð, við gæfu biðjum
þér, og öllu þtnu liði
á Þelamörk, — í Drottins friði.
S. E. Hjörleifsson.
var hann mjög og yfirleitt var heimili
þeirra hjóna eitt hið blómlegasta og reglu-
samasta bændaheimili. Vilborg kona Ket-
ils andaðist í október 1906. — Þetta er um
Ketil kveðið:
Garpsinnaður, gestrisinn,
góðhjartaður, ófeiminn,
listahraður, lángefinn,
lyndisglaður, velmetinn.
Kunnugur (Oðinn, janúar 1912).
FAXI — 215